پل ریالتو؛ عجیب‌ترین گذرگاه ونیز

پل ریالتو قدیمی ترین و زیباترین پل ساخته شده بر روی گراند کانال ونیز در سفر به کشور ایتالیا است که نمایی ۳۶۰ درجه از کانال را برای بازدیدکنندگان فراهم می کند. این پل سنگی امروزه به یکی از جاذبه های گردشگری شهر ونیز تبدیل شده است.

شاید «میدان سن مارکو» از شهرت بیشترین برخوردار باشد اما به راستی، «پل ریالتو» که یکی از جاهای دیدنی ایتالیا هم به شمار می‌رود قلب ونیز است. این پل بین سال‌های ۱۵۸۸ و ۱۵۹۱، در عرض تنها سه سال ساخته شد. هدف از ساخت پل ریالتو این بود که جایگزین دائمی به جای پل قایق و سه پل چوبی دیگر باشد که از قرن دوازدهم بر روی گراند کانال ساخته شده بودند. تا زمان ساخت «پل آکادمیا» در سال ۱۸۵۴، پل ریالتو تنها مسیر عبور عابرین پیاده از عرض گراند کانال بود.

قوس هفت و نیم متری پل ریالتو به این منظور طراحی شد که کشتی‌های کوچک بتوانند از زیر آن عبور کنند. ساختمان پل بر روی دوازده هزار پایه چوبی ساخته شده است که هنوز هم بعد از گذشت ۴۰۰ سال، پل را بر روی خود نگه داشته‌اند. مهندس معمار این پل عظیم، «آنتونیو دا پونته»، برای بستن قرارداد طراحی این پل با طراحان بزرگی چون «میکل‌آنژ» و «پالادیو» بر سر رقابت بود.

این پل دارای سه پیاده‌رو است که دو تا از آنها در امتداد نرده‌های بیرونی دو طرف پل قرار دارند. پیاده‌روی عریض که در وسط قرار گرفته نیز با دو ردیف فروشگاه کوچک احاطه شده که بدلیجات، پارچه‌های کتان، شیشه‌های نقاشی شده و سایر لوازمی که توریست‌ها به آنها علاقمند هستند را می‌فروشند.

در طی قرن‌های گذشته، پل ریالتو بارها مورد نقد و ستایش منتقدین قرار گرفته است. توصیف زیر از «یان لیتل‌وود» را ببینید:

«پل ریالتو فشار‌های مثبت و منفی زیادی را متحمل شده است. به گفته‌ی «موریسون»، ونیزی‌ها معتقدند که پل ریالتو باید به عنوان عجایب هشتم جهان در نظر گرفته شود. «کوریات» هم در توصیف این پل می‌گوید که زیباترین پل تک قوسی است که تا به حال دیده یا در موردش شنیده‌ام. اما دیگران معتقد بودند که این پل زیادی بزرگ است و هیچ زیبایی خاصی ندارد. این بحث‌ها که در مورد برج ایفل هم وجود داشته‌، ریالتو را به سمبل شهر ونیز تبدیل کرده است که دیگر بحث‌های انتقادی در کنار شکوه و زیبایی پل، اصلا به چشم نمی‌آید».

«جان موریس» در نوشته‌ی خود به نام «دنیای ونیز»، تصویر مهربانانه‌ای از ریالتو را به مخاطب القا می‌کند:

«از لحاظ ساختار، این پل یک موفقیت به تمام معناست؛ در خلال آشوب‌های سال ۱۷۹۷، مأموران برای متفرق کردن معترضین، از روی پله‌های همین پل مردم را به توپ بستند. اگر من بودم حتی یک سنگ هم از این پل را عوض نمی‌کردم. من عاشق شمایل فوق‌العاده‌ی «سنت مارک» و «سنت تئودور» شده ام که با زبردستی بر روی پل حکاکی شده‌اند. عاشق آن فرشته‌ای که در انتهای پل نقش بسته است. عاشق آن مغازه‌های کوچک و شلوغ و تمام چیزهای دیگری که باعث منحصر به فرد شدن این پل رویایی می‌شوند. من فکر می‌کنم یکی از فوق‌العاده‌ترین لحظات گراند کانال زمانی رخ می‌دهد که دارید برای خودتان در بازار ماهی فروش‌ها می‌چرخید و چشمتان به پل ریالتو می‌افتد که انگار شما را به سوی خود می‌خواند؛ درست با همان جزئیاتی که تمام عمر از آن در ذهنتان نقش بسته بود. بی‌شک ریالتو یکی معدود بناهای ونیزی است که اینطور با بیننده حرف می‌زند».

دسترسی به پل ریالتو

رفتن به ریالتو اصلا سخت نیست. کافیست از ایستگاه قطار واقع در «میدان رم»، تابلو‌هایی که شما را به سمت ریالتو راهنمایی می‌کنند را دنبال کنید. اگر بخواهید از میدان «سن مارکو» به سمت پل بروید هم به همین روش عمل می‌کنید. باید به سمت برج ساعت بروید، از مسیر قوسی عبور کنید و خیابان‌های شیک «مرسری» را رد کنید تا به گراند کانال برسید. بعد به سمت راست می‌پیچید و دو تقاطع را رد می‌کنید تا به پل ریالتو برسید. یک راه دیگر برای رسیدن به پل، استفاده از اتوبوس‌های آبی است که در مسیر رفت و برگشت خود در ریالتو ایستگاه دارند.