همه چیز درباره تاریخچه موزه تاریخ یهودیان در لهستان

موزه تاریخ یهودیان لهستان با نمایشگاه های تعاملی و روایت های تاریخی، داستان زندگی یهودیان لهستان را از گذشته تا حال به بازدیدکنندگان ارائه می دهد.

موزه تاریخ یهودیان لهستان (POLIN Museum) در ورشو، یکی از مهم‌ترین و برجسته‌ترین مکان‌های فرهنگی و تاریخی این کشور است که به روایت داستانی پرفراز و نشیب از فرهنگ، تاریخ و زندگی یهودیان در لهستان می‌پردازد. این موزه که در سال ۲۰۱۴ افتتاح شد، هدف اصلی خود را آگاهی‌بخشی و ترویج درک بهتر از تاریخ یهودیان لهستان از قرن دهم تا دوران معاصر قرار داده است. ساختمان موزه، طراحی مدرن و منحصر به فرد خود را با فضای داخلی غنی و متنوع همراه کرده است که بازدیدکنندگان را به سفری زمانی از تاریخ یهودیان در این سرزمین می‌برد. نمایشگاه‌های دائمی و موقتی این موزه از طریق فناوری‌های پیشرفته، عکس‌ها، اسناد تاریخی و اشیاء فرهنگی، روایت‌گر حماسه‌ها و تراژدی‌های یهودیان لهستان هستند. این موزه نه تنها برای علاقه‌مندان به تاریخ و فرهنگ این کشور، بلکه برای کسانی که به درک بهتر از هویت و تعاملات فرهنگی ملت‌ها علاقه دارند، تجربه‌ای آموزشی و جالب فراهم می‌آورد. اکر مسافر تور لهستان هستید و قصد بازدید از موزه تاریخ یهودیان لهستان رادارید تا انتهای این مطلب مارا همراهی کنید.

موزه تاریخ یهودیان لهستان کجاست؟

موزه تاریخ یهودیان لهستان در شهر ورشو، پایتخت لهستان واقع شده است. این موزه در خیابان انسکا قرار دارد و یکی از بزرگ‌ترین و مهم‌ترین مراکز فرهنگی و تاریخی یهودیان در لهستان و اروپا به شمار می‌آید.

ساعات کاری موزه تاریخ یهودیان لهستان

موزه در روزهای دوشنبه تعطیل بوده و در طی هفته از ساعت ۱۰:۰۰ صبح تا ۱۸:۰۰ باز است، به‌ جز جمعه‌ها که تا ۲۰:۰۰ پذیرای بازدیدکنندگان است. همچنین، بازدید در روزهای پنج‌شنبه رایگان است و به همین دلیل موزه در این روز ممکن است شلوغ‌تر باشد.

قیمت بلیط موزه تاریخ یهودیان لهستان

قیمت بلیط موزه تاریخ یهودیان لهستان به‌طور تقریبی به شرح زیر خواهد بود:

• بلیط بزرگسالان: حدود ۳۰ تا ۴۰ زلوتی لهستان (PLN)
• بلیط دانشجویی و کودکان: حدود ۱۵ تا ۲۰ زلوتی (با ارائه کارت معتبر)
• بلیط خانوادگی: ممکن است تخفیف ویژه برای خانواده‌ها وجود داشته باشد.

تاریخچه موزه تاریخ یهودیان لهستان

ایده تأسیس موزه‌ای بزرگ در ورشو که به تاریخ یهودیان لهستان اختصاص داشته باشد، در سال ۱۹۹۵ توسط انجمن مؤسسه تاریخ یهودیان لهستان مطرح شد. در همان سال، شورای شهر ورشو قطعه زمینی را در منطقه مورانوو، که پیش از جنگ جهانی دوم محله یهودیان ورشو بود، برای این منظور اختصاص داد. این مکان دقیقاً در مقابل بنای یادبود قهرمانان گتوی ورشو قرار دارد. در سال ۲۰۰۵، انجمن مؤسسه تاریخ یهودیان لهستان با همکاری وزارت فرهنگ و میراث ملی لهستان و شهرداری ورشو، یک مشارکت عمومی-خصوصی را برای توسعه این پروژه آغاز کرد. اولین مدیر موزه، یژی هالبراشتات بود.

در همین سال، یک مسابقه بین‌المللی معماری برای طراحی ساختمان موزه برگزار شد که با حمایت مالی وزارت فرهنگ و میراث ملی همراه بود. در ۳۰ ژوئن همان سال، هیئت داوران تیم دو معمار فنلاندی، راینه ماهلاماکی و ایل‌ماری لاهدِلمای، را به عنوان برنده اعلام کرد. ساخت این موزه به ‌طور رسمی در ۳۰ ژوئن ۲۰۰۹ آغاز شد و طی ۳۳ ماه به پایان رسید. هزینه ساخت ۱۵۰ میلیون زلوتی این پروژه از سوی وزارت فرهنگ و شهرداری ورشو تأمین شد و هزینه کلی آن به ۳۲۰ میلیون زلوتی رسید. همچنین، موزه به ‌طور سالانه از حمایت مالی وزارت فرهنگ لهستان و شورای شهر ورشو برخوردار است.

ساختمان موزه در ۱۹ آوریل ۲۰۱۳، هم‌ زمان با هفتادمین سالگرد قیام گتوی ورشو، افتتاح شد و برنامه‌های فرهنگی و آموزشی خود را آغاز کرد. در ۱۸ ماه نخست پس از افتتاح، بیش از ۱۸۰ هزار نفر از موزه بازدید کردند و در نمایشگاه‌های موقت، برنامه‌های فرهنگی و آموزشی، نمایش فیلم، مناظرات، کارگاه‌ها، اجراهای نمایشی، کنسرت‌ها و سخنرانی‌ها شرکت کردند. افتتاح رسمی موزه همراه با نمایشگاه اصلی در ۲۸ اکتبر ۲۰۱۴ برگزار شد.

ساختمان موزه تاریخ یهودیان لهستان

ساختمان موزه تاریخ یهودیان لهستان در مقابل یادبود قیام گتوی ورشو در سال ۱۹۴۳ قرار دارد. طراحی این موزه توسط راینه ماهلاماکی (Rainer Mahlamäki) از استودیو معماری «Lahdelma & Mahlamäki Oy» در هلسینکی انجام شد. این طرح از میان ۱۰۰ پیشنهاد ارائه‌ شده در یک مسابقه بین‌المللی معماری انتخاب شد. شرکت لهستانی «Kuryłowicz & Associates» مسئولیت ساخت این بنا را بر عهده داشت.

نمای خارجی موزه یهودیان لهستان

نمای خارجی ساختمان به سبک مینیمالیستی طراحی شده و از صفحات شیشه‌ای همراه با تورهای مسی پوشیده شده است. بر روی شیشه‌های ساختمان، واژه «Polin» به حروف لاتین و عبری چاپ شده است. ویژگی اصلی ساختمان، سالن ورودی بزرگ و غارمانند آن است که دیوارهای بلندی با موج‌هایی نرم و منحنی دارد. این فضای خالی، نمادی از شکاف‌ها و گسست‌های تاریخ یهودیان لهستان است. طراحی این بخش به دره‌ای شباهت دارد که می‌تواند اشاره‌ای به عبور قوم بنی‌اسرائیل از دریای سرخ در داستان خروج باشد.

موزه دارای ۱۳,۰۰۰ مترمربع فضای قابل استفاده است. در پایین‌ترین سطح، یعنی زیرزمین ساختمان، نمایشگاه اصلی قرار دارد که تاریخ یهودیان را از قرون وسطی تا دوران معاصر روایت می‌کند. ساختمان همچنین شامل یک سالن چندمنظوره با ۴۸۰ صندلی، سالن‌های نمایشگاهی موقت، یک مرکز آموزشی، مرکز اطلاعات، اتاق بازی کودکان، کافه، فروشگاه و در آینده یک رستوران خواهد بود. از آنجا که این موزه تاریخ کلی یهودیان در لهستان را ارائه می‌دهد و صرفاً به دوران اشغال آلمان‌ها محدود نمی‌شود، طراحان تلاش کردند که از شباهت به موزه‌های هولوکاست مانند موزه یهودیان برلین پرهیز کنند. به همین دلیل، به‌ جای استفاده از بتن‌های سخت و سرد، از رنگ‌های شنی برای ایجاد حس گرم‌تر و پذیرا بهره گرفته شد.

گالری های موزه تاریخ یهودیان لهستان

گالری‌های موزه تاریخ یهودیان لهستان به شرح زیر هستند:

جنگل

این گالری روایتگر داستان مهاجرت یهودیان به لهستان است، زمانی که از آزار و اذیت در اروپای غربی گریختند. طی هزار سال بعد، لهستان به بزرگ‌ترین مرکز جامعه یهودی در اروپا تبدیل شد.

نخستین مواجهه ها در قرن دهم ۱۵۰۷

این بخش به نخستین مهاجران یهودی در لهستان اختصاص دارد. بازدیدکنندگان با ابراهیم بن یعقوب، دیپلمات یهودی اهل کوردوبا و نویسنده سفرنامه‌ای معروف درباره اروپا آشنا می‌شوند. یکی از آثار برجسته این گالری، نخستین جمله نوشته ‌شده به زبان ییدیش در یک کتاب دعای مربوط به سال ۱۲۷۲ است.

بهشت یهودیان ۱۵۶۹-۱۶۴۸

این گالری سازمان اجتماعی و نقش اقتصادی یهودیان در لهستان را نشان می‌دهد. یکی از عناصر مهم آن، مدل تعاملی شهر کراکوف و محله یهودی قازمیر است که فرهنگ غنی این جامعه را به نمایش می‌گذارد. در این دوره، تحمل مذهبی در لهستان سبب شد که این کشور به «بهشت یهودیان» (Paradisus Iudaeorum) معروف شود. اما این دوران طلایی با کشتارهای دوران قیام خملنیتسکی به پایان رسید. این رویداد با یک راهروی آتشین نمادین که بازدیدکنندگان را به گالری بعدی هدایت می‌کند، به تصویر کشیده شده است.

شهر یهودیان ۱۶۴۸-۱۷۷۲

در این بخش، تاریخ یهودیان لهستان تا زمان تقسیمات لهستان نمایش داده شده است. نمونه‌ای از شهرهای مرزی که یهودیان در آن‌ها جمعیت قابل توجهی داشتند، به تصویر کشیده شده است. یکی از برجسته‌ترین قسمت‌های این گالری، بازسازی سقف و سقف‌نگاره‌های چوبی کنیسه گوژدزیتس است که در لهستان پیش از جنگ جهانی دوم قرار داشت.

مواجهه با مدرنیته ۱۷۷۲-۱۹۱۴

این گالری دوره تقسیمات لهستان را نشان می‌دهد، زمانی که یهودیان نیز مانند سایر لهستانی‌ها تحت سلطه اتریش، پروس و روسیه قرار گرفتند. نمایشگاه شامل نقش برجسته کارآفرینان یهودی مانند عزرائیل کالمانوویچ پوزنانسکی در انقلاب صنعتی لهستان است. بازدیدکنندگان با تغییرات در آداب و رسوم سنتی یهودی، ظهور جنبش‌های جدید اجتماعی، دینی و سیاسی آشنا می‌شوند.

در خیابان یهودی ۱۹۱۴-۱۹۳۹

این بخش به دوره جمهوری دوم لهستان اختصاص دارد که علی‌رغم چالش‌های این کشور تازه استقلال ‌یافته، به عنوان دومین دوران طلایی یهودیان لهستان شناخته می‌شود. یک جدول زمانی تصویری، مهم‌ترین رویدادهای سیاسی بین دو جنگ جهانی را نشان می‌دهد. همچنین فیلم، تئاتر و ادبیات یهودی در این دوره برجسته شده است.

هولوکاست ۱۹۳۹-۱۹۴۴

این گالری به تراژدی هولوکاست در دوران اشغال آلمان نازی در لهستان می‌پردازد، که در نتیجه آن حدود ۹۰ درصد از ۳.۳ میلیون یهودی لهستانی جان خود را از دست دادند. در این بخش، بازدیدکنندگان با تاریخ گتوی ورشو آشنا می‌شوند و همچنین درباره امانوئل رینگلبلوم و گروه مخفی Oyneg Shabbos اطلاعاتی کسب می‌کنند. این گروه داوطلب، اسناد، شهادت‌ها و گزارش‌هایی درباره زندگی در گتو را در طول اشغال نازی‌ها جمع‌آوری می‌کردند. این گالری همچنین رنج‌های مردم لهستان در جنگ جهانی دوم و واکنش‌های آن‌ها در برابر نسل‌کشی یهودیان را به تصویر می‌کشد.

سال های پس از جنگ ۱۹۴۴ تا کنون

آخرین گالری به دوره پس از سال ۱۹۴۵ اختصاص دارد، زمانی که اکثر بازماندگان هولوکاست به دلایلی همچون حاکمیت شوروی بر لهستان پس از جنگ، خصومت برخی از مردم لهستان نسبت به یهودیان و کمپین ضدیهودی دولت کمونیستی لهستان در سال ۱۹۶۸، این کشور را ترک کردند. یکی از نقاط عطف این دوره، سال ۱۹۸۹ است، زمانی که سلطه شوروی بر لهستان پایان یافت و جامعه یهودیان لهستان – هرچند کوچک – دوباره احیا شد.

بهترین زمان برای بازدید از موزه تاریخ یهودیان لهستان

بهترین زمان برای بازدید از این موزه از نظر آب‌وهوا، بهار (آوریل تا ژوئن) و پاییز (سپتامبر تا اوایل نوامبر) است که هوای ورشو معتدل و دلپذیر بوده و شرایط ایده‌آلی برای گشت‌وگذار فراهم است. زمستان‌های ورشو سرد و برفی است که ممکن است تردد را دشوار کند. برای اجتناب از شلوغی، بهتر است در روزهای سه‌شنبه تا پنج‌شنبه و در ساعات اولیه صبح یا بعد از ساعت ۱۵:۰۰ از موزه بازدید کنید، زیرا آخر هفته‌ها و مناسبت‌های خاص معمولاً شلوغ‌تر هستند.

این موزه علاوه بر نمایشگاه دائمی، میزبان نمایشگاه‌های موقتی و رویدادهای فرهنگی متنوعی است. ۲۸ ژانویه (روز جهانی یادبود هولوکاست) و ۱۹ آوریل (سالگرد قیام گتو ورشو) از نظر تاریخی اهمیت دارند و برنامه‌های ویژه‌ای برگزار می‌شود. برای تجربه‌ای آرام و لذت‌بخش، بهتر است اوایل بهار یا پاییز، در روزهای وسط هفته و در ساعات غیر اوج از موزه بازدید کنید. همچنین، اگر به برنامه‌های فرهنگی علاقه دارید، می‌توانید زمان سفر خود را بر اساس نمایشگاه‌های موقت و رویدادهای خاص تنظیم کنید.