جاهای دیدنی آگرا؛ از تاج محل تا ناشناخته ترین مکان های دیدنی هندی

جاهای دیدنی آگرا تنها محدود به تاج محل نیست. در این شهر مکان های گردشگری دیگری نیز وجود دارند که سفر را برای شما لذت بخش تر می کنند.

مطمئناً همه شما می‌دانید که یکی از مهمترین جاهای دیدنی آگرا، تاج محل زیبا در هندوستان است. این مکان دیدنی یکی از برترین جاذبه‌های گردشگری در جهان شناخته می‌شود که سالیانه میلیون‌ها گردشگر را از سراسر جهان به شهر آگرا می‌کشاند. در حالی که بسیاری از مسافران به محض رسیدن به تاج محل و گرفتن عکس‌های زیبا، خیلی سریع شهر آگرا را ترک می‌کنند، باید به شما پیشنهاد بدهیم که کمی بیشتر در این شهر بمانید، چراکه مکان‌های گردشگری دیگری نیز وجود دارند که سفر را برای شما لذت‌بخش‌تر می‌کنند. در ادامه این مطلب، توضیحاتی درباره هر یک از این جاهای دیدنی آگرا در اختیار شما قرار می‌دهیم تا بدانید که موقع سفر با تور هند و بازدید از شهر آگرا، باید رفتن به کدام یک از جاهای دیدنی را در برنامه خود قرار دهید.

 فهرست جاهای دیدنی آگرا

• تاج محل
• قلعه آگرا
• مقبره اعتماد الدوله
• باغ مهتاب
• سوبهاش امپریوم
• مقبره اکبر
• فاتح پور سیکری
• مرکز نجات خرس در آگرا
• مرکز نگهداری و مراقبت از فیل ها
• شهر قدیمی آگرا
• گورودوارا گورو کا تال آگرا
• مرکز فرهنگی و همایش کالاکریتی
• مسجد جامع
• چینی کاروزا
• مسجد مطیع
• برج هشت ضلعی
• کاخ جهانگیر
• سوامی باغ صمد

۱. تاج محل

مطمئناً عکس‌های خیلی زیادی از تاج محل در اینترنت و فضای مجازی دیده‌اید و می‌دانید که یکی از مهمترین جاهای دیدنی در جهان و مشهورترین مکان دیدنی در هندوستان شناخته می‌شود. این بنای باشکوه واقع در تاجگانج، منطقه جنگل، دارماپوری، بسیار قدیمی بوده و قدمت آن به قرن ۱۷ باز می‌گردد. در آن زمان که همسر امپراطور مغول، شاه جهان فوت کرد، پادشاه برای تسکین قلب خود، آرامگاه همسرش را در تاج محل کنونی ساخت.

شاید برای شما جالب باشد که بدانید برای ساخت تاج محل بیشتر از ۲۰ سال زمان گذاشته شد و نزدیک به ۲۰ هزار کارگر در آن مشغول به کار بوده‌اند. هر زمانی که به دیدن تاج محل بروید، می‌توانید از عظمت آن نهایت لذت را ببرید. با این حال، موقع طلوع آفتاب این عظمت چندین برابر بیشتر می‌شود. شما می‌توانید از دروازه‌های غربی و شرقی وارد فضای اصلی تاج محل شوید. زمانی که وارد محوطه اصلی آن می‌شوید، می‌توانید باغ‌های فوق‌العاده زیبایی را مشاهده کنید که در وسط آنها، حوض‌های پر از آب وجود دارند. این حوض‌ها تصویر عمارت تاج محل را منعکس می‌کنند و صحنه متقارن و فوق‌العاده جذابی به وجود می‌آورند.ساعت بازدید همه روزه به غیر از جمعه‌ها و تعطیلات رسمی از طلوع تا غروب آفتاب! دو روز قبل و بعد از کامل بودن قرص ماه نیز از هشت و نیم عصر تا دوازده و نیم بامداد نیز قابل بازدید است.

۲. قلعه آگرا

همان طورکه در ابتدای مقاله نیز به اختصار گفتیم، تاج محل تنها مکان گردشگری آگرا نیست. یکی دیگر از جاهای دیدنی آگرا که باید حتماً از آن دیدن کنید، قلعه قدیمی این شهر است که قدمت چند صد ساله دارد. مهم‌ترین جذابیت قلعه آگرا (Agra Fort)، این است که از ماسه سنگ قرمز ساخته شده است و صحنه بسیار جذابی را به نمایش می‌گذارد. قلعه آگرا در گذشته‌های دور محل اصلی امپراطوری فرمانروایان مغول بوده است. زمانی که وارد این قلعه می‌شوید، مانند این است که وارد یک شهر جدید شده‌اید و به هر قسمتی که پا می‌گذارید، با مکان‌های خیره کننده‌ای روبرو می‌شوید. منحصربه‌فردترین بنا در این قلعه، ساختمان جهانگیر محل است که دارای عناصر معماری آسیای مرکزی و هندوها است.

علاوه بر این ساختمان با عظمت، مجموعه‌های دیگری نیز در این مکان وجود دارند که برخی از آنها شامل مواردی مانند باغ انگوری، محل خاص و دیوان خاص می‌شوند. برای ساخت هر یک از این سازه‌ها وقت بسیار زیادی گذاشته شده است و مهمترین ویژگی مشترک همه آنها، این است که از ماسه سنگ قرمز ساخته شده‌اند. از آنجا که چیزهای جذابی در این قلعه وجود دارند، شما باید حداقل چند ساعت را برای گذراندن وقت خود در آنجا برنامه‌ریزی کنید.

۳. مقبره اعتماد الدوله

از دیگر جاهای دیدنی آگرا که باید حتماً از آن بازدید کنید، مقبره اعتماد الدوله (Itimad-ud-Daulah's Tomb) در سواحل رودخانه یامونا است. این سازه نفس‌گیر بقایای حکومت میرزا غیاث بیگ و همسرش، یکی از مقامات آگرا است که به امپراطوری مغول خدمت می‌کرد است. بسیاری از مردم هند اعتقاد دارند که این مقبره از تاج محل الهام گرفته شده است و به همین دلیل خیلی از افراد آن را با نام بچه تاج نیز می‌شناسند. برای ساخت برج‌های شش ضلعی با ارتفاع ۱۳ متری این مقبره، از ماسه سنگ قرمز و مرمر استفاده شده است.

 یکی از مهمترین دلایل جذابیت این مقبره در هندوستان و به خصوص جهان، این است که این سازه اولین ساختمانی بود که برای ساخت آن از تکنیک خاتم هندی با سنگ‌های نیمه قیمتی استفاده شده بود. در جای جای این عمارت می‌توانید نقش‌های هندسی، گلدان‌ها و فنجان‌ها، دسته گل‌های ظریف و سایر شکل‌های این چنینی را از کف تا سقف مشاهده کنید. با این حال، نسبت به این مکان دیدنی در آگرا کم لطفی شده است. چراکه در مقایسه با سایر جاهای دیدنی این شهر تعداد گردشگران خیلی کمتری از آن دیدن می‌کنند. با این حال، همچنان یکی از بهترین جاهای دیدنی آگرا شناخته می‌شود.

۴. باغ مهتاب

باغ مهتاب در قسمت شمالی تاج محل و در امتداد رودخانه یامونا با متراژ ۳۰۰ متر مربع قرار دارد و تنها پارک باقی‌مانده از دوره مغول شناخته می‌شود. در این پارک درختان و رودهای زیادی وجود دارند. با این حال، از سال ۱۹۹۰ برای اخت این پارک زمان بیشتری گذاشته شد؛ این در حالی است که قبل از این زمان، این باغ تنها یک تپه شنی بود که هیچ پیشرفت چندانی در آن دیده نمی‌شد.

خوشبختانه محققان و باستان‌شناسان هندی تلاش‌های زیادی برای بازگرداندن این باغ به حالت قدیمی و شکوه اولیه خود کرده‌اند و تا حدودی هم از این نظر موفق بوده‌اند. منطقه بسیار زیبایی که از باغ مهتاب مشاهده می‌کنید، در امتداد تاج محل است و آن را به یکی از زیباترین جاهای دیدنی آگرا تبدیل می‌کنند. برای خرید سوغاتی‌های هندی و دستبندهای زیبای تاج محل، می‌توانید به خارج از دروازه‌های باغ مهتاب بروید.

۵. سوبهاش امپریوم

مطمئناً هر کسی که به کشوری سفر می‌کند، اول از همه به دنبال خرید سوغاتی است تا بتواند یادگاری‌هایی از آن مکان به کشور خود ببرد. از این نظر، شما می‌توانید سوغاتی‌های بسیار زیبا با طراحی منحصر به فردی از هندوستان در مغازه سوغاتی آگرا با نام سوبهاش امپریوم (Subhash Emporium) خریداری کنید.

از آنجا که بسیاری از افراد کشور هندوستان را با هنر خاتم‌کاری فوق‌العاده آن می‌شناسند، شما می‌توانید ظروفی با این هنر و همچنین سنگ‌های مرمر را به صورت خاتم کاری شده خریداری کنید. این فروشگاه به عنوان مکانی مناسب برای خرید صنایع دستی و سوغاتی در هند به شمار می‌آید که محصولات مختلفی مانند انواع ظروف، مجسمه‌های حیوانی، جعبه‌های کوچک، جاشمعی، سینی‌های حکاکی شده، لامپ و میز، برخی از مهمترین آنها هستند.

۶. مقبره اکبر

بیشتر از ۵۰ سال امپراتور اکبر کبیر پادشاه مغول‌ها در کشور هندوستان سلطنت کرد و بخش‌های زیادی از نیمه شمالی شبه قاره هند را نیز فتح کرد. آرامگاه این پادشاه بزرگ به همراه دو تن از دختران وی در مقبره اکبر (Akbar's Mausoleum) قرار دارد که یکی از مهم‌ترین جاهای دیدنی آگرا به شمار می‌آید.

این مقبره باشکوه از ماسه سنگ و مرمر ساخته شده است و در قسمت‌های مختلف آن می‌توان منبت کاری‌های مرمری چشمگیری را مشاهده کرد که توسط معماران و هنرمندان هندی ساخته شده‌اند. در اطراف این مقبره انواع باغ‌های مغول قرار دارند که حیوانات مختلفی مانند بز، میمون، آهو و حتی طاووس در آنجا زندگی می‌کنند. نکته مهم درباره این مقبره در مقایسه با سایر مقبره‌های مغول، این است که بقیه عمارت‌ها غالباً به سمت مکه ساخته شده‌اند. این در حالی است که این مقبره در قسمت شرقی قرار دارد.

۷. فاتح پور سیکری

اگر از تاج محل سوار خودرو یا اتوبوس شوید و تنها یک ساعت رانندگی کنید، به شهر فاتح پور سیکری می‌رسید که واقعاً ارزش دیدن را دارد. این شهر نزدیک ۵۰۰ سال پیش پایتخت امپراتوری مغول بود که شاه اکبر کبیر برای ادای احترام به شیخ معروف صوفی، شیخ سلیم چشتی آن را ساخت. این شیخ پیش‌بینی کرده بود که اکبر کبیر یک وارث خواهد داشت و متوجه شدند که این پیش‌بینی درست بوده است. با این حال، به خاطر این که ذخایر آب در این شهر در آن زمان بسیار کم بود، ساکنان آنجا را ترک کردند.

اکنون بقایای این شهر از ماسه سنگ قرمز به خوبی حفظ شده است و گردشگران می‌توانند از استحکامات آن دیدن کنند. برخی از جذابیت‌های این شهر برای گردشگران، مسجد جامع، ساختمان‌های قدیمی و قصرهایی هستند که برای هر یک از همسران پادشاه اکبر ساخته شده بودند. این ساختمان‌ها دارای معماری بسیار جذابی هستند و برای ساخت آنها از دین الهام گرفته شده است. در قسمت پرتگاهی که مشاهده می‌کنید، برج مدوری وجود دارد که حیات وحش را به زیبایی به نمایش می‌گذارد. با بازدید از موزه باستان شناسی در شهر فاتح پور سیکری که در نزدیکی دروازه اصلی قرار دارد، می‌توانید اطلاعات بیشتری درباره این مکان باورنکردنی به دست بیاورید.

۸. مرکز نجات خرس در آگرا

همان طور که می‌دانید، مردم هند از گذشته به گاوها ادای احترام می‌کردند. از این رو، به راحتی می‌توان متوجه شد که مردم این کشور اهمیت خاصی برای حیوانات قائل هستند. با این حال، همیشه مردم این کشور با چهارپایان مهربان نبودند که خرس‌ها یکی از آنها هستند.

طی هزاران سال، مردم هند توله‌های خرس را شکار کرده و از آنها برای نمایش دادن و کسب درآمد استفاده می‌کردند. خوشبختانه دولت این کشور در سال ۱۹۷۲، این عمل ظالمانه را به طور کامل لغو کرد. با این حال، برخی بدرفتاری‌ها در برابر این حیوان مظلوم ادامه یافت تا این که فعالان حقوق حیوانات، با استفاده از مراکزی مانند مراکز نجات خرس در آگرا (Agra Bear Rescue Facility) پناهگاه‌های مخصوص خرس‌های قربانی، آنها را نجات دادند. شما در این مرکز می‌توانید نزدیک به ۱۳۰ خرس نجات یافته را مشاهده کنید که به راحتی در حال زندگی کردن، بازی کردن و غذا خوردن هستند. بازدید از این مرکز منحصر به فرد مانند یک تور منحصر به فرد برگزار می‌شود که یک تورلیدر مختص به خود دارد و اطلاعات زیادی درباره ‌خرس‌های در حال نابودی و تلاش‌هایی که برای نجات دادن آن‌ها شده است، در اختیار شما قرار می‌دهند.

۹. مرکز نگهداری و مراقبت از فیل ها

یکی دیگر از جاهای دیدنی آگرا که باید حتماً از آن بازدید کنید، مرکز نگهداری و مراقبت از فیل‌ها (Elephant Conservation and Care Center) نامیده می‌شود. خرس‌ها تنها حیوانات آسیب دیده در جامعه هندوستان نبودند و فیل‌های زیادی نیز مورد آزار و اذیت قرار گرفتند. به همین دلیل این مرکز در فاصله ۳۰ کیلومتری آگرا تاسیس شد تا بتواند از بیشتر از ۲۰ فیل نجات یافته مراقبت کند. زمانی که شما در طول سفر خود به آگرا از این مکان دیدن می‌کنید، شاید حتی بتوانید با راهنمایی نگهبانان مرکز، به دادن غذا به فیل‌های موجود در آن کمک کنید. اگرچه در طول سفر خود به هندوستان حتماً فیل‌های زیادی خواهید دید، اما بازدید از این مرکز که یکی از اخلاقی‌ترین راه‌ها برای حفاظت از حیوانات است، می‌تواند حس حیوان دوستانه‌ای شما را تشدید کند.

۱۰. شهر قدیمی آگرا

برای این که نگاهی به تاریخ و زندگی مردم آگرا در گذشته بیندازید، بد نیست به شهر قدیمی آگرا (Agra's Old City) بروید و در باقیمانده‌های این شهر قدم بزنید. فقط باید نزدیک به ۳ ساعت زمان بگذارید تا همه قسمت‌های این شهر را ببینید و اطلاعات کافی درباره معماری، تاریخ، فرهنگ و غذاهایی که مردم در گذشته در این شهر می‌خوردند، به دست بیاورید.

در این شهر می‌توانید تا حد خیلی زیادی متوجه شوید که مردم قدیمی و محلی آگرا چگونه زندگی می‌کردند. همچنین یک بازار عمده فروشی ادویه‌جات نیز در این مکان وجود دارد که بازدید از آن خالی از لطف نیست. شیرینی فروشی‌هایی که در این منطقه وجود دارند، انواع شیرینی‌جات بسیار خوشمزه را با کیفیت بالا در اختیار شما قرار می‌دهند.

۱۱. گورودوارا گورو کا تال آگرا

اگرچه مغول‌ها اسلام را در سراسر هندوستان گسترش دادند، اما یکی از مهمترین مناطق اطراف آگرا یعنی منطقه گورودوارا گورو کا تال (Gurudwara Guru ka Tal) همچنان به مذهب خود، یعنی سیک (یکی از بزرگترین جماعت‌های مذهبی) پایبند بودند. بسیاری از این افراد که به این دین باور داشتند، برای زیارت به این منطقه می‌آمدند. این مکان آرام در ابتدا شامل ۱۰ برج اصلی می‌شد که در حال حاضر فقط ۸ برج از آن باقی مانده است. گردشگران می‌توانند از این آثار تاریخی مربوط به قرن هفدهم دیدن کنند و اطلاعات زیادی درباره این فرقه مذهبی به دست بیاورند. همچنین بیشتر مواقع وعده‌های غذایی رایگان از این مکان به گردشگران داده می‌شود و افراد می‌توانند سفری عالی به این منطقه در آگرا داشته باشند.

۱۲. مرکز فرهنگی و همایش کالاکریتی

یکی دیگر از مهم‌ترین جاهای دیدنی آگرا که باید حتماً به آنجا بروید، مرکز فرهنگی و همایش کالاکریتی (Kalakriti Cultural & Convention Center) است. در این مرکز فرهنگی هر روز عصر ساعت ۶:۳۰ نمایش حماسه عشق به نمایش در می‌آید و گردشگران می‌توانند با تماشای این نمایش دراماتیک و موزیک‌های فوق‌العاده آن، داستان عشق افسانه تاج محل را زنده کنند. در طول نمایش یک ساعته که در این مرکز اجرا می‌شود، نمایش‌های دیگری مانند رقص و موزیک‌های الهام گرفته از بالیوود نیز اجرا می‌شوند. بعد از رفتن به نمایشگاه صنایع دستی موجود در این مرکز فرهنگی، می‌توانید سوغاتی‌های منبت مرمر با طرح‌های پیچیده و زیبا را خریداری کنید.

۱۳. مسجد جامع

یکی از بزرگترین و مهم‌ترین مساجد هند را می‌توان در شهر قدیمی آگرا، دقیقاً روبروی قلعه این شهر مشاهده کرد. شاید برای شما جالب باشد که بدانید این مسجد که در قرن هفدهم به دستور امپراطور مغول شاه جهان ساخته شد، هنوز به عنوان مسجد اصلی شهر در نظر گرفته می‌شود. مسجد جامع آگرا از ماسه سنگ قرمز ساخته شده است و یک پس‌زمینه فوق‌العاده چشمگیر به وجود می‌آورد که منبت‌کاری‌های سنگ سفید مرمر را به زیبایی به نمایش می‌گذارد. زمانی که شما به این مسجد می‌روید، می‌توانید در همه قسمت‌های فضای داخلی آن، تابلوهای منبت‌کاری شده مربوط به تاج محل را ببینید. در حال حاضر بسیاری از افراد برای خواندن نماز جمعه به این مسجد می‌روند.

۱۴. چینی کاروزا

بعد از این که به مقبره اعتماد الدوله رفتید، تنها کافی است که یک کیلومتر به سمت شمال بروید تا به بنای زیبای چینی کا رزا (Chini Ka Rauza)، محل دفن افضل خان شیرازی، نخست وزیر شاه جهان امپراطور مغول برسید. این مکان یکی از مهم‌ترین جاذبه‌های گردشگری آگرا به شمار می‌آید که معماری فوق‌العاده زیبای ایرانی در آن دیده می‌شود. کاشی‌های فیروزه‌ای با ترکیب رنگ‌های دیگری مانند زرد، سبز و نارنجی تصویر بسیار زیبایی را در این بنا ساخته‌اند. همان‌طورکه از نام این بنا هم می‌توان به‌راحتی متوجه شد، کاشی‌های بکار رفته در این مکان از چین وارد شده‌اند. این بنای تاریخی در قرن هفدهم ساخته شد و در قسمت‌های مختلف آن می‌توانید نقاشی‌ها و کتیبه‌های اسلامی را به‌راحتی مشاهده کنید. بعد از این که شما از همه قسمت‌های این بنا دیدن کردید، تنها کافی است که ۱۰ دقیقه به سمت جنوب پیاده‌روی کنید تا ویرانه‌های آرامگاه سلطان پرویز، برادر شاه جهان، پادشاه مغول را نیز ببینید.

۱۵. مسجد مطیع

در میان اماکن مقدس آگرا، مسجد مطیع جایگاه خاصی دارد و لقب با شکوه «مروارید سفید» را یدک می‌کشد. گفته می‌شود که این مسجد نیز توسط شاه جهان و به منظور محل عبادت مقامات عالی رتبه ساخته شده است. آثار هنری و زیبایی کم‌نظیر آن مهر تأییدی است بر مهارت هندیان! این مسجد بین سال‌های ۱۶۴۸ تا ۱۶۵۴ بنا شده و دارای ۱۲ طاق است که رو به شمال، شرق و جنوب قرار گرفته‌اند. ورودی اصلی آن اط جانب شرق است و محل نمازگزاری آن آراسته به طرح‌های بسیار پیچیده است که شکوه آن را دوچندان نموده و کیوسک‌های سبک هندویش آن را بی همتا ساخته. مسجد روی زمینی است که از شرق به غرب شیب دارد و محراب آن را سه گنبد می‌پوشانند.

۱۶. برج مثمّن

در نزدیکی سالن خصوصی شاه جهان، برجی هشت ضلعی قرار دارد که با نام «برج مثمّن» نیز شناخته می‌شود. این بنا بین سال‌های ۱۶۳۱ تا ۱۶۴۰ توسط شاه جهان برای همسرش ممتاز محل ساخته شده و به گونه‌ای است که زنان بتوانند از بالای آن و از پشت نرده‌های ظریف و حکاکی شده‌ی مرمرین به تماشای منظره‌ی بیرون بپردازند. چشمه‌ای در بیرون آن قرار دارد و ایوان بزرگی آن را احاطه کرده است. شاه جهان سال‌های آخر عمر خویش را در اسارت فرزند خود، در همین برج سپری کرد، همچنین اوقات زیادی را هم با دختر محبوبش، جهان‌آرا بگوم، در همین برج گذراند. این بنا مشرف بر تاج‌محل و در قلعه‌ی آگرا واقع شده و در عین زیبایی، غم‌انگیز نیز هست، چراکه یاد روزهای آخر زندگی شاه جهان در تنهایی را زنده می‌کند.

۱۷. کاخ جهانگیر

کاخ جهانگیر، قابل توجه‌ترین بنا در قلعه‌ی آگرا است که محل زندگی زنان «راجو» در دوران زمام‌داری اکبر بوده و تلفیقی از معماری‌های هندو و آسیای مرکزی است. این قصر هدیه‌ای از طرف امپراطور بزرگ مغول، اکبر، به فرزند محبوبش جهانگیر است که البته بعدها اکبر توسط همین فرزند از تخت به زیر کشیده می‌شود. در میان قصر حوض بزرگی جا دارد که با نام «حوضی جهانگیر» شناخته می‌شود و یک شاهکار هنری است چرا که از دل یک تکه سنگ یکپارچه تراش خورده است و درون آن همیشه پر از گلاب معطر بوده است. این قصر بعدها توسط ملکه نورجهان استفاده می‌شده. این کاخ منعکس کننده‌ی تاریخ، فرهنگ و سنت مردم آن دوران است و با دقت و ظرافت بی‌نظیری بنا شده و ارزش آن قابل وصف نیست.

۱۸. سوامی باغ صمد

این مکان در دایال باغ، در حومه‌ی شهر آگرا واقع شده و دارای اهمیت تاریخی بسیار برای «صمد سوامیجی ماهاراج» است. این مکان آرامگاه سوامیجی است. در سال ۱۹۰۸ ساخته شده و طراحی بسیار زیبا و منحصر به فردی از سنگ مرمر و معماری چشم‌نوازی دارد. طراحی‌های انجام شده بر روی سنگ مرمر آن اهمیت تاریخی دارند و از جاذبه‌های گردشگری محسوب می‌شوند. این بنا با تاج‌محل از نظر زیبایی قابل‌مقایسه است.  فستیوال، باندارا، نیز در این مکان به همراه ساتسنگ اجرا می‌شود. مذهب، راداسوامی، در این مکان شکل گرفته و برای پیروان این مذهب محل مقدسی به شمار می‌رود.