آشنایی با آداب و رسوم و فرهنگ مردم یونان

فرهنگ مردم یونان، با ریشه های عمیق در تاریخ و اساطیر، تأثیر بسزایی بر هنر، فلسفه، دموکراسی و فرهنگ غرب داشته است.

یونان، مهد تمدن غرب، سرزمینی با تاریخی غنی و فرهنگی پربار است که ردپای آن در هنر، فلسفه، دموکراسی و بسیاری از جنبه‌های زندگی مدرن امروزی دیده می‌شود. آداب و رسوم مردم یونان، آمیزه‌ای دلنشین از سنت‌های کهن و زندگی مدرن است؛ از جشن‌های پرشور و رقص‌های سنتی گرفته تا مهمان‌نوازی بی‌نظیر و غذاهای لذیذ مدیترانه‌ای. در کوچه پس کوچه‌های شهرهای یونان، همچنان می‌توان عطر تاریخ را استشمام کرد و در کنار مردمانی خونگرم و صمیمی، تجربه‌ای بی‌نظیر از زندگی را به دست آورد. اگر شما هم شیفته‌ی تاریخ، هنر و فرهنگ هستید و دوست دارید از نزدیک با این تمدن باشکوه آشنا شوید، سفر با تور یونان فرصتی ایده‌آل برای شماست. با ما همراه باشید تا در ادامه، بیشتر با فرهنگ مردم یونان آشنا شویم.

فهرست مطالب

• فرهنگ سنتی یونان
• تاریخچه یونان
• یونانیان مشهور
• زبان های رایج در یونان
• مذهب و سنت های یونان
• جشن کریسمس در یونان
• تعطیلات ملی یونان
• فستیوال های تابستانی در یونان
• غذای یونانی
• موسیقی در یونان
• آشنایی با فرهنگ یونان

فرهنگ سنتی یونان

یک گردشگر معمولی که به تعطیلات می‌رود تجربه بسیار اندکی از سبک زندگی سنتی یونان خواهد داشت. اقامت در هتل‌های توریستی تنها چیزی که از فرهنگ و سنت‌های یونان به شما نشان می‌دهد، ممکن است راننده‌ای در حال بازی با تسبیح آرام بخش یا گذری کوتاه از کنار پیرمردان داخل کافه‌های سنتی یونانی باشد. البته برای بسیاری از مردم همین‌قدر از آشنایی هم کافی به نظر می‌رسد. به هر حال گردشگران زیادی وجود دارند که تنها دنبال آرامش و آفتاب این سرزمین هستند. البته عده‌ای هم وجود دارند که علاقه جدی‌تری به آشنایی با یونان و فرهنگ و گذشته آن داشته و تنها کاری که لازم است انجام دهند جدا شدن از مسیر توریست‌های معمولی خواهد بود. هر جایی جز این مسیر پر از سنت‌های این کشور مانند موسیقی، جشن‌ها، فستیوال‌ها، مهمان دوستی و مذهب ارتدوکسی آن‌ها بوده و می‌توانید آشنایی نزدیکی را با فرهنگشان تجربه کنید.

تاریخچه یونان

تاریخ یونان به آغاز تمدن بازمی‌گردد و آنقدر پیچیده است که رشته‌های تحصیلی کامل، کتاب‌های درسی دانشگاهی و اشعار حماسی به آن اختصاص داده شده‌اند. منطقه‌ای که اکنون به عنوان کشور یونان شناخته می‌شود، برای هزاران سال مسکونی بوده است (برآوردی، اولین ساکنان این منطقه را حدود ۴۰۰۰ سال قبل از میلاد و برخی دیگر از محققان، حدود ۲۰۰۰ سال قبل از میلاد تخمین می‌زنند)، اما بدون شک مشهورترین و تأثیرگذارترین دوره، دوران یونان باستان است که از حدود ۸۰۰ سال قبل از میلاد تا تسلط امپراتوری روم در ۱۴۶ سال قبل از میلاد را شامل می‌شود. این دوره شامل دوره کلاسیک (۴۸۰ قبل از میلاد - ۳۲۳ قبل از میلاد) می‌شود - که بناهای ستون‌دار نمادینی مانند پارتنون و فیلسوفان و ریاضیدانان مشهور جهانی مانند افلاطون، سقراط و ارسطو را به ما هدیه داد - و دوره هلنیستی (۳۲۳ قبل از میلاد - ۱۴۶ قبل از میلاد)، که با مرگ اسکندر کبیر آغاز می‌شود و با گسترش قدرت یونان در اروپا و فراتر از آن و پیشرفت در هنر، ادبیات، تئاتر، معماری، موسیقی، ریاضیات، فلسفه و علم مشخص می‌شود.

از ۱۴۶ سال قبل از میلاد، یونان بخشی از امپراتوری روم شد و تاریخ یونان با تاریخ بخش بزرگی از این منطقه از اروپا در آن زمان همسو شد، با تأثیر بیزانس (امپراتوری روم غربی) در قرن چهارم پس از میلاد و سپس تبدیل شدن به بخشی از امپراتوری عثمانی در سال ۱۴۵۳. در سال ۱۸۲۱، یونان - با کمک بریتانیا و فرانسه - جنگ استقلال یونان علیه امپراتوری عثمانی را آغاز کرد و سرانجام در سال ۱۸۲۲ یونان استقلال خود را اعلام کرد و از آن زمان تاکنون به عنوان کشوری مستقل باقی مانده است.

یونانیان مشهور

• افلاطون (۴۲۷-۳۴۷ پیش از میلاد): افلاطون بنیانگذار فلسفهٔ غرب به شمار می رود و یکی از نام آورترین چهرههای یونان باستان است.
• ونوس میلو (حدود ۱۰۰ پیش از میلاد): این تندیسِ تک بازو یکی از مشهورترین تندیس های جهان است. گمان می رود که این تندیس، پیکرهٔ آفرودیته باشد. این تندیس در سال ۱۸۲۰ توسط یک دهقان یونانی در یکی از جزایر سیکلاد کشف شد و از آن زمان به یکی از آثار برجستهٔ موزهٔ لوور تبدیل شده است.
• اودیسه الیتیس (۱۹۱۱-۱۹۹۶): یکی از شاعران بزرگ قرن بیستم است که در سال ۱۹۷۹ برندهٔ جایزهٔ نوبل ادبیات شد.

زبان های رایج در یونان

۹۰ درصد از ساکنین یونان، زبان یونانی را به عنوان زبان مادری خود صحبت می‌کنند. ۱۰ درصد باقی‌مانده، ترکیبی از زبان‌های گوناگون است که شامل تقریباً ۲ درصد آلبانیایی، ۱ درصد ترکی، ۱ درصد مقدونی و زبان‌های دیگر می‌شود. در مناطق توریستی پربازدید، بسیاری از افراد به اندازه‌ای انگلیسی صحبت می‌کنند که شما بتوانید به راحتی با آنها ارتباط برقرار کنید، اما یادگیری چند عبارت کلیدی می‌تواند مفید باشد.

مذهب و سنت های یونان

بسیاری از سنت‌ها و رسوم این کشور ریشه‌ در مذهب مسیحی ارتدوکسی یونانی آن‌ها دارد. کلیسا در زندگی روزمره مردم نقش مهمی را بازی می‌کند. بنا بر سنت، نام فرزندان را از اجدادشان می‌گیرند ولی تا زمانی که کودک غسل تعمید داده نشده نام او را به زبان نمی‌آورند. علیرغم وجود جشن روز تولد برای کودکان، روز مذهبی نام گذاری اهمیت بیشتری داشته و برای آن جشن باشکوه‌تری می‌گیرند. ازدواج‌های خارج از کلیسا هر چند که عروس و داماد در مراسم‌ مذهبی شرکت نکنند بسیار نادر است.

روز عید پاک مهم‌ترین روز مقدس مذهبی یونان به شمار می‌رود و چهل روز قبل از آن را روزه‌ای می‌گیرند که شامل نخوردن محصولات حیوانی می‌شود. البته امروزه دیگر مردم خیلی پایبند این چهل روز نیستند. به ویژه جوانان که به مسائل سلامتی اهمیت بیشتری می‌دهند خیلی این تعداد روز را رعایت نمی‌کنند. در روز «دوشنبه پاک» که شروع این چهل روز را مشخص می‌کند، معمولاً همه بیرون رفته و به بادبادک بازی و خوردن یک غذای سنتی گیاهی و برخی غذاهای دریایی مجاز می‌پردازند. جشن پاک حدود یک هفته به طول انجامیده و چند جشن دیگر را نیز به دنبال دارد. این هفته یکی از بهترین موقعیت‌ها برای تجربه برخی از عمیق‌ترین سنت‌های یونانی محسوب می‌شود.

جشن کریسمس در یونان

کریسمس هم در یونان جشن گرفته می‌شود اما به اندازه عید پاک اهمیت ندارد. این رویداد دوره مهمانی‌ها و غذا خوردن‌های خانوادگی بوده و تا عید سال نو ادامه پیدا می‌کند. در یونان، رسمی برای باز کردن کادو در کریسمس وجود ندارد اما در روز سال نو کادو بین مردم رد و بدل می‌شود. پس از آن در روز ششم ژانویه روز ظهور و تجلی مسیح را جشن می‌گیرند. در سرتاسر یونان صلیب‌ها را به دریا، دریاچه‌ها یا رودخانه‌ها می‌اندازند و بعداً شناگران شجاع داخل آب شیرجه زده و صلیب‌ها را پیدا می‌کنند.

تعطیلات ملی یونان

روز پانزدهم آگوست، روز مریم مقدس، یکی دیگر از تعطیلات مذهبی بزرگ کشور یونان به حساب می‌آید. فستیوال‌های متعددی در کلیساهای سرتاسر کشور برگزار می‌شوند و خدمات مذهبی، صرف غذا، نوشیدنی و رقص به دنبال آن اتفاق می‌افتند. روز بیست و پنجم مارس نیز یکی از تعطیلات ملی بزرگ یونان بوده که پیروزی این کشور علیه ترکیه را جشن می‌گیرد. در این روز جنگ‌های استقلال طلبی یونان به پایان رسید. رژه‌های بزرگی در کل کشور برگزار می‌شوند که در آن‌ها افراد نظامی و بچه‌های مدرسه‌ای شرکت دارند. روز بیست و هشتم اکتبر به روز «اوچی» (Ochi Day) شهرت داشته و نه گفتن یونان به ایتالیایی‌ها در شروع جنگ جهانی دوم را جشن می‌گیرد. در این روز هم رژه‌های متعددی به چشم می‌خورند.

فستیوال های تابستانی در یونان

در طول تابستان در نقاط مختلف یونان فستیوال‌های فرهنگی برگزار می‌شود. بهترین رویداد در آتن و در تئاتر هرود آتیکوس (Herod Atticus) با اجراهایی از هنرمندان مشهور دنیا اتفاق می‌افتد. فستیوال «اپیداوروس» (Epidavros) نیز بسیار تحسین برانگیز بوده و در تئاتری باستانی برگزار می‌شود. رویدادهای فرهنگی کوچک‌تری هم وجود دارند که در نواحی دیگر بر پا شده و دیدنشان خالی از لطف نیست.

غذای یونانی

با توجه به آب و هوای گرم و خشک یونان، مردم تاکید زیادی بر روی غذاهای تازه دارند. رژیم غذایی یونانی‌ها از سبزیجات، میوه‌های فراوان و گوشت تشکیل شده است. البته در فرهنگ‌ آن‌ها مصرف گوشت خیلی زیاد نیست. آن‌ها گستره وسیعی از سبزیجات را مصرف می‌کنند اما زیتون جایگاه ویژه‌ای در سبد غذایی‌شان دارد. زیتون در آب و هوای یونان بسیار خوب پرورش می‌یابد و نقش آن را در فرهنگ این کشور از دوران برنز می‌توان دید. امروزه تنوع زیادی از این میوه در دسترس خواهد بود و پیدا کردن غذای یونانی بدون روغن زیتون نیز چیزی بسیار نادر است. تنوع نوشیدنی‌های این کشور نیز برای گردشگران جالب توجه به شمار می‌رود. اگر علاقه داشتید با غذاهای یونانی بیشتر آشنا شوید، توصیه می‌کنیم به مقاله اختصاصی آن سر بزنید.

موسیقی در یونان

در دوران یونان باستان، با موسیقی به عنوان هدیه‌ای از جانب خدایان یونان برخورد می‌شد. این هنر را به خدای هرمس با یک چنگ، آتنا با فلوت و پان با یک ساز دهنی لوله‌ای به نام «پان پایپ» نسبت می‌دادند. موسیقی در تمام موقعیت‌ها مانند عروسی، مراسم مذهبی، فستیوال، جشن یا فعالیت‌های نظامی استفاده می‌شد. علاوه بر این در اجراهای نمایشی نیز از موسیقی بهره می‌گرفتند. با سقوط یونان باستان، موسیقی این کشور بیشتر با حال و هوایی شرقی توسعه یافت. در قرن ۱۹ از موسیقی این سرزمین در قطعات اپرایی نیز استفاده شد.

آشنایی با فرهنگ یونان

اگر زبان یونانی را بلد نیستید و هیچ دوست یونانی هم ندارید، اما هنوز مایل هستید که برخی از آداب و رسوم این ملت را تجربه نمایید، به شما پیشنهاد می‌کنیم خلاف جریان گردشگران حرکت کنید. در زمستان به بازدید از یک جزیره رفته و با اهالی آنجا آشنا شوید که به گرمی پذیرای شما خواهند بود. یونانی‌ها به راحتی شما را در جمع خود پذیرفته و می‌توانید با ورود به جامعه کوچکشان برخی از عادات زندگی روزمره این اهالی را از نزدیک تجربه کنید. در تابستان هم وقتی همه به سمت دریا سرازیر می‌شوند، بد نیست به کوهستان رفته و برخی از دهکده‌های کوچک را ببینید.