مجسمه مسیح منجی در برزیل، نگاهی به پیکره محبوب ریو

مجسمه مسیح منجی یکی از جاذبه های ریو، پیکره ۳۹ متری بر فراز قله کوه کورکووادو است که از ارتفاع ۷۱۰ متری شهر ریودوژانیرو، همه را به آغوش خود می خواند.

مجسمه مسیح منجی در برزیل، چهارمین پیکره بزرگ عیسی در جهان است و بزرگ‌ترین مجسمه‌ای است که تا امروز به سبک آرت دکو در دنیا ساخته شده است. جذابیت و شگفتی این اثر هنری نمادین به جایی رسید که سال ۲۰۰۷ همراه ماچو پیچو، دیوار بزرگ چین و کولوسئوم رم به عنوان یکی از عجایب هفتگانه جدید جهان شناخته شد.

فهرست مطالب

• مجسمه مسیح در برزیل
• تاریخچه و نحوه ساخت مجسمه مسیح برزیل
• معماری مجسمه مسیح منجی
• داخل مجسمه مسیح منجی برزیل
• مشخصات مجسمه مسیح منجی ریو
• میزان بازدید از مجسمه مسیح منجی ریو
• مقایسه مجسمه مسیح منجی در برزیل با دیگر مجسمه های مسیح در جهان

مجسمه مسیح در برزیل

مجسمه مسیح منجی، تندیسی عظیمی از حضرت عیسی مسیح، بر فراز کوه کورکووادو در شهر ریو دو ژانیرو در جنوب شرقی برزیل، خودنمایی می‌کند. این مجسمه که نمادی از شهر ریو و برزیل به شمار می‌رود، در ترانه‌ها و سروده‌های سنتی و مردمی این کشور جایگاه ویژه‌ای دارد و از فراز ریو، این شهر بندری مهم، نظاره‌گر پهنه‌ی آن است.

نزدیک به صد سال از ساخت مجسمه مسیح منجی (Christ the Redeemer Statue) می‌گذرد و تعداد علاقه‌مندان به آن از معماران و مجسمه‌سازان و تاریخ‌نگاران تا مسیحیان معتقد و گردشگران روز به روز بیشتر می‌شود، تا جایی که تعداد بازدیدکنندگان سالانه‌اش به دو میلیون نفر رسیده است. اگر مسافر تور برزیل هستید، برای شناخت مجسمه مسیح که امروز مشهورترین نقطه ریودوژانیرو و نماد کشور برزیل به حساب می‌آید با ما همراه شوید.

دسترسی به مجسمه مسیح منجی

برای رسیدن به مجسمه مسیح منجی چند راه وجود دارد:

• قطار کابلی
• تله کابین
• ون
• پیاده

قطار این مسیر که به «راه آهن معلق» هم مشهور است، از سال ۱۸۸۴ گردشگران را به بالای کوه کورکووادو می‌رساند. تله‌کابین نیز در سال ۱۹۶۹ ساخته شد و گزینه‌ سریع‌تر و مدرن‌تری برای رسیدن به مجسمه است. البته بازدیدکنندگان علاقه‌مند به پیاده‌روی باید بدانند که طول مسیر کمی کمتر از ۳ ساعت است، اما تجربه و تماشای مسیرهای طبیعی و مناظر زیبای پارک ملی تیجوکا لذت این انتخاب را دوچندن می‌کند.

نحوه ساخت مجسمه مسیح برزیل

ایده اصلی ساخت مجسمه‌ای از مسیح منجی و نصب آن در بلندترین نقطه شهر ریودوژانیرو به کشیشی به نام پدرو ماریا باس تعلق دارد که در دهه ۱۸۵۰ ساکن این شهر بود. او از پرنسس ایزابل، دختر امپراتور پدروی دوم و نایب السلطنه برزیل درخواست کرد هزینه ساخت و نصب این مجسمه را تأمین کند. البته این درخواست دلیل مهم‌تری هم داشت: پرنسس ایزابل قانون طلایی لغو برده‌داری در برزیل را امضا کرده بود و کشیش می‌خواست بزرگ‌ترین مجسمه مسیح در برزیل، نوعی تشکر از او بابت این اقدام شجاعانه و انسانی هم باشد.

پرنسس ایزابل این پیشنهاد را نپذیرفت و در عوض درخواست کرد تصویری از قلب مقدس عیسی ساخته شود تا همه او را به‌عنوان منجی واقعی انسان تقدیس کنند. سال ۱۸۸۹ بساط همه این ایده‌ها برچیده شد، چون حکومت برزیل جمهوری شد و اجرای این پروژه را کنار گذاشت.

ساخت مجسمه مسیح منجی آغاز می شود

در سال‌های پس از جنگ جهانی اول، دست‌اندرکاران کلیسای کاتولیک روم در پایتخت برزیل و گروهی از مردم شهر نگران زوال ایمان مذهبی در جامعه بودند. این شد که ایده ساخت مجسمه عظیم عیسی بر فراز قله مرتفع‌ترین کوه ریو دوباره جان گرفت. آن‌ها آرزو داشتند مجسمه مسیح در برزیل در آن ارتفاع از همه جای پایتخت قابل مشاهده باشد و ایمان مسیحی مردم را احیا کند.

سال ۱۹۲۱، گروهی از کشیش‌های کاتولیک‌های برزیل پیشنهاد ساخت و افتتاح این مجسمه را در جشن صدمین سالگرد استقلال برزیل مطرح کردند. البته تا سال ۱۹۲۲ خبری از اجرایی شدن پیشنهاد در کار نبود. هیتور دا سیلوا کاستا، معمار مشهور برزیلی طراحی اولیه مجسمه را انجام داد و بعدها وظیفه ساخت آن به پل لاندوفسکی، مجسمه‌ساز فرانسوی سپرده شد.

لاندوفسکی عملیات ساخت مجسمه را در سال ۱۹۲۶ کلید زد و تصمیم گرفت آن را با بتن و سنگ صابون یا همان استاتیت بسازد. پیکره‌ای به ارتفاع ۳۰ متر با ردای سفید بلند بر تن که با احتساب پایه به ۳۸ متر می‌رسید و بازوان ۲۸ متری‌اش را گشوده بود تا هم به صورت صلیب درآید و هم نشان آغوش گسترده مسیح منجی باشد. سر و صورت مجسمه را هم گئورگه لنونیدا، مجسمه‌ساز رومانیایی تراشید.

۹ سال طول کشید تا ساخت مجسمه مسیح در برزیل به پایان برسد. روز ۱۲ اکتبر ۱۹۳۱ پیکره عظیم مسیح منجی با حضور هزاران نفر به طور رسمی افتتاح شد.. از آن زمان تا امروز، مردم جهان این مجسمه را به‌عنوان نماد ایمان مسیحی، امید و صلح برای همه می‌شناسند.

ارتفاع مجسمه مسیح در برزیل

مجسمه مسیح منجی در برزیل، اثری هنری است که تلفیقی از مهندسی، معماری و مجسمه‌سازی به شمار می‌رود. معمار و مهندس این پروژه، هِیتور دا سیلوا کوستا، بر اهمیت دقت‌های ریاضی در ساخت این مجسمه عظیم (به ارتفاع ۳۸ متر با احتساب پایه) که معادل یک ساختمان ۱۳ طبقه است، تأکید داشت. سختی‌های ساخت این مجسمه ناشی از پیچیدگی اجرا و همچنین شرایط آب و هوایی، باد و صاعقه در ارتفاع بود. با وجود این مشکلات، هیچ کارگری در طول ساخت جان خود را از دست نداد.

بدنه و بازوان مسیح به عنوان یک اثر مهندسی و معماری و سر و دست‌ها به عنوان مجسمه در نظر گرفته شدند. برای پوشاندن سطح بتنی از سنگ صابونی استفاده شد که ظاهری نرم‌تر به آن می‌بخشید. مجسمه با تکه‌های کوچک سنگ صابونی پوشانده شده است که در نهایت، موزائیکی زیبا را تشکیل می‌دهند.

استحکام و ماندگاری این مجسمه به خاطر اسکلت داخلی آن از بتن مسلح است. این متریال نوآورانه در دهه ۱۹۲۰، ساختاری از ستون‌ها، تیرها و دال‌هایی را ممکن کرد که قطعات بدنه روی آن ریخته شده و سر و دست‌های پیش‌ساخته بر آن نصب شدند. روکش سنگ صابونی نیز به محافظت از سازه کمک می‌کند.

داخل مجسمه مسیح منجی

احتمالاً شما هم مانند بسیاری از مردم اطلاع ندارید که در دامن ردای مجسمه یک ورودی قرار دارد و داربستی احتیاطی در آن تعبیه شده است. نمای داخل مجسمه با آنچه از بیرون مشاهده می‌کنید بسیار متفاوت بوده و در  بخش‌های داخلی مجسمه مسیح ناجی، از حداقل نور طبیعی استفاده شده و روشنائی محیط توسط چراغ‌ها تامین می‌شود. در داخل این مجسمه، دوازده طبقه مجزا طراحی شده است که به وسیله سلسله پله‌هایی به یکدیگر متصل می‌شوند. محیط داخل مجسمه شبیه به یک انبار قدیمی و متروک بوده و هیچ نشانی از زیبایی جادوئی آن در خارج، وجود ندارد. در این بخش تقریباً محال است که حدس بزنید در داخل یکی از سمبلیک‌ترین آثار جهان قرار دارید و تنها زمانی می توانید به این موضوع پی ببرید که به بخش سینه مجسمه و قلب برجسته‌ای که روی سینه حجاری شده است، برسید.

انتهای پله‌های داخلی مجسمه به مسیرهایی منتهی می‌شود که به صورت عمودی به سمت دست‌ها می‌رود. این مسیر به شکل راهروهایی کم‌نور و باریک بوده و تا نزدیکی انگشتان ادامه دارد. در طراحی این مجسمه تنها یک مسیر داخلی برای دسترسی به بخش بالائی و سر مجسمه تعبیه شده که هدف آن ایجاد تعمیرات اضطراری در صورت برخورد صاعقه با سر مجسمه است.‌

نکاتی درباره مجسمه مسیح ریو دو ژانیرو

 بهتر است ویژگی‌های ساخت مجسمه مسیح را یک‌به‌یک مرور کنیم تا از اهمیت هرکدام غافل نشویم:

• محل قرارگیری مجسمه، قله کوه کورکووادو در ۱۶ کیلومتری شهر ریودوژانیرو، در جنوب شرقی کشور است، قله‌ای که ۷۱۰ متر از سطح دریا ارتفاع دارد.
• ارتفاع مجسمه مسیح در برزیل ۳۰ متر، یعنی یک‌سوم ارتفاع مجسمه آزادی نیویورک است و با محاسبه پایه به ۳۹.۶ متر می‌رسد. دست‌های عیسای منجی که به صورت افقی باز شده و گویی شهر ریو را در آغوش گرفته، از هر طرف ۲۸ متر طول دارد.
• برای ساخت این مجسمه از ۶۳۵ تن سنگ صابونی و ۸۰ تن فولاد (برای پایه) استفاده شده و وزن خود پیکره همان ۶۳۵ تن است.
• ساخت مجسمه ۲۵۰۰۰۰ دلار (معادل ۳۴ میلیون دلار امروز) هزینه داشت که به طور کامل توسط جامعه کاتولیک برزیل تأمین شد.

• هیتور داسیلوا کاستا ابتدا تصمیم داشت مجسمه مسیح در برزیل را با صلیب در یک دست و کره زمین در دست دیگر بسازد؛ کمی بعد ایده ساخت مجسمه‌ای رو به منظره طلوع خورشید از بالای کوه به ذهنش رسید. اما سرانجام نظرش را تغییر داد و پیکره را به شکل امروزی طراحی کرد.
• پل لندوفسکی با چند سال کار، مجسمه را به صورت قطعات سفالی ساخت و آن‌ها را پس از فرستادن به برزیل، با بتن مسلح بازسازی کرد.
• پیکره مسیح منجی در واقع موزاییکی است از ۶ میلیون کاشی مثلثی‌شکل از جنس سنگ صابون. این تکه‌های مقاوم مثلثی کوچک به دست زنان داوطلب روی بافت چسبانده می‌شد. جالب است بدانید که این زنان نام عزیزان خود را روی مثلث‌ها حک می‌کردند و می‌توان گفت مجسمه مسیح در برزیل حقیقتاً تاریخ زنده هزاران انسان است.
• سال ۲۰۱۴ در جریان برگزاری جام جهانی فوتبال در برزیل، صاعقه به پشت سر مجسمه برخورد کرد و آسیب‌هایی به بار آورد که تا قبل از شروع بازی‌ها مرمت شد.
• در پای مجسمه مسیح منجی کلیسای کوچک و ساده‌ای بنا شده که بازدیدکنندگان مسیحی در مراسم آن شرکت می‌کنند، اما این روزها به مکانی محبوب برای برگزاری مراسم ازدواج تبدیل شده است.

مجسمه مسیح چطور به بالای کوه منتقل شد؟

اگر به بازدید این پیکره مشهور بروید یا حتی عکس مجسمه مسیح در برزیل را ببینید، احتمالاً می‌پرسید مجسمه‌‌ای با این عظمت چطور به ارتفاع ۷۰۰ متری منتقل شده است. در واقع قطعات ساخته‌شده مجسمه و تمام مواد لازم به همراه کارگران با یک قطار چرخ‌دنده‌ای کوچک به بالای کوه کورکووادو منتقل شد و مرحله مونتاژ اصلی در همان‌جا صورت گرفت. پیش از آن این قطار گردشگران را به ارتفاعات کوه می‌برد تا مناظر و چشم‌اندازهای شهر ریو را ببینند.

کارگران محلی در مراحل ساخت و نصب مجسمه مسیح در برزیل از دکل‌های چوبی بلندی به عنوان داربست استفاده می‌کردند که ممکن بود با یک خطا در بارگذاری، به سقوط قطعات عظیم و فاجعه ختم شود. اما کاتولیک‌های برزیل می‌گویند باورهای مذهبی قوی این مردم اجازه نداد از کاری به این دشواری منصرف شوند. مجسمه مسیح منجی بر فراز کوه کورکووادو چشم‌انداز بی‌نظیری از شهر ریودوژانیرو و خلیج گوانابارا فراهم می‌کند. این مکان امروز به یکی از محبوب‌ترین جاذبه‌های گردشگری فرهنگی و مذهبی برزیل تبدیل شده و هرساله دو میلیون‌ نفر از آن بازدید می‌کنند.

مقایسه مجسمه مسیح برزیل با دیگر مجسمه ها

همان‌طور که گفتیم، مجسمه مسیح منجی ریو بلندترین مجسمه‌ دنیا است که به سبک آرت دکو یا هنر تزئینی ساخته شده و چهارمین مجسمه بلند عیسی مسیح در جهان به شمار می‌‌رود. شاید برایتان جالب باشد که این مجسمه را با دیگر مجسمه‌های عظیم و معروف مسیح در جهان مقایسه ‌کنیم:

• مجسمه مسیح پادشاه (Christ the King) در شهر سوئیبودزین لهستان با ارتفاع مجموع ۵۲ متر (۳۳ متر مجسمه، ۳ متر تاج و ۱۶ متر پایه) که وزنی حدود ۴۴۰ تن دارد و بلندترین مجسمه مسیح در جهان است.
• مجسمه مسیح منجی در پرو با مجموع ارتفاع ۳۷ متر؛
• مجسمه مسیح بزرگ (Big Jesus) در شهر تیخوانای مکزیک با ارتفاع ۳۴.۲ متر (۲۹.۷ متر مجسمه و ۴.۵ متر پایه) و وزن حدود ۲۷۰ تن؛
• مجسمه مسیح وونگ تائو (Christ of Vũng Tàu) در ویتنام با ارتفاع ۳۲ متر (۲۸ متر مجسمه و ۴ متر پایه)؛
• مجسمه مسیح منجی آند (Christ the Redeemer of the Andes) در مرز آرژانتین و شیلی با ارتفاع: ۲۶ متر (۲۱ متر مجسمه و ۵ متر پایه) و وزن حدود ۴۰ تن.
• مجسمه مسیح منجی در ایتالیا با ۲۱ متر ارتفاع.