آشنایی با چیچن ایتزا از عجایب هفتگانه جدید جهان

چیچن ایتزا، شهری باستانی و باشکوه از تمدن مایا، در شبه جزیره یوکاتان مکزیک واقع شده و به خاطر معماری منحصربه فرد و تاریخ غنی اش شهرت جهانی دارد.

چیچن ایتزا (Chichen Itza) شهری متعلق به تمدن مایا است. که در شبه‌جزیره یوکاتان (Yucatan) مکزیک واقع شده است. این مکان علاوه بر اینکه یکی از مهم‌ترین جاذبه‌های گردشگری به شمار می‌رود، همچنان محل کاوش‌های باستان‌شناسی نیز هست. اکتشافات جدیدی که در این سایت انجام می‌شود، زوایای تازه‌ای از فرهنگ و موفقیت‌های تمدن مایا را روشن می‌کند؛ تمدنی که قبل از ورود اروپاییان بر بخش‌های بزرگی از مکزیک و آمریکای مرکزی حکومت می‌کرد. چیچن ایتزا در سال ۱۹۸۸ به‌عنوان میراث جهانی یونسکو ثبت شد و در سال ۲۰۰۷ در یک نظرسنجی بین‌المللی به‌عنوان یکی از عجایب هفت‌گانه جدید جهان انتخاب شد. برای آشنایی بیشتر با چیچن ایتزا تا انتهای این مطلب همراه ما باشید.

فهرست مطالب

• تاریخچه چیچن ایتزا
• چیچن ایتزا کجاست؟
• مسیرهای دسترسی به چیچن ایتزا
• ساعات بازدید از چیچن ایتزا
• قیمت بلیط ورودی چیچن ایتزا
• چه زمانی چیچن ایتزا ساخته شد؟
• ال کاستیو در چچن ایتزا
• چاه مقدس سنوت در چیچن ایتزا
• چیچن ایتزا پایتخت منطقه
• سقوط چیچن ایتزا
• چیچن ایتزای امروز و جاذبه های آن
• بهترین زمان بازدید از چیچن ایتزا
• نکات بازدید از چیچن ایتزا

‌

تاریخچه چیچن ایتزا

تخمین دقیق سن چیچن ایتزا چالش‌برانگیز است، اما بر اساس پژوهش‌های موجود، این شهر باستانی حداقل ۱,۵۰۰ سال قدمت دارد. برخی باستان‌شناسان جدیدتر معتقدند که شروع ساخت این شهر به حدود ۱۰۰ سال بعد از میلاد باز می‌گردد، که این نظر ۴۰۰ سال پیش‌تر از برآوردهای قبلی است. آنچه مورخان بر آن اتفاق نظر دارند، مجموعه‌ای از ساخت‌وسازهای مهم در این منطقه است که شامل معابد، خانه‌ها و سایر بناهای تاریخی می‌شود که بین قرن‌های چهارم تا دوازدهم میلادی در چیچن ایتزا به‌دست آمده است.

چیچن ایتزا در زبان مایا به معنای «دهانه چاه ایتزا» است. در اینجا، «چاه» اشاره به رودخانه‌های زیرزمینی دارد که از این منطقه عبور می‌کردند. ایتزا نام قومی از تمدن مایا است که در بخش شمالی جزیره یوکاتان به قدرت رسیدند. به دلیل دسترسی به منابع آب، این ناحیه تبدیل به شهری بزرگ شد. واژه ایتزا همچنین به معنای «جادوگران آب» است که به بنیان‌گذاران این شهر اشاره دارد.

در خصوص زمان دقیق تأسیس چیچن ایتزا و تبدیل آن به یک مرکز سیاسی و اقتصادی قدرتمند، نظرات مختلفی وجود دارد. برخی معتقدند که این شهر در اوایل قرن چهارم میلادی تأسیس شده است، در حالی که برخی دیگر بر این باورند که ساخت‌وسازها از اواسط قرن پنجم آغاز شده است. اما به‌طور قطع می‌توان گفت که از سال ۶۰۰ میلادی، چیچن ایتزا به یکی از مهم‌ترین مراکز سیاسی و اقتصادی تمدن مایا تبدیل شد. این شهر در آن زمان یکی از بزرگ‌ترین شهرهای تمدن مایا بود که مساحتی حدود پنج کیلومتر مربع را پوشش می‌داد و شامل ساختمان‌های تجاری، مسکونی و سایر سازه‌های سنگی بود. همچنین در حومه این شهر، خانه‌های کوچکتری وجود داشت که به آن افزوده می‌شدند.

در قرن نهم میلادی، چیچن ایتزا پایتخت یک منطقه وسیع از یوکاتان بود که شامل نواحی مرکزی و شمالی این شبه‌جزیره می‌شد. این شهر به‌واسطه بندر خود در ساحل شمالی جزیره سریتوس، به یکی از مراکز تجاری مهم تبدیل شده بود که از طریق آن کالاهایی همچون طلا و دیگر گنجینه‌ها با سایر شهرهای قاره آمریکا مبادله می‌شد. در اوج دوران شکوفایی اقتصادی، جمعیت چیچن ایتزا به حدود ۵۰,۰۰۰ نفر رسید که با توجه به استانداردهای آن زمان و با حضور مهاجرانی از مناطق مختلف آمریکای مرکزی، جامعه‌ای نسبتا متنوع از اقوام مختلف در این شهر زندگی می‌کردند.

چیچن ایتزا کجاست؟

چیچن ایتزا (Chichen Itza) در فاصله حدود ۱۲۰ مایلی جنوب شرق شهر ساحلی کنکون (Cancun)، در شبه‌جزیره یوکاتان (Yucatan Peninsula)  مکزیک قرار دارد. نام این شهر به زبان مایایی به معنای «دهانه چاه ایتزا» است. ایتزا به قومی از مایاها اشاره دارد که در بخش شمالی یوکاتان قدرت گرفته بودند. رودخانه‌های زیرزمینی موجود در این منطقه، که احتمالاً منبع اصلی تأمین آب شهر بودند، موقعیت مناسبی برای ساخت این شهر بزرگ فراهم کرده‌اند.

مسیرهای دسترسی به چیچن ایتزا

هواپیما

یکی از آسان‌ترین و سریع‌ترین روش‌ها برای رسیدن به چیچن ایتزا، سفر هوایی است. نزدیک‌ترین فرودگاه به این منطقه باستانی، فرودگاه بین‌المللی مریدا است که حدود ۱۳۵ کیلومتر (تقریباً دو ساعت) با چیچن ایتزا فاصله دارد. از هر کجا که باشید، می‌توانید با هواپیما خود را به این فرودگاه برسانید و سپس با استفاده از تاکسی یا کرایه ماشین به چیچن ایتزا بروید.

راه دیگر این است که به فرودگاه بین‌المللی کانکون پرواز کنید. این فرودگاه تا چیچن ایتزا حدود ۲۰۰ کیلومتر (۲ ساعت و نیم) فاصله دارد. از کانکون می‌توانید با کرایه ماشین یا استفاده از وسایل نقلیه عمومی به سمت چیچن ایتزا حرکت کنید.

اتوبوس

اگر به دنبال راهی ارزان‌تر و با تجربه‌ای متفاوت‌تر برای سفر به چیچن ایتزا هستید، می‌توانید از اتوبوس یا وسایل حمل‌ونقل عمومی استفاده کنید. البته باید توجه داشته باشید که این گزینه در فصل‌های شلوغ گردشگری محدود است، پس بهتر است بلیط خود را از قبل رزرو کنید.

هر روز تعدادی اتوبوس از شهرهای مختلف همچون تولم، کانکون، پلایا دل کارمن و مریدا به سمت چیچن ایتزا یا وایادولید حرکت می‌کنند. اتوبوس‌های مستقیم به چیچن ایتزا معمولاً در ساعات اولیه صبح حرکت می‌کنند. همچنین هر روز صبح یک اتوبوس از وایادولید به سمت چیچن ایتزا می‌رود.

ماشین شخصی

اگر دوست دارید تجربه سفر خصوصی و راحت‌تری داشته باشید، می‌توانید برای رسیدن به چیچن ایتزا خودرویی اجاره کنید. برای این کار، از هر نقطه‌ای که سفر خود را آغاز کنید، باید وارد بزرگراه ۱۸۰ مریدا - کانکون شوید. این بزرگراه یکی از مسیرهای پرطرفدار و توریستی در مکزیک است. رانندگی در این جاده بسیار راحت است و مسیر مستقیم شما تا نزدیک‌ترین شهر به چیچن ایتزا، یعنی پیست (Piste) ادامه دارد. در بیشتر ساعات روز، این مسیر ترافیک زیادی ندارد و تنها در برخی زمان‌ها ممکن است شلوغی ایجاد شود.

ساعات بازدید از چیچن ایتزا

ساعات بازدید هر روز از ساعت ۰۸:۰۰ صبح تا ۱۷:۰۰ بعد از ظهر (آخرین ورودی تا ساعت ۱۶:۰۰ امکان‌پذیر است).

تا پیش از سال ۲۰۰۶ میلادی، گردشگران امکان صعود به پله‌های معابد چیچن ایتزا و مشاهده مجسمه‌های بالای آن را داشتند. اما در سال ۲۰۰۶، یک گردشگر آمریکایی هنگام بالا رفتن از ال‌کاستیلو سقوط کرده و جان خود را از دست داد. پس از این حادثه، به‌منظور حفظ ایمنی بازدیدکنندگان و جلوگیری از آسیب به این بنای تاریخی، دسترسی به پله‌های هرم‌های چیچن ایتزا محدود شد.

قیمت بلیط ورودی چیچن ایتزا

قیمت بلیط ورودی برای گردشگران غیر مکزیکی در سال ۲۰۲۴، برای بزرگسالان ۶۴۳ پزو مکزیک (تقریباً ۳۷ دلار) و برای کودکان ۳ تا ۱۲ سال ۹۵ پزو مکزیک (تقریباً ۶ دلار)، همچنین کودکان زیر ۳ سال به‌طور رایگان می‌توانند وارد شوند.

چه زمانی چیچن ایتزا ساخته شد؟

چیچن ایتزا (Chichen Itza)، یکی از بزرگ‌ترین شهرهای مایا، تاریخچه‌ای پیچیده دارد. برخی منابع، تأسیس آن را در اوایل دهه ۴۰۰ میلادی می‌دانند، اما برخی دیگر معتقدند ساخت آن در میانه قرن پنجم آغاز شده است. تا حدود سال ۶۰۰ میلادی، این شهر به یک مرکز مهم سیاسی و اقتصادی در فرهنگ مایا تبدیل شد. با مساحتی نزدیک به دو مایل مربع، چیچن ایتزا پر از بناهای سنگی تجاری و مسکونی بود و حتی حومه‌هایی با خانه‌های کوچک‌تر در اطراف خود داشت.

ال کاستیو در چچن ایتزا

چچن ایتزا، با وجود فناوری‌های نسبتاً ساده‌ای که در آن زمان در دسترس بود، در منطقه‌ای با زمین ناهموار ساخته شد که این زمین برای جای دادن سازه‌های بزرگ، از جمله هرم ال کاستیلو یا ال کاستیو (El Castillo)، هموار شد. این هرم، به لطف تلاش‌های مرمتی دولت مکزیک، هنوز هم پابرجاست. سازه بزرگ دیگری به نام لاس مونخاس (Las Monjas) که به‌عنوان ساختمان دولتی استفاده می‌شد، نیز روی زمین هموار ساخته شده بود. تمام ساختمان‌های چچن ایتزا توسط شبکه‌ای شامل حدود ۱۰۰ ساکبیوب (sacbeob)، یا جاده‌ها و پیاده‌روهای سنگفرش، به یکدیگر متصل بودند که این ویژگی در زمانی که بسیاری از شهرهای اروپایی هنوز خیابان‌های سنگفرش نداشتند، اهمیت زیادی داشت.

علاوه بر این، باستان‌شناسان معتقدند مایاها بسیاری از ساختمان‌ها را به رنگ‌های روشن مانند قرمز، سبز و آبی رنگ‌آمیزی کرده بودند. امروزه، بقایای این شهر تنها رنگ خاکستری کمرنگ سنگ‌های اصلی خود را حفظ کرده‌اند.

چاه مقدس سنوت در چیچن ایتزا

در شمال چیچن ایتزا ، یک چاه مقدس به نام سنوت (Cenote) قرار دارد که هم از نظر باستان‌شناسی و هم از لحاظ آیینی اهمیت زیادی داشته است. این چاه، که گفته می‌شد محل قربانی کردن انسان بوده، در اوایل قرن بیستم لایروبی شد و اشیاء قیمتی از جمله طلا، فیروزه و یشم به همراه بقایای انسانی در آن یافت شد. بررسی‌های پژوهشگران نشان داد که این افراد قبل از انداخته شدن به چاه، کشته شده بودند و آثار زخم روی استخوان‌های آن‌ها این موضوع را تایید می‌کند.

چیچن ایتزا پایتخت منطقه

چیچن ایتزا تا قرن نهم میلادی به‌عنوان یک پایتخت منطقه‌ای عمل می‌کرد و فرمانروایان آن بخش زیادی از مناطق مرکزی و شمالی شبه‌جزیره یوکاتان را تحت کنترل داشتند. این شهر از طریق بندر ایسلا سریتوس (Isla Cerritos) در ساحل شمالی به مرکز مهم تجاری تبدیل شد و کالاهایی مانند طلا و دیگر گنجینه‌ها را با شهرهای مختلف در سراسر قاره آمریکا مبادله می‌کرد.

در اوج شکوفایی خود، تخمین زده می‌شود که جمعیت این شهر به ۵۰,۰۰۰ نفر می‌رسید. همچنین، جمعیت آن در مقایسه با استانداردهای آن زمان نسبتاً متنوع بود و شامل مهاجرانی از مناطقی فراتر از یوکاتان، از جمله بخش‌هایی از آمریکای مرکزی امروزی، می‌شد.

سقوط چیچن ایتزا

چیچن ایتزا، یکی از شهرهای مهم تمدن مایا، ممکن است پیش از ورود اروپایی‌ها در سال ۱۴۹۲ جایگاه خود را از دست داده باشد. تاریخ‌نگاران می‌گویند فعالیت‌های سیاسی و اقتصادی این شهر از اواسط دهه ۱۲۰۰ میلادی به مایاپان (Mayapan) منتقل شده است.

برخی شواهد نشان می‌دهند که این شهر در آن زمان مورد غارت قرار گرفته است، هرچند این موضوع قطعی نیست. اما وقتی اسپانیایی‌ها در سال ۱۵۲۶ به آنجا رسیدند، هنوز جامعه‌ای پررونق در آنجا زندگی می‌کرد که مدتی هم به‌عنوان پایتخت موقت اسپانیایی‌ها استفاده شد. سپس این مکان به مرکزی برای دامداری تبدیل شد.

چیچن ایتزای امروز و جاذبه های آن

چیچن ایتزا، که ابتدا توسط اسپانیایی‌ها و سپس توسط کشور تازه‌تأسیس مکزیک رها شد، در اواسط قرن نوزدهم به یک سایت معماری مهم تبدیل شد و همچنان چنین باقی مانده است. بخش‌هایی از ساختارهای مهم شهر اصلی به لطف تلاش‌های مرمتی دولت مکزیک هنوز پابرجا هستند. از جمله این ساختارها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

معبد کوکولکان

معبد کوکولکان (Temple of Kukulkan)، از بناهای اصلی این شهر به حساب می‎آید که آن را ال کاستیلو به معنی «قلعه» نیز می‌نامند. این هرم، ۳۰ متر ارتفاع و طرحی پله پله دارد. در آن زمان، گاهی پیش می‌آمد که ساختمان‌های بزرگ‌تر را بر روی بناهای قدیمی بسازند و با گودبرداری کردن این منطقه به این نتیجه رسیدند که ال کاستیلو نیز یکی از همین موارد به شمار می‌رود. آن‌ها ابتدا یک راه‌پله را کشف کردند و در نهایت فهمیدند که این ساختمان، بر روی یک معبد بنا شده است. اگر هنگام پدیده‌ی اعتدال بهاری یا پاییزی و در بعد از ظهر به این قسمت بروید، می‌توانید سایه‌های مثلث شکل بخش شمال غربی این هرم را تماشا کنید که شبیه به ماری در حال پیچ و تاب خوردن بوده و از پله‌ها پایین می‌آید که احتمالاً نام کوکولکان نیز از همین موضوع الهام گرفته شده است.

زمین بزرگ بازی 

۱۳ محوطه‌ی بازی در این منطقه وجود دارد که زمین بزرگ بازی (The Great Ball Court) ۱۵۰ متری آن، بزرگ‌ترین و جالب‌ترین آن‌ها به حساب می‎آید و با کنده‌کاری‌های گوناگونی تزئین شده است. یکی از این کنده‌کاری‌ها، صحنه‌ی گردن زدن کاپیتان تیم بازنده را نشان می‌دهد! در شرق این محوطه می‌توانید از سکوی عقاب‌ها و جگوارها (The Platform of the Eagles and the Jaguars) دیدن کنید که در هر ۴ طرف آن، یک راه‌پله گذاشته‌اند و در هر گوشه می‌توانید تصویر عقاب‌ها و جگوارهایی را ببینید که در حال تغذیه از قلب انسان هستند.

معبد جنگجویان

معماری معبد جنگجویان (Temple of the Warriors) نیز به نوبه‌ی خودش تماشایی است. این معبد یک هرم بزرگ و پله پله را دربرمی‌گیرد که چندین ردیف ستون حکاکی شده را روبه‌روی آن قرار داده‌اند که نماد سربازان است. در بالای پله‌ها و نوک هرم می‌توانید از مجسمه‌ی چاک مول (ChacMool) نیز بازدید کنید.

معبد شمالی

 معبد شمالی (The North Temple) که به عنوان معبد مرد ریش‌دار (Temple of the Bearded Man) شناخته می‌شود. این بنای کوچک در کنار زمین بزرگ بازی قرار دارد و بر روی دیوارهای داخلی آن یک حکاکی دیده می‌شود که تصویر مرکزی آن مردی با حکاکی زیر چانه‌اش است که شبیه ریش به نظر می‌رسد.

حمام بخار

این سازه دارای یک حوضچه آب و اتاق بخار است که با استفاده از سنگ‌های داغ کار می‌کند و یک سیستم پیچیده برای ایجاد بخار داشته است. با گرم کردن سنگ‌ها و پاشیدن آب بر روی آن‌ها، بخار تولید می‌شده و فضایی گرم و مرطوب برای انجام مراسم آیینی یا درمانی فراهم می‌شده است.

ساکبه شماره یک

ساکبه (Sacbe) یک اصطلاح مایایی است و به جاده‌های سنگفرش شده‌ای گفته می‌شود که در شهرهای مایا ساخته می‌شدند که به معنی راه باستانی سنگفرش شده یا جاده سنگی مایاها است. ساکبه شماره یک (Sacbe Number One)، خیابان سنگفرش شده یکی از معابر مهم شهر بوده و طولی نزدیک به ۹۰۰ فوت داشته است.

گروه هزار ستون

 مجموعه‌ای از ستون‌های نمایان که تصور می‌شود سقف بزرگی را پشتیبانی می‌کرده‌اند.

ال مرکادو

 ال مرکادو (El Mercado) یک ساختار مربعی‌شکل در انتهای جنوبی معبد جنگجویان که باستان‌شناسان باور دارند بازار شهر بوده است.

ال اوساریو

 ال اوساریو (El Osario) یک هرم پله‌ای دیگر است که در رأس آن معبد قرار دارد.

امروزه، حدود ۲ میلیون گردشگر هر ساله از چچن ایتزا بازدید می‌کنند تا از شگفتی‌های معماری آن دیدن کنند و بینش بیشتری درباره تاریخ و فرهنگ مایایی به دست آورند. با این حال، باستان‌شناسان همچنان در این سایت مشغول به کار هستند. تا همین اواخر، در سال ۲۰۱۶، دانشمندان با استفاده از فناوری تصویربرداری مدرن یک هرم کوچک‌تر را در داخل ال کاستیو کشف کردند. باور بر این است که این ساختار کوچک‌تر برای مایاها اهمیت مذهبی داشته است.

بهترین زمان بازدید از چیچن ایتزا

بهترین زمان برای بازدید از چیچن ایتزا در منطقه یوکاتان، از ماه نوامبر تا مارس است. در این مدت، هوا به طور معمول مطبوع و مناسب برای سفر است. تابستان‌ها در این منطقه به شدت گرم و مرطوب هستند، و دمای هوا می‌تواند به بالای ۳۸ درجه سانتی‌گراد برسد. همچنین، از آوریل تا ژوئن (اواسط فروردین تا اواسط تیر) فصل گرماست و ممکن است تجربه گرمای طاقت‌فرسا را داشته باشید.

از ژوئن تا اکتبر (اواسط تیر تا اواسط آبان) بارش‌های شدید در منطقه آغاز می‌شود و این فصل بارانی ممکن است تجربه بازدید را دشوار کند. از طرفی، نوامبر (اواسط آبان) تا مارس (اواسط فروردین) فصل زمستان است که با دمای متعادل و هوای مرطوب، زمان ایده‌آلی برای گشت و گذار در چیچن ایتزا به شمار می‌رود.

به‌ویژه ماه نوامبر به‌دلیل شرایط آب‌و‌هوایی مناسب و ازدحام کمتر، زمان عالی برای بازدید از این سایت تاریخی است. برای اجتناب از شلوغی، توصیه می‌شود در ساعات اولیه روز یا روزهای میانه هفته به این مکان بروید، زیرا روزهای یکشنبه معمولا بیشترین تعداد بازدیدکننده را دارند.

نکات بازدید از چیچن ایتزا

• برای بازدید از چیچن ایتزا، بهتر است در ساعات اولیه روز به این مکان بروید، زیرا در این زمان گردشگران کمتری حضور دارند و از شلوغی و ازدحام جمعیت در امان خواهید بود.
• با توجه به هوای گرم، به ویژه در فصول تابستان، حتماً کرم ضدآفتاب به همراه داشته باشید و نوشیدنی برای خود بیاورید تا از گرما آسیب نبینید.
• چون چیچن ایتزا به عنوان یک سایت باستانی گسترده شناخته می شود، کفش راحت و مناسب بپوشید تا بتوانید بدون مشکل مسافت های طولانی را طی کنید.
• توصیه می شود برای بهره برداری بیشتر از تجربه خود، یک راهنما استخدام کنید یا از راهنمای صوتی استفاده کنید تا بتوانید اطلاعات بیشتری در مورد تاریخ و جزئیات این مکان دریافت کنید.
• به تمام بخش ها و سازه های این سایت توجه داشته باشید و فقط به هرم کوکولکان بسنده نکنید.
• برای داشتن تجربه ای عمیق تر، بهتر است قبل از بازدید، با تاریخچه چیچن ایتزا و تمدن مایا آشنا شوید تا مفاهیم معماری آن را بهتر درک کنید.
• اگرچه بعضی از مکان ها در چیچن ایتزا از کارت های اعتباری پذیرایی می کنند، بهتر است برای خرید بلیط یا خدمات اضافی، پول نقد به همراه داشته باشید.
• به قوانین و مقررات این سایت باستانی احترام بگذارید.