کوه‌ های آلپ، مهد چشم اندازهای نفس‌گیر در جهان

کوه های آلپ قلب اروپا را به خود اختصاص داده و با عبور از اتریش، آلمان، ایتالیا، فرانسه، سوئیس، اسلوونی و لیختنن اشتاین، عظمت خود را به رخ می کشد.

این کوه‌ها به دلیل ارتفاعات بلند و تنوع زیستی زیادی که دارند، برای علاقمندان طبیعت، مسافرت و ورزش‌های کوهستانی جذاب هستند. فرصت‌هایی مثل ماجراجویی با ورزش های مفرح اسکی، اسنوبرد، دوچرخه‌ سواری، کوهنوردی و انواع ورزش‌‌های آبی که در این کوهستان فوق العاده زیبا امکان‌پذیر است. وسعت رشته کوه آلپ و قرارگیری آن در کشورهای مختلف موجب شده توصیف زیبایی‌ها، فرهنگ اقوام و محیط زیستش دشوار باشد. زمانی که نقشه رشته کوه آلپ که از زیباترین کوه‌های جهان و از جاذبه‌های سوئیس نیز به شمار می‌رود را مشاهده می‌کنید اهمیت آن در نقاط مختلف اروپا برای شما آشکارتر می‌شود. دهکده و شهرهای رویایی آلپ شما را یاد دنیای فیلم‌ها و انیمیشن‌ها می‌اندازد. بسیاری از کسانی که تور دور اروپا را انتخاب می‌کنند، هدفشان دیدن زیبایی‌ها و مناظر بی‌نظیر رشته کوه آلپ است. در این مطلب از  دنیایی از اطلاعات عمومی، حقایق جالب و دانستنی راجع به آلپ برای شما فراهم کرده‌ایم. پس اگر آلپ برای شما هم جذاب است به خواندن متن ادامه دهید.

فهرست مطالب

• رشته کوه آلپ کجاست؟
• رشته کوه آلپ در کدام کشور است؟
• معروف ترین کوه های آلپ
• آلپ در فرهنگ و تاریخ
• وقایع و آثار تاریخی رشته کوه آلپ
• فرهنگ مردم آلپ
• ارتباط آلپ و هیمالیا
• گردشگری در کوه های آلپ
• جاذبه های دیدنی رشته کوه آلپ
• آب و هوای بخش‌های مختلف آلپ
• پوشش گیاهی و جانوری آلپ

۱. رشته کوه آلپ کجاست؟

اگر می‌خواهید بدانید رشته کوه آلپ کجاست، باید به بخش جنوبی و مرکزی نقشه اروپا مراجعه کنید. این رشته کوه با طول 1200 کیلومتر، از شمال دریای مدیترانه (در نزدیکی کشور موناکو در جنوب فرانسه) تا سوئیس ادامه یافته است. نقشه رشته کوه آلپ بیانگر وسعت 207000 کیلومتر مربعی آن است. بیشترین عرض رشته کوه آلپ 250 کیلومتر است که بین ایتالیا و جنوب آلمان دیده می‌شود. آلپ یک رشته‌کوه ناپیوسته است؛ به عبارتی دیگر این رشته‌کوه از قله‌ و دره‌هایی تشکیل می‌شود که در ارتفاع و عمق با یکدیگر متفاوت هستند. به طور کلی رشته کوه آلپ به سه بخش مرکزی، شرقی و غربی تقسیم می‌شود.

۲. رشته کوه آلپ در کدام کشور ها است؟

هشت کشور در اروپای مرکزی به کشورهای آلپی معروف هستند که شامل اتریش، فرانسه، آلمان، ایتالیا، لیختنشتاین، اسلوونی، موناکو و سوئیس می‌شوند و از میان آن‌ها سه کشور سوئیس، ایتالیا و فرانسه بیشترین وسعت آلپ را به خود اختصاص داده‌اند. اما رشته کوه آلپ آلمان نسبت به آن‌ها وسعت کمتری دارد. علاوه بر کشورهای آلپی، بخشی از کشورهای بوسنی و هرزگوین، آلبانی، سیبری، مونته‌نگرو و در منطقه بالکان نیز شامل ارتفاعات آلپ می‌شوند. درصد وسعت قرارگیری آلپ در کشورهای مختلف به شرح زیر است:

• 7% از کل آلپ در اتریش است؛
• ایتالیا از 27.3% وسعت آلپ برخوردار است؛
• فرانسه شامل 21.4% از رشته کوه آلپ است؛
• سوئیس نزدیک به 13.2% از وسعت آلپ را شامل می‌شود؛
• اسلوونی دارای 3.5% از وسعت آلپ است؛
• رشته کوه آلپ آلمان نیز 5.8% از کل وسعت این رشته کوه را دارد.

۳. معروف ترین کوه های آلپ

معروف ترین کوه های آلپ شامل موارد زیر می‌شوند:

مون بلان بلندترین قله رشته کوه آلپ

مون بلان بلندترین قله رشته کوه آلپ است. این قله بلند‌ترین قله اروپا نیز محسوب می‌شود که ارتفاع آن به بیش از 4800 متر می‌رسد. این قله در آلپ فرانسه قرار دارد و فاصله آن با مرزهای ایتالیا کم است و سالانه بیش از 20 هزار گردشگر به آن صعود می‌کنند. قله مون بلان بزرگ‌ترین یخچال در فرانسه است که عمق آن به 200 متر می‌رسد.

قله مونته روزا در آلپ

مونته روزا چند قله دارد که بلند‌ترین آن‌ها حدود 4600 متر ارتفاع دارد. این قله مرتفع‌ترین نقطه در سوئیس است که در بخش شرقی پنین آلپ و مرز ایتالیا قرار گرفته است و دومین قله بلند این کشور نیز محسوب می‌شود. این قله علی‌‎رغم برخورداری از مناظر زیبا معمولا نسبت به مون بلان خلوت‌تر است.

قله دام در آلپ

کوه دام یکی مرتفع‌ترین قله‌های اروپا است که فتح آن نسبت به سایر قلل ساده‌تر است. زیرا مسیر این قله مستقیم است. اگرچه قله دام در نزدیکی مرز قرار دارد اما به طور کلی از قلل خاک سوئیس محسوب می‌شود. این قله برای اولین بار در سال 1858 فتح شد.

قله لیسکام در رشته کوه آلپ

این قله 4500 متری در مرز سوئیس و ایتالیا قرار دارد. این کوه به دلیل بهمن‌های خطرناک به آدم خوار مشهور است. و قبل از سال 1861 کسی نتوانسته بود آن را فتح کند. کوهنوردان امروزی نیز با احتیاط زیاد و پیگیری مکرر شرایط آب و هوایی از از این کوه بالا می‌روند.

قله ویشورن در آلپ

قله ویشون در نزدیکی کوه ماترهورن قرار دارد. ارتفاع این قله نیز حدود 4500 متر است. زیبایی حیرت انگیز قله ویشورن به ماترهورن شباهت دارد اما گردشگران بسیاری از آن دیدن نمی‌کنند. زیرا بالا رفتن از آن نیازمند مهارت یخ‌نوردی و صخره نوردی است.

قله ماترهورن

اگر به دنبال عکس کوه آلپ بگردید بی شک یکی از اولین تصاویری که مشاهده می‌کنید قله ماترهورن است. هر ساله میلیون‌ها گردشگر با تور سوئیس سفر می‌کنند که تنها از مناظر این کوه دیدن کنند. اما افرادی که هر ساله موفق به فتح این قله می‌شوند حدود 3000 نفر هستند. اگرچه فتح این قله جزو سخت‌ترین موارد نیست، اما به دلیل احتمال سقوط از صخره باید با راهنمایانی که این کوه را به خوبی می‌شناسند هم مسیر شوید.

۴. آلپ در فرهنگ و تاریخ

سرزمین‌های مرتفع و کوهستان‌های سر به فلک کشیده همواره در تاریخ، افسانه‌ها، حماسه‌ها و سایر موضوعات فرهنگی جایگاهی ویژه داشته‌اند. رشته کوه آلپ نیز مانند البرز و کوهستان‌های مشرق زمین ماجراهای زیادی را دربرمی‌گیرد. مردمی که قرن‌ها در دامنه‌های این کوه کشاورزی، دامپروری و شکار مشغول بوده‌اند، داستان‌های زیادی را از این کوه سینه به سینه نقل کرده‌اند. که از آن‌ها می‌توانیم به داستان‌هایی عجیب درباره یخچال‌ها و موجودات افسانه‌ای این رشته کوه اشاره کنیم.

۵. وقایع و آثار تاریخی رشته کوه آلپ

• برخی از اسناد تاریخی همچون 200 هزار نقاشی غارنشینان و بقایای خانه‌های سنگی در رشته کوه آلپ حاکی از تاریخ زندگی 10 هزار ساله انسان‌ها در این رشته کوه است.
• کشف مومیایی یک مرد یخی که او را اوتزی نامیدند که لباس‌های او بیانگر زندگی اوتزی در جوامع کشاورز آلپ در 3000 سال قبل از میلاد مسیح بوده است.
• طی دومین جنگ کارتاژ ژنرال هانیبال با یک ارتش 46000 نفری از آلپ عبور کرد. این واقعه حدود 200 سال قبل از میلاد مسیح رخ داد.
• رومیان باستان چندین استان کوچک را در محدوده آلپ ساختند که برخی از آن‌ها به دوران نرو و برخی به قبل تر باز می‌گردد. به طور کلی کوه‌های آلپ در تاریخ رم باستان نقش زیادی را ایفا کرده است.
• در قرون وسطی رقابت بسیاری بین دودمان ساوی، دودمان هابسبورگ و اسلوونی در جریان بود. و کوه‌ آلپ نقش مهمی در درگیری این‌گروه‌ها ایفا می‌کرد.
• کوه‌های آلپ یکی از مناطقی بود که طی جنگ‌های ناپلئونی بسیار مطرح بود و پس از آن سنگرگاه‌های بسیاری در مناطق مختلف آن ساخته شدند که آثار آن را امروز هم می‌توان دید.
• رشته کوه آلپ همواره در آثار برجسته مربوط به جنگ جهانی دوم و تاریخ معاصر جهان مطرح شده است.
• رشته کوه آلپ و پیرنه در طول تاریخ به عنوان مرزهای طبیعی در جنگ‌ها، نقش مهمی در جنگ‌های روم و فرانسه داشته‌اند.

۶. فرهنگ مردم آلپ

جمعیت مردم ساکن آلپ امروزه به 14 میلیون نفر می‌رسد و آمار نشان می‌دهد که طی 150 سال گذشته جمعیت تمدن‌های این منطقه تقریبا دو برابر شده است. کشاورزی و جنگلداری همواره بخش مهمی از فرهنگ مردم آلپ بوده است. مناطق آلپ فرهنگ‌ گوناگونی دارند. علاوه بر آن از آن‌جایی که آلپ حدود 8 کشور را در بر می‌گیرد زبان و گویش‌های متنوعی را در این مردم کوهستانی می‌بینیم. از برخی دانستنی‌های جالب درباره فرهنگ مردمان آلپ می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:

• بسیاری از فرهنگ‌های مردمان آلپ از زمان قرون وسطی دست نخورده باقی مانده‌اند. که از آن‌ها می‌توانیم به توانایی‌ بقا در کوهستان از طریق استفاده از فنون نجاری و نانوایی اشاره کنیم.
• کشاورزی یکی از حرفه‌های سنتی مهم در بین مردمان آلپ بوده است، اما امروزه با پیشرفت صنعت گردشگری کم‌رنگ تر شده است. با این حال دامداری یکی از مهم‌ترین مشاغل امروزی مردم کشورهای آلپ است.
• تولید پنیر یکی از مهارت‌های مردم آلپ است که ریشه باستانی دارد. که امروزه با ماشین‌های صنعتی انجام می‌شود.
• مناطق آلپ فرهنگ معماری خاص خود را دارند. خانه‌های قدیمی کوه‌های آلپ از صخره‌های این منطقه ساخته شده‌اند. به دلیل بارش برف و باران قابل توجه در این منطقه سقف خانه‌ها باید به اندازه کافی شیب داشته باشد.
• مناطق آلمانی زبان آلپ که از آن‌ها می‌توانیم به لیختنشتاین، اتریش و سوئیس اشاره کنیم ریشه‌های عمیقی در فرهنگ‌های قومیتی آلپ دارند و مردم این مناطق از آن‌ها محافظت می‌کنند.
• ازلباس‌های محلی اروپایی در از مناطق آلپ می‌توانیم به شلوارک‌های مردانه و دامن‌های زنانه اشاره کنیم.
• رشته کوه آلپ و پیرنه مرزهای طبیعی اروپا هستند که بسیاری از اقوام را از هم جدا کرده‌اند به همین دلیل فرهنگ مردم در نقاط مختلف آلپ با هم تفاوت دارد.

۷. ارتباط آلپ و هیمالیا

عده‌ای رشته کوه آلپ را دنباله‌ای از هیمالیا می‌دانند و از عبارت‌هایی همچون آلپ هیمالیا استفاده می‌کنند. اما اگر به نقشه جهان دقت کنید خواهید دید که رشته کوه آلپ و هیمالیا فاصله زیادی از هم دارند اما گویی با خطی بلند از رشته کوه‌های کشورهای مختلف به هم متصلند. شاید مهم‌ترین وجه اشتراک بین این دو رشته کوه، نحوه شکل‌گیری آن‌ها باشد. علاوه بر رشته کوه آلپ، هیمالیا نیز در دوره کوهزایی آلپی شکل گرفته است. تمام رشته کوه‌های زاگرس، پیرنه، البرز، هندوکش و برخی دیگر نیز مربوط به تحولات شکل گیری کمربند آلپاین هستند. بنابراین عباراتی همچون رشته کوه آلپ هیمالیا طبق نقشه چندان درست به نظر نمی‌رسد.

۸. گردشگری در کوه های آلپ

همانطور که می‌دانید رشته کوه آلپ بخش‌های مختلفی دارد و هر یک از این بخش‌ها جاذبه‌های گردشگری بسیاری دارند. به طور کلی سالانه بیش از 120 میلیون توریست در فصول گرم و سرد از رشته کوه آلپ دیدن می‌کنند. که کشور سوئیس حدود 60 الی 80 درصد از این جمعیت را تشکیل می‌دهد. شاید تصورات شما از آلپ فقط تفریحات کوهستانی را شامل شود اما باید بدانید که وجود رودخانه‌ها و تشکیل دریاچه‌های گوناگونی در کشورهایی همچون سوئیس، بازار تفریحات آبی را نیز در بخش‌های مختلف آلپ امکان پذیر کرده است. از معروف‌ترین فعالیت‌های گردشگری در آلپ می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:

اسکی در آلپ

در لیست تفریحات آلپ، بدون شک اسکی یکی از معروف‌ترین و محبوب‌ترین‌هاست. در طول ماه‌های زمستان رشته کوه آلپ یکی انواع مختلفی از سراشیبی‌های مناسب اسکی را آماده‌ تفریح گردشگران می‌کند که برای هر سطح مهارتی مناسب است. منطقه سه رده در آلپ فرانسه بزرگ‌ترین منطقه اسکی در جهان است. علاوه بر آن پیست های برتر در اتریش، رشته کوه آلپ آلمان سوئیس و غیره بهترین خدمات اسکی سواری را ارائه می‌دهند.

پاراگلایدینگ در آلپ

آلپ یکی از ایده‌آل‌ترین مکان های روی زمین برای پرواز در آسمان است. خوب است بدانید که اولین پاراگلایدر جهان به رشته کوه آلپ مربوط است. پاراگلایدینگ آلپ هم شامل پروازهای آرام و تماشای مناظر و هم شامل پروازهای هیجان انگیز می‌شود.

راه آهن کوهستانی آلپ

آلپ بهترین منظره‌های راه آهن کوهستانی در جهان را دارد. پنجره‌های قطار‌های آلپ نمایانگر مناظری رویایی از کوه مون بلان و قله‌های برف پوشیده هستند. علاوه بر آن‌، راه آهن کوهستانی آلپ شامل مرتفع‌ترین ایستگاه قطار در اروپا می‌شود.

دوچرخه سواری در آلپ

جاده‌های زیبای آلپ همواره انتخاب دوچرخه سواران و کسانی که به ماجراجویی در کوهستان‌ها علاقه داشته‌اند بوده است. سراشیبی‌های هیجان انگیز و مسیرهای مخصوص دوچرخه سواری بسیاری در کوهستان‌‎های آلپ در انتظار گردشگران هستند.

دریاچه‌های آلپ

شهرت آلپ فقط به کوهستان‌های آن مربوط نیست. دریاچه‌های بسیار زیبایی همچون دریاچه گاردا در ایتالیا، کومو و دریاچه رمانتیک بلد اسلوونی اشاره کنیم. بسیاری از دریاچه‌های آلپ شامل انواع تفریحات و ورزش‌های آبی همچون قایق سواری می‌شوند.

کوه نوردی در آلپ

صدها قله با ارتفاع 4000 متر و بیشتر از آن در آلپ وجود دارد. علاوه بر کوه‌نوردی و کوه‌پیمایی در رشته کوه آلپ، یخ نوردی و صخره نوردی نیز جایگاه ویژه ای در این رشته کوه دارد و برنامه‌های آموزشی مبتدی و حرفه‌ای بسیاری در بخش‌های مختلف این رشته کوه در جریان است.

۹. جاذبه های دیدنی رشته کوه آلپ

از آنجا که رشته کوه آلپ 11 درصد از قاره اروپا را فرا گرفته است، جاذبه های دیدنی بسیاری را در قلب خود دارد. در ادامه این مقاله قصد داریم تا شما را با تعدادی از جاذبه های دیدنی این رشته کوه جذاب آشنا کنیم:

روستای گرابوندن

روستای گرابوندن(Graubunden) به عنوان یکی از جاذبه های گردشگری کوه آلپ و کشور سوئیس شناخته می شود. این روستا از هوایی بسیار پاک و طبیعتی خیره کننده بهره مند است. در این روستا طولانی ترین پیست اسکی رشته کوه آلپ وجود دارد. همین امر سبب شده تا گردشگران زیادی از این روستا دیدن کنند.

دره لاوتر براون

بسیاری از گردشگران و مردم بومی، منطقه لاوتر براون(Lauterbrunnrn) را به عنوان نقاشی پروردگار می شناسند. این منطقه به دلیل دره های عمیق، چشمه‌های پر آب و آبشارهای فوق العاده این عنوان را کسب کرده است. این دره به عنوان دره آبشار نیز شناخته می شود. چرا که در این دره جذاب 72 آبشار خروشان وجود دارد.

منطقه برنیس اوبرلند

برنیس اوبرلند (Bernese Oberland) از دیگر مناطق جذاب کشور سوئیس و کوه های آلپ می باشد. کوه های برف گرفته و دریاچه های شگفت انگیز این منطقه سبب شده تا جذابیت زیادی برای گردشگران این کشور داشته باشد. از فعالیت های محبوب در این منطقه می توان به پیاده روی، عکاسی، دوچرخه سواری و قایق رانی اشاره کرد.

منطقه گستین در کشور اتریش

منطقه گستین (Gastein) بخاطره آب معدنی و گرمش مشهور شده است. آب های معدنی این شهر خواص درمانی بسیاری دارند. این چشمه های آب گرم سبب جذب شدن گردشگران بسیاری به شهر گستین شده اند. البته طبیعت جذاب و درختان بلند آن نیز بی تاثیر نبوده اند.

۱۰. آب و هوای بخش‌های مختلف آلپ

کوهستان آلپ تقریبا 5 اقلیم مختلف دارد و به همین ترتیب از پوشش گیاهی و جانوری متفاوتی هم تشکیل شده است. سردترین آب و هوا متعلق به بخش هایی است که ارتفاعی بیش از 3000 متر دارند و با لایه های ضخیمی از برف پوشیده شده‌اند. بنابراین پوشش گیاهی ضعیفی هم دارند.

مناطقی که ارتفاعی بین 2000 تا 3000 متر دارند سرمای نسبتا کمتری دارند و گلهای وحشی و علف در آن رشد می کند. در ارتفاع 1500 تا 2000 متر می‌توانید جنگل های درختان صنوبر و کاج را ببینید. در ارتفاع 1000 تا 1500 متری درختان بلوط رویش می کنند و امکان کشاورزی هم وجود دارد. در ارتفاع زیر 1000 متر انواع گیاهان و جانوران را خواهید دید که در کنار اهالی دهکده به زندگی ادامه می‌دهند. این زنجیره قلل باعث می شوند که گرمای مناطق پایین دست به بالای کوه‌ها رانده شده و به صورت باران و برف به زمین باز گردند.

۱۱. پوشش گیاهی و جانوری آلپ

پوشش گیاهی و جانوری در رشته کوه های آلپ عبارتند از:

گیاهان آلپ

انواع مختلفی پوشش گیاهی در کوه های آلپ مشاهده می‌شود. جنگ‌های ترکیبی کوهستانی در آلپ شامل درخت‌هایی همچون بلوط، راش، کاج، صنوبر، شاه بلوط، توس می‌شوند که در شیب‌های پایین این رشته کوه رشد می‌کنند. هر چند جنگل‌های درختان مخروطی اغلب ارتفاعات بیشتری یافت می‌شوند. گیاهان بسیاری نیز همچون زعفران، گل پامچال، گل صدتومانی و گل یخ و غیره نیز در پوشش گیاهی آلپ مشاهده می‌شود.

جانوران آلپ

مهم‌ترین گونه‌های پستاندار در آلپ شامل بز کوهی کاپرا، خرگوش آلپی، آهوی سرخ و غیره هستند. دو گونه مارموت و سیاه‌گوش اروپایی با موفقیت در آلپ سوئیس احیا شدند. از مهم‌ترین پرندگانی که تا کنون در آلپ یافت شده‌اند، می‌توانیم به عقاب طلایی، قوش تیز پر، باقرقره سیاه و دارکوب سیاه و غیره اشاره کنیم. بیش از 30000 گونه جانوری در کوهستان‌های آلپ کشف شده است.

رشته کوه آلپ و پیرنه

رشته کوه آلپ و پیرنه دو رشته کوه بزرگ در اروپا هستند که نقش مهمی در چگونگی شکل گیری اروپای امروزی داشته‌اند. رشته کوه پیرنه از پوشش گیاهی بیشتری برخوردار است در حالی که قله‌های رشته کوه آلپ بیشتر به صخره‌ و برف معروف است. رشته کوه آلپ به طور کلی مناظر عظیم و با شکوه‌تری دارند. از لحاظ زمین شناسی رشته کوه آلپ سن کمتری نسبت به پیرنه دارد. پیرنه یک مرز طبیعی بین اسپانیا و فرانسه است که از شرق به دریای مدیترانه و از غرب به کوه‌های کانتبرین در اسپانیا می‌رسد.

در این مطلب از مجله ایوار به معرفی رشته کوه های آلپ پرداختیم که به‌عنوان یکی از مهم‌ترین سیستم‌های کوهستانی در جهان، در اروپا قرار دارند و از نظر زیبایی طبیعتی، اهمیت تاریخی و فرهنگی، جاذبه‌های گردشگری بسیاری دارند.