همه چیز درباره کاخ ورسای فرانسه، بزرگترین کاخ سلطنتی جهان

کاخ ورسای یادگاری از اوج هنر و معماری فرانسه در قرن هفدهم میلادی است که در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده است.

کاخ ورسای (Palace of Versailles) یکی از باشکوه‌ترین کاخ‌های روی زمین است که فرانسوی‌ها با آن به عالم و آدم فخرفروشی می‌کنند. این کاخ زیبا علاوه‌بر اینکه قرن‌ها محل اقامت خاندان سلطنتی فرانسه بود، همیشه هنر، معماری، استعداد، نبوغ و قدرت فرانسوی‌ها را به‌رخ جهان می‌کشید. این کاخ آنقدر مجلل و باشکوه است که روزگاری به‌نماد نابرابری اشراف و مردم عادی تبدیل شد و جرقه‌های انقلاب فرانسوی‌ها را شعله‌ور کرد. حالا امروز علاوه‌بر سران سیاسی و نظامی و همچنین اشراف، همه علاقه‌مندان جهان می‌توانند بلیط بخرند و از دروازه‌های طلایی ورسای بگذرند. شاید جالب باشد اگر بدانید این کاخ هرسال میلیون‌ها بازدیدکننده از سراسر جهان دارد و یکی از معروف‌ترین نقاط دیدنی فرانسه در تور اروپا است. اگر شما هم از مسافران تور پاریس هستید و قرار است کاخ ورسای را ببینید، این مطلب برای شما است. در این سفر علاوه‌بر مرور تاریخچه کاخ، به شما خواهیم گفت کاخ ورسای کجاست؟ چطور خودتان را به ورسای برسانید و از کجاها دیدن کنید.

فهرست مطالب

• کاخ ورسای کجاست
• چطور از پاریس به کاخ ورسای برویم
• تاریخچه کاخ ورسای فرانسه
• دیدنی های کاخ ورسای
• بهترین زمان بازدید از کاخ ورسای
• قیمت بلیط کاخ ورسای
• ساعت کاری کاخ ورسای
• عجایب کاخ ورسای

کاخ ورسای کجاست؟

• لوکیشن گوگل
• وب‌سایت: en.chateauversailles.fr
• آدرس: فرانسه، ورسای، میدان آرم، پلاک ۷۸۰۰۰

برای دیدن کاخ ورسای که یکی از جاهای دیدنی اروپا نیز به شمار می‌رود  باید راهی شهر کوچک ورسای شوید که در فاصله ۲۰ کیلومتری از مرکز شهر پاریس قرار دارد. نگران این فاصله نباشید. راه‌های زیادی برای رفتن از پاریس به ورسای وجود دارد که در ادامه به آن اشاره می‌کنیم. شهر ورسای در شهرستان «ایولین»، استان «ایل دو فرانس» قرار گرفته است. مرکز این استان شهر پاریس است. ورسای تا همین ۴۰۰ سال پیش یک روستای خوش‌ آب‌وهوا بود که به‌سبب داشتن جنگل‌ها و باغ‌های وسیع، مشهور بود. همین طبیعت زیبا هم سبب شد تا نظر پادشاهان فرانسوی به این ناحیه جلب شود و ورسای روزبه‌روز مشهورتر شود. امروزه کاخ ورسای درست در وسط شهر ورسای قرار دارد اما آنقدر وسیع است که ضلع غربی آن به جنگل و زمین‌ها کشاورزی ورسای می‌رسد.

چطور از پاریس به کاخ ورسای برویم؟

خوشبختانه راه‌های مختلفی برای رسیدن به کاخ ورسای از پاریس وجود دارد. اولین گزینه تورهای گروهی و خصوصی است که خودشان شما را از پاریس به کاخ ورسای می‌برند و بعد هم به هتل محل اقامت‌تان بازمی‌گردانند. اگر هم قرار است خودتان از پاریس به ورسای بروید، باز هم گزینه‌های مختلفی اعم از خودروی شخصی، تاکسی، اتوبوس یا قطار  پیش‌روی شما است. اولین و بهترین گزینه، قطار سریع‌السیر «آر‌ای‌آر» (RER) است که شما را از مرکز پاریس به ایستگاه «ورسای ریو گوش» (Versailles Rive Gauche) در ورسای می‌رساند. این ایستگاه معروف تنها ۵ دقیقه با پای پیاده تا کاخ ورسای فاصله دارد. قطار سریع‌السیر آر‌ای‌آر در طی ۴۵ دقیقه به کاخ ورسای می‌رسد و در طول مسیر در ایستگاه‌های متعددی در پاریس توقف می‌کند.

اگر در جنوب پاریس و حوالی «محله‌ی مونپارناس» (Montparnasse) هستید، باز هم می‌توانید با قطار «تر ان» (TER N) به «ایستگاه ورسای شانتیه» (Versailles Chantiers) بروید که کمتر از ۱۵ دقیقه پیاده تا کاخ فاصله دارد. اگر هم در شمال پاریس هستید، از «سنت لازار پاریس» (Paris Saint Lazare) سوار قطار خط «ال» (L) شوید و به «ایستگاه ورسای ریو دروات» (Versailles Rive-Droite) بروید که حدود ۱۰ دقیقه با پای پیاده با کاخ ورسای فاصله دارد.

 «اتوبوس‌ راتپ خط ۱۷۱» (RATP) هم  در کمتر از یک‌ساعت از «ایستگاه متروی پل سِور» (Pont de Sèvres) به کاخ ورسای می‌رسد.

تاریخچه کاخ ورسای فرانسه

بیایید به سال ۱۶۲۴ میلادی سفر کنیم؛ در آن سال‌ها لوئی سیزدهم تازه به تخت پادشاهی فرانسه رسیده بود. لوئی سیزدهم وقتی هنوز جوان بود همیشه برای شکار به دهکده‌ ورسای در مجاورت شهر پاریس می‌رفت. همین علاقه به شکار و طبیعت جذاب ورسای سبب شد تا به وزیرش دستور دهد در دهکده ورسای، یک کاخ کوچک بسازد تا پادشاه وقتی برای شکار به ورسای می‌آید، بتواند چند صباحی را در منطقه بگذراند. تا زمان لوئی چهاردهم، یعنی پسر لوئی سیزدهم، ورسای فقط شامل چند خانه در جنوب میدان آرم (Armes) کنونی بود. با این‌حال لوئی چهاردهم که آدم خوش‌فکر و جاه‌طلبی بود، شروع به توسعه آن کاخ کوچک کرد و زمین‌هایی را هم در اطراف ورسای به اشراف فروخت تا شروع به ساخت‌وساز کنند. سال ۱۶۷۳ میلادی بود که روستای ورسای تخریب شد تا راه را برای تاسیس شهر جدیدی باز کند که لوئی چهاردهم می‌خواست بسازد. لوئی از بهترین هنرمندان، معماران و طراحان منظر دعوت کرد تا این کاخ را با شکوه هرچه تمام‌تر بسازند.

در نهایت لوئی چهاردهم که لقب پادشاه آفتاب را داشت، در سال ۱۶۸۲ میلادی قصر باشکوه ورسای را افتتاح کرد و حتی دولت فرانسه و دربارش را به این کاخ و ورسای منتقل کرد. ورسای دیگر آنقدر بزرگ بود که بیش از ۵۰۰۰ نفر می توانستند در آن اسکان داده شوند. با این‌حال این کاخ باشکوه مدت طولانی میزبان خاندان سلطنتی فرانسه نبود و پس از لوئی چهاردهم تنها دو پادشاه دیگر، یعنی لوئی پانزدهم و لوئی شانزدهم، در این کاخ اقامت داشتند. با انقلاب فرانسه در سال ۱۷۸۹ میلادی، شورشی‌ها به کاخ ورسای یورش بردند و لوئی شانزدهم و همسرش ماری آنتوانت را از کاخ بیرون کردند. از آن سال به بعد دیگر کاخ ورسای محل اقامت خانواده سلطنتی نشد. تا اینکه در سال ۱۸۳۷ میلادی به‌دستور پادشاه لوئی فیلیپ این کاخ به یک موزه تبدیل شد.

در آن زمان اتاق‌های کاخ ورسای به محلی برای نگهداری نقاشی‌ها و مجسمه‌ها اختصاص یافت که نشان‌دهنده شخصیت‌های بزرگ و رویدادهای مهمی تاریخ فرانسه بود. در سال ۱۹۷۹ میلادی نیز مجموعه کاخ ورسای و باغ‌های آن در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسید. پس از طوفان ویرانگر سال ۱۹۸۹ و ۱۹۹۹ میلادی که هزاران درخت محوطه کاخ ورسای را ریشه‌کن کرد، دولت وقت فرانسه پروژه عظیم نوسازی کاخ را آغاز کرد. در سال ۲۰۰۳ میلادی هم، طرحی با  بودجه ۵۰۰ میلیون یورویی تصویب شد که هدف آن توسعه و نوسازی کاخ ورسای بود. این طرح، مهم‌ترین طرح توسعه کاخ ورسای از زمان سلطنت لوئی فیلیپ است. امروزه کاخ ورسای نماد ملی کشور فرانسه و یکی از نشانه‌های غرور فرانسوی‌ها به قدرت هنر و نبوغ معماری‌شان است.

دیدنی‌ های کاخ ورسای

• تالار آینه کاخ ورسای
• آپارتمان خصوصی پادشاه
• آپارتمان رسمی پادشاه
• کاخ تریانون بزرگ
• کاخ تریانون کوچک
• باغ های ورسای
• کلیسا و نمازخانه سلطنتی
• سالن اپرای سلطنتی
• گالری نبردهای بزرگ

کاخ ورسای یکی از بزرگ‌ترین کاخ‌های جهان است. این کاخ زیبا از بخش‌های مختلفی مثل کاخ ‌اصلی، آپارتمان‌های پادشاه، آپارتمان‌های ملکه، باغ‌ها، کلیسا، تالارها و غیره تشکیل شده است. اگر بخواهید همه بخش‌های کاخ ورسای را ببینید، باید صبح زود وارد این کاخ شوید و تا پایان روز در آن بچرخید. کاخ ورسای ۲۰۱۴ هکتار وسعت و ۲۳۰۰ اتاق دارد. در این کاخ ۶۰۰۰ نقاشی و ۳۰۰۰ مجسمه نگهداری می‌شود که البته ممکن است همه آن‌ها در معرض نمایش نباشند. این کاخ تالارها، گالری‌ها، آپارتمان‌ها، دریاچه، باغ‌ها، کانال‌های قایق‌رانی، کلیسا، سالن اپرا، تابلوهای نقاشی و دیدنی‌های زیادی دارد که نمی‌توانید در یک لیست همه آن‌ها را جا دهید. حتی در داخل کاخ یک قطار کوچک و همچنین ماشین‌های گلفی وجود دارد که بازدیدکنندگان را بین بخش‌های مختلف آن جابه‌جا می‌کنند. اگرچه انتخاب بین جاهای دیدنی کاخ سخت است اما برخی جاهای دیدنی کاخ ورسای شهرت بیشتری دارند. بیایید با این مکان‌ها آشنا شویم.

۱. تالار آینه کاخ ورسای

اینستاگرامی‌ترین بخش کاخ ورسای «تالار آینه» است که فرانسوی‌ها به آن «Galerie des Glaces» می‌گویند. تالار آینه جایگزین تراسی شده بود که قبلا در همان نقطه قرار داشت. این تالار که «ژول آردوئن مانسارت» (Jules Hardouin-Mansart) آن را در سال ۱۶۸۴ میلادی طراحی کرده، آنقدر باشکوه است که نفس هر بیننده‌ای را بند می‌آورد. تالار آینه با طاقی عظیم، مجسمه‌های طلاکاری‌شده و لوسترهای زیبا تزیین شده است. سرتان را بلند کنید و از تماشای ۳۰ نقاشی‌ «شارل لوبرن» (Charles Le Brun) نابغه فرانسوی، لذت ببرید که پیروزی‌های لوئی چهاردهم را به‌تصویر کشیده است. اما آنچه که این تالار ۷۳ متری را مشهور کرده است ۳۵۷ قطعه آینه است که روی ۱۷ طاق سقف کار شده است. هر طاق نیز رو به پنجره‌ای قدی و بلند است که شکوه تالار را به اوج می‌رساند. تصور کنید روزگاری در این تالار شیشه‌ای ۲۰ هزار شمع روشن می‌شد تا همه‌جا پر نور باشد! برای همین است که به اینجا «تالار نور» هم می‌گفتند. این تالار که همیشه محل آمدورفت اشراف و مقامات بوده، محل امضای معاهده ورسای در ژوئن ۱۹۱۹ میلادی است که به جنگ جهانی اول پایان داد.

۲. آپارتمان خصوصی پادشاه

کاخ ورسای در واقع محلی برای استراحت پادشاه و ملکه و فاصله‌گرفتن آن‌ها از شلوغی پاریس بود. این کاخ چندین آپارتمان برای پادشاه و همچنین ملکه دارد. مثل همه کاخ‌های سلطنتی، آپارتمان خصوصی پادشاه هم از چندین اتاق متوالی تشکیل شده بود که هرکسی اجازه ورود به آنجا را نداشت. دسترسی به این اتاق‌ها تابع سلسله مراتب و آداب خاصی بود. دکوراسیون، مبلمان، تزئینات و همچنین چشم‌انداز این آپارتمان خود حدیث مفصلی است که تا از نزدیک آن را نبینید، حق مطلب ادا نمی‌شود.

۳. آپارتمان رسمی پادشاه

علاوه‌بر آپارتمان خصوصی، پادشاه در کاخ ورسای یک آپارتمان رسمی هم داشت که از هفت تالار تشکیل شده بود. این آپارتمان در واقع محلی برای میزبانی رسمی از مقامات و اشرافی بود که به‌حضور پادشاه می‌رسیدند. به‌همین دلیل در این آپارتمان و تالارهای آن تزئینات مجللی به‌سبک ایتالیایی به‌چشم می‌خورد که حاصل سلیقه لوئی چهاردهم است. دیوارهای مرمرین و سقف‌های نقاشی‌شده از دیگر ویژگی‌های این آپارتمان است.

۴. کاخ تریانون بزرگ

حتی پادشاه فرانسه هم به کمی آرامش و خلوت نیاز دارد! قصر گراند تریانون (Grand Trianon) در سال ۱۶۷۰ میلادی به‌عنوان خلوتگاهی برای لوئی چهاردهم ساخته شد، اما در سال ۱۶۸۷ میلادی معمار مانسارت یک قصر باشکوه با سنگ‌های مرمر صورتی در این مکان ساخت. لوئی پانزدهم هم یک باغ گیاه‌شناسی به این کاخ اضافه کرد.

۵. کاخ تریانون کوچک

لوئی پانزدهم علاوه‌بر باغ گیاه‌شناسی در گرند تریانون، آنژ ژاک گابریل را مأمور ساخت تا برای معشوقه‌اش «مادام دو باری» (du Barry) یک کاخ کوچک در کنار گرند تریانون بسازد. این بنا که در سال ۱۷۶۲ میلادی تکمیل شد، «کاخ تریانون کوچک» (The Petit Trianon) یا به‌قول فرانسوی‌ها «پتیت تریانون»، نامگذاری شد. سال‌ها بعد این کاخ خلوتگاه محبوب ماری آنتوانت (Marie Antoinette)، همسر لوئی شانزدهم، شد. از کاخ که عبور کنید، در پشت محوطه کاخ وارد بهشت کوچکی می‌شوید که شگفت‌انگیز است. ماری آنتوانت برای خودش در این قسمت از کاخ یک باغ انگلیسی با ۱۲ عمارت روستایی ساخت تا زندگی روستایی را تجربه کند. او همچنین معبدی مرمرین و سفیدرنگ با چندین ستون ساخت که مجسمه خدای عشق در وسط آن قرار داشت.

۶. باغ های ورسای

بخش عظیمی از کاخ ورسای را باغ‌های باشکوه آن تشکیل می‌دهند. این باغ‌های متقارن که ساخت آن‌ها ۴۰ سال طول کشیده است، اثر طراح منظر و معمار بزرگ فرانسوی «آندره لونوتر» (André Le Nôtre) است.  روزگاری این باغ ۴۰۰ گونه گیاهی از سراسر جهان مثل آناناس، وانیل، قهوه و غیره را در خود جای داده بود. در باغ که قدم بزنید از دریاچه گرفته تا کانال‌های آب بزرگ، آبگیرهای زیبا، فواره‌های موزیکال، انواع درختان پرتقال، نخل و غیره، باغ‌های گلکاری‌شده و خیلی دیدنی‌های دیگر، آنقدر گزینه برای دیدن دارید که دل‌کندن از باغ برای‌تان سخت خواهد بود.

۷. کلیسا و نمازخانه سلطنتی

از زمان سلطنت لوئی سیزدهم ۵ کلیسا در کاخ ورسای ساخته شد. کلیسایی که اکنون در کاخ ورسای می‌بینید پنجمین و آخرین کلیسای کوچک این کاخ است که در سال ۱۷۱۰ میلادی و در روزهای پایانی سلطنت لوئی چهاردهم ساخته شده است. طرح این کلیسا نیز متعلق به مانسارت است که در طراحی ساختمان، پنجره‌ها و ستون‌ها از معماری گوتیک الهام گرفته است.

۸. سالن اپرای سلطنتی

اپرای سلطنتی یکی از بزرگ‌ترین آثار معمار معروف فرانسوی «آنژ ژاک گابریل» (Ange-Jacques Gabriel) است. این سالن که در سال ۱۷۷۰ میلادی و در زمان سلطنت لوئی پانزدهم افتتاح شده است، در آن زمان بزرگ‌ترین سالن کنسرت در سراسر اروپا بود. تزئینات چشمگیر این هتل هنوز هم چشم‌نواز و استثنایی است. این سالن تئاتر در طول عمر چند صد ساله خود بارها میزبان جشن‌ها، نمایش‌ها و بحث‌های سیاسی فراوانی بوده است و داستان‌های زیادی برای گفتن دارد.

۹. گالری نبردهای بزرگ

در داخل کاخ ورسای گالری‌های زیادی برای دیدن وجود دارد اما بدون شک «گالری نبردهای بزرگ»  (The Gallery of Great Battles) یکی از مهم‌ترین‌ها است. این گالری تاریخی به‌دستور پادشاه لوئی فیلیپ در طبقه اول یکی از تالارهای جناح جنوبی کاخ ایجاد شده است. بیش از ۳۰ نقاشی‌ این گالری، نمایشی از ۱۵ قرن برتری نظامی فرانسه از دوران کلوویس تا ناپلئون است.

بهترین زمان بازدید از کاخ ورسای

کاخ ورسای در همه فصول سال زیبا و دیدنی است؛ پس هر وقت که شانس سفر به پاریس را داشتید فرصت دیدن این کاخ زیبا را از دست ندهید. البته دور از انتظار نیست که باغ‌های زیبای این کاخ در بهار و تابستان به اوج زیبایی خود می‌رسند. این را هم به‌خاطر بسپارید که کاخ ورسای همیشه شلوغ است و یک صف بلند در ورودی کاخ منتظر شما است. این صف طولانی در فصول بهار و تابستان چند برابر بلندتر می‌شود و باید مدت بیشتری برای ورود به کاخ منتظر بمانید. ساعت ابتدایی روز تا ظهر، ورسای بسیار شلوغ‌ است اما بعدازظهرها از ازدحام بازدیدکنندگان کاسته می‌شود و هر چه به‌سمت زمان تعطیلی کاخ بروید کاخ ورسای خلوت‌تر می‌شود. همچنین در برخی از روزها نیز کاخ شلوغ‌تر است؛ از جمله روزهای یکشنبه و سه‌شنبه که بسیاری از موزه‌های پاریس تعطیل است و گردشگران سری به ورسای می‌زنند.

قیمت بلیط کاخ ورسای

کاخ ورسای یکی از بزرگ‌ترین کاخ‌های فرانسه است و بخش‌های مختلفی برای دیدن دارد. برای همین مسئولین این کاخ، بلیط‌های مختلفی طراحی کرده‌اند تا مسافران براساس زمانی که دارند، از بخش‌های مختلف کاخ دیدن کنند. قیمت بلیط‌ها نیز براساس تعداد جاهایی که می‌توانید از آن‌ها بازدید کنید و تفریحاتی که تجربه کنید، متفاوت است. اگر به‌اندازه کافی زمان دارید حتما بلیط پاسپورت (Passport Ticket) را خریداری کنید تا بتوانید به‌همه کاخ‌ها، تریانون‌ها، باغ‌ها و غیره دسترسی داشته باشید. قیمت بلیط پاسپورت کاخ ورسای در ژوئن ۲۰۲۴ میلادی ۳۲ یورو به‌ازای هر نفر است. یادتان باشد بازدید از کاخ اصلی و تریانون‌ها برای افراد زیر ۱۸ سال رایگان است.

ساعت کاری کاخ ورسای

درهای کاخ ورسای به‌جز روزهای دوشنبه در همه روزهای هفته از ساعت ۰۹:۰۰ الی ۱۸:۳۰ به‌روی بازدیدکنندگان باز است. البته این کاخ در تعطیلات ملی فرانسه بسته می‌شود؛ بنابراین قبل از رفتن به کاخ حتما وب‌سایت آن را بررسی کنید. پارک‌ها و باغ‌های کاخ ورسای نیز هر روز باز هستند و دسترسی به باغ‌ها، به‌جز روزهای نمایش، رایگان است.

عجایب کاخ ورسای

حالا دیگر شما هم به‌خوبی با کاخ ورسای آشنا هستید اما اگر می‌خواهید بیشتر از این کاخ بشنوید، ما در اینجا چند دانستنی جذاب را درباره کاخ آورده‌ایم که شاید کمتر به گوشتان خورده باشد.

آیا کاخ ورسای دستشویی ندارد؟

در زمان ساخت کاخ ورسای هنوز خبری از توالت فرنگی نبود. اشراف و اعضای خانواده سلطنتی به‌جای توالت از ظروف نقره گلدانی شکلی استفاده می‌کردند و فردی مسئول خالی کردن زیر آن بود! اعضای خانواده سلطنتی در اتاق خود کمدی داشتند که این ظرف آنجا قرار می‌گرفت و نقش سرویس بهداشتی امروزی را داشت؛ اما بقیه افراد کاخ چنین فضایی در اختیار نداشتند. دور از انتظار نیست که کم‌کم بوی نامطبوعی کاخ را فرا گرفت. در نهایت، لویی پانزدهم چیزی شبیه به «توالت‌ فرنگی» امروزی را ساخت که در آپارتمان‌های شخصی او نصب شد.

حساسیت زایی باغ های ورسای

باغ های ورسای شامل ۳۷۲ مجسمه، ۵۵ آبگیر، ۶۰۰ فواره و چندین کیلومتر لوله آب است. در طی سالیان متمادی صدها هزار قطعه گیاه و درخت در این باغ کاشته شد. جالب است بدانید عطر و گرد درختان و گل‌های این باغ‌ها، به‌ویژه در تریانون‌ها، آنقدر زیاد بود که مهمانان را مریض می‌کرد.

تنفر فرانسوی ها از ورسای

ورسای زیبا است اما تحمل آن‌همه تجمل و اسراف ساکنانش اصلا برای فرانسوی‌ها آسان نبود. برای همین در جریان انقلاب فرانسه، دولت انقلابی فرانسه دستور داد تا دروازه جلویی کاخ که از جنس طلا بود، از جا کنده شود؛ اگرچه این دروازه در سال ۲۰۰۸ میلادی بار دیگر بازسازی و با ۱۰۰ هزار ورقه نازک طلا تزئین شد.

فاصله دور آشپزخانه تا اتاق غذاخوری پادشاه

کاخ ورسا آنقدر بزرگ بود که تا غذا از آشپزخانه به اتاق غذاخوری پادشاه برسد، سرد می‌شد! سرانجام، در قرن هجدهم، لوئی پانزدهم این مشکل را با ساخت آشپزخانه‌ در آپارتمان‌های شخصی‌اش برطرف کرد.

اولین باغ وحش اروپا در کاخ ورسای

کاخ ورسای زمانی خانه انواع حیوانات و پرندگان از سراسر جهان بود. در دل این کاخ، خانه‌باغ‌هایی قرار داشت که گونه‌های جانوری مختلف در آن‌ها نگهداری می‌شدند. این خانه ‌باغ‌ها و حیوانات ساکن‌ آن‌ها از کاخ به‌خوبی پیدا بود و موجب سرگرمی پادشاه می‌شد. چیزی نگذشت که این شیوه در سراسر اروپا محبوب شد و پایه‌های باغ‌وحش‌های امروزی را بنا نهاد.

تحقیقات علمی کاخ ورسای

اگرچه کاخ ورسای در اصل محلی برای نمایش تجمل و سرگرمی بود اما این کاخ در عصر روشنگری نقش یک پایگاه عملی را داشت. لوئی پانزدهم و لوئی شانزدهم، از نجوم گرفته تا جانورشناسی، به علوم مختلف علاقه‌مند بودند. در این کاخ بود که پزشکان حیوانات را تشریح کردند و فعالیت‌های تحقیقاتی انجام شده در این کاخ بعدها منجربه ساخت دانشکده‌های دامپزشکی شد. باغ‌های بزرگ ورسای هم نقش زیادی در توسعه دانش گیاه‌شناسی و کشاورزی داشتند.

دزدیدن آینه کارهای تالار آیینه از ونیز

در زمان لوئی چهاردهم آینه جزو اقلام گران‌قیمت بود و هر صنعتگری هنر کار با این مواد را نداشت. براساس برخی روایت‌ها، در آن زمان انحصار کار با آینه در دست صنعتگران ونیزی بود و دولت ونیز آن‌ها را به‌شدت زیر نظر داشت. هر صنعتگری که بدون هماهنگی دولت ونیز از شهر خارج می‌شد با مجازات سخت اعدام روبه‌رو می‌شد!