آشنایی با قطار شینکانسن یا قطار سریع السیر ژاپن

قطار شینکانسن یکی از سریع ترین و پیشرفته ترین سیستم های ریلی در جهان است که سفرهای بین شهری در ژاپن را به تجربه ای لذت بخش و راحت تبدیل می کند.

جزایر اصلی ژاپن شامل هونشو (Honshu)، کیوشو (Kyushu) و هوکایدو (Hokkaido) از طریق یک شبکه عالی از قطارهای سریع‌السیر به هم متصل شده‌اند که توکیو را به سایر شهرهای بزرگ کشور پیوند می‌دهد. این قطارهای سریع‌السیر که شینکانسن (Shinkansen) نامیده می‌شوند، به سرعت حیرت‌انگیز ۳۲۰ کیلومتر در ساعت می‌رسند و به‌ خاطر دقت بالای خود، راحتی در سفر (واگن‌های آرام و صندلی‌های جادار) و ایمنی مثال‌زدنی (بدون هیچ حادثه مرگباری در تاریخ) شناخته شده‌اند. همچنین، با وجود بلیط‌های مختلف ریلی، سفر با شینکانسن می‌تواند به گزینه‌ای اقتصادی برای گردشگران تبدیل شود. اگر مسافر تور ژاپن هستید و قصد دارید با قطارهای شینکانسن بیشتر آشنا شوید،‌ تا انتهای این مطلب با ما همراه باشید.

فهرست مطالب

• شبکه قطار شینکانسن
• انواع کلاس ها و صندلی های قطار شینکانسن
• صندلی های رزرو شده و غیر رزرو شده قطار شینکانسن
• نحوه رزرو صندلی قطار شینکانسن
• بلیط های قطار شینکانسن
• هزینه های تشکیل دهنده بلیط قطار شینکانسن
• خرید بلیط از باجه بلیط قطار شینکانسن
• خرید بلیط از دستگاه های بلیط زن قطار شینکانسن
• خرید بلیط آنلاین قطار شینکانسن
• گذرنامه های ریلی ژاپن 
• استفاده از تخفیف های قطار شینکانسن
• چگونه از قطار شینکانسن استفاده کنیم؟
• امکانات و خدمات قطار شینکانسن
• بار و چمدان قطار شینکانسن

شبکه قطار شینکانسن

شبکه شینکانسن (Shinkansen Network) با خط‌های متنوع خود، یکی از سیستم‌های حمل‌ونقل مدرن و کارآمد در ژاپن به شمار می‌رود. از میان این خطوط، شینکانسن توکایدو (Tokaido Shinkansen) با مسیرهای پر طرفدارش، از توکیو به اوساکا، محبوب‌ترین و قدیمی‌ترین می‌باشد. جالب است که همه خطوط شینکانسن بر روی ریل‌های مخصوص خود حرکت می‌کنند و این باعث می‌شود که سفر با این قطارها به تجربه‌ای منحصربه‌فرد تبدیل شود. بسته به نیاز مسافران، گزینه‌های مختلفی برای سفر وجود دارد؛ از قطارهای بسیار سریع که فقط در ایستگاه‌های اصلی توقف می‌کنند تا قطارهایی که در همه ایستگاه‌ها توقف دارند.

انواع کلاس ها و صندلی های قطار شینکانسن

قطارها دارای صندلی‌هایی در دو یا سه کلاس هستند که معمولاً در واگن‌های جداگانه قرار دارند:

صندلی های معمولی 

همان‌طور که از نامش پیداست، صندلی‌های معمولی (Ordinary) صندلی‌های استانداردی هستند که در تمام قطارهای شینکانسن یافت می‌شوند. اگرچه اندازه و فضای پا در صندلی‌های معمولی بسته به نوع قطار متفاوت است، اما این صندلی‌ها معمولاً راحت بوده و فضای مناسبی برای پاها دارند. چینش آن‌ها معمولاً در ردیف‌های ۳+۲ است.

صندلی های کلاس سبز 

صندلی های کلاس سبز (Green Car) معادل کلاس بیزنس در هواپیماهاست و صندلی‌هایی بزرگ‌تر و راحت‌تر از صندلی‌های معمولی ارائه می‌دهد که فضای بیشتری برای پاها فراهم می‌کند. صندلی‌ها در ردیف‌های ۲+۲ چیده شده‌اند. کلاس‌های سبز معمولاً خلوت‌تر از واگن‌های معمولی هستند و تعداد کمی از قطارهای شینکانسن این نوع صندلی را ندارند.

صندلی های کلاس گرن

صندلی های کلاس گرن (Gran Class) معادل کلاس اول در هواپیماهاست و فقط در قطارهای شینکانسن توهوکو (Tohoku Shinkansen)، هوکوریو (Hokuriku Shinkansen)، جویستو (Joetsu Shinkansen) و هوکایدو (Hokkaido Shinkansen) موجود است. این کلاس صندلی‌هایی حتی بزرگ‌تر و راحت‌تر از صندلی‌های کلاس سبز ارائه می‌دهد (در ردیف‌های ۲+۱) و همچنین امکانات و خدمات اضافی دارد.

قطارهای شینکانسن به مسافران این امکان را می‌دهند که از صندلی‌های راحت و متنوع استفاده کنند. با انتخاب صندلی معمولی، تجربه‌ای استاندارد و راحت خواهید داشت، در حالی که با انتخاب کلاس سبز می‌توانید از فضای بیشتر و راحتی بالاتر لذت ببرید. اگر به دنبال تجربه‌ای لوکس‌تر هستید، کلاس گرن بهترین گزینه برای شماست که با صندلی‌های بزرگ و امکانات ویژه، سفر شما را به یادماندنی‌تر خواهد کرد.

صندلی های رزرو شده و غیر رزرو شده قطار شینکانسن

قطارهای شینکانسن، که به‌عنوان یکی از سریع‌ترین و کارآمدترین سیستم‌های حمل‌و‌نقل در ژاپن شناخته می‌شوند، امکانات مختلفی برای مسافران فراهم می‌کنند. این قطارها دارای صندلی‌های غیر رزروشده و رزروشده هستند که به شما امکان می‌دهند بسته به نیاز و سلیقه خود انتخاب کنید. اگرچه بعضی از قطارها مانند هایابوسا (Hayabusa) و کومچی (Komachi) فقط صندلی‌های رزروشده دارند، اما گزینه‌های غیر رزروشده نیز در دسترس هستند. اگر به دنبال سفری راحت و مطمئن هستید، حتماً رزرو صندلی را در نظر بگیرید، به‌ویژه در روزهای شلوغ سال؛ همچنین اگر از کارت ژاپن راه آهن استفاده می‌کنید، این امکان را دارید که به‌صورت رایگان صندلی خود را رزرو نمایید.

نحوه رزرو صندلی قطار شینکانسن

رزرو صندلی به شما این امکان را می‌دهد که با آرامش خاطر سفر کرده و صندلی خود را از قبل تضمین کنید. این خدمات برای تمامی قطارهای شینکانسن قابل استفاده است، اما در برخی از قطارها که صندلی‌های غیر رزروشده نیز دارند، نیازی به رزرو نیست. به‌طور خاص، قطارهای هایابوسا، هایاته، کوماتچی و تسوباسا در مسیرهای توهوکو و هوکایدو و همچنین قطارهای کاگایاکی در هوکوریو به رزرو صندلی نیاز دارند.

شما می‌توانید از یک ماه قبل از سفر خود (از ساعت ۱۰ صبح) تا نزدیک به زمان حرکت، صندلی خود را رزرو کنید. این کار را می‌توانید از طریق دفاتر فروش بلیط، دستگاه‌های خودپرداز و یا به‌صورت آنلاین انجام دهید. با خدمات آنلاین رزرو شینکانسن‌های توکایدو، سانیو و کیوشو، حتی می‌توانید از یک سال قبل از سفر خود نیز صندلی رزرو کنید. رزرو صندلی در قطارهای ژاپن به‌ویژه در روزهای شلوغ، مانند تعطیلات خاص، می‌تواند برای شما آرامش خاطر به ارمغان بیاورد.

همچنین اگر گروهی سفر می‌کنید و می‌خواهید در کنار هم بنشینید، بهتر است از قبل صندلی خود را رزرو کنید. در برخی از خطوط شینکانسن، رزرو صندلی الزامی است، بنابراین از قبل برنامه‌ریزی کنید تا تجربه سفری راحت و لذت‌بخش داشته باشید.

بلیط های قطار شینکانسن

بلیط‌های شینکانسن به‌راحتی در دسترس هستند و می‌توانید آن‌ها را از باجه‌های فروش، دستگاه‌های بلیط‌زن یا به‌صورت آنلاین تهیه کنید. همچنین می‌توانید از کارت‌های IC برای سفرهای خود استفاده کنید. اگر به دنبال تخفیف هستید، چندین نوع گذرنامه ریلی و بلیط‌های تخفیفی نیز وجود دارند که می‌توانید برای سفر با شینکانسن از آن‌ها بهره‌مند شوید.

هزینه های تشکیل دهنده بلیط قطار شینکانسن

بلیط شینکانسن از مجموعه‌ای از هزینه‌ها تشکیل شده است. اولین هزینه، مبلغ پایه است که برای سفر بین دو نقطه محاسبه می‌شود و بسته به مسافت، به‌تدریج افزایش می‌یابد. سپس هزینه اضافی شینکانسن وجود دارد که برای استفاده از این قطارها، در مقایسه با قطارهای محلی، لازم است پرداخت شود. علاوه بر این، هزینه رزرو صندلی نیز بسته به تاریخ سفر متفاوت است و اگر بخواهید از واگن سبز استفاده کنید، هزینه خاصی برای آن نیز در نظر گرفته شده است. به‌طور کلی، مسافران دو بلیط دریافت می‌کنند که شامل یک بلیط هزینه پایه و یک بلیط هزینه اضافی است.

خرید بلیط از باجه بلیط قطار شینکانسن

خرید بلیط‌های شینکانسن در ژاپن بسیار آسان است. شما می‌توانید بلیط‌ها را از هر باجه بلیط در ایستگاه‌های اصلی و کوچک (Japan Rail) خریداری کنید. بیشتر این باجه‌ها کارت اعتباری را نیز قبول می‌کنند. فقط کافی است تعداد مسافران، تاریخ سفر، ایستگاه مبدا و مقصد، نوع واگن و وضعیت صندلی (رزروشده یا غیر رزروشده) را مشخص کنید. اگر تصمیم به رزرو صندلی دارید، نام و شماره قطار یا زمان حرکت را هم فراموش نکنید. برای راحتی در خرید، اگر به زبان ژاپنی مسلط نیستید، بهتر است اطلاعات خود را روی کاغذ بنویسید و به فروشنده نشان دهید. با این کار می‌توانید روند خرید را آسان‌تر کنید و فروشندگان معمولاً به واژگان کلیدی انگلیسی برای خرید بلیط آشنا هستند.

خرید بلیط از دستگاه های بلیط زن قطار شینکانسن

خرید بلیط از دستگاه‌های بلیط‌زن می‌تواند یک تجربه کارآمد باشد، به‌ویژه در سفر با شینکانسن. این دستگاه‌ها معمولاً گزینه‌هایی به زبان انگلیسی دارند، که کار را برای مسافران آسان‌تر می‌کند. برخی دستگاه‌ها تنها بلیط‌های غیر رزروشده را عرضه می‌کنند، در حالی که برخی دیگر این امکان را به شما می‌دهند که صندلی‌های خود را نیز رزرو کنید. با این حال، ممکن است فرآیند خرید بلیط از این دستگاه‌ها به سادگی انتظار شما نباشد.

خرید بلیط آنلاین قطار شینکانسن

با وجود وب‌سایت‌هایی به زبان ژاپنی، هنوز وب‌سایت واحدی به زبان انگلیسی برای خرید بلیط شینکانسن در سطح ملی وجود ندارد. به جای آن، چندین سیستم مجزا موجود است که فقط خطوط خاصی را پوشش می‌دهند. دو سیستم از این موارد امکان استفاده از کارت‌های IC را به جای بلیط‌های کاغذی می‌دهند. اگر بلیط‌های کاغذی را انتخاب کنید، باید قبل از سوارشدن به قطار، بلیط‌ها را از دستگاه‌های بلیط‌زنی یا دفاتر فروش بلیط در منطقه مربوطه دریافت کنید.

خدمات رزرو آنلاین شینکانسن توکایدو، سانیو و کیوشو

خدمات رزرو آنلاین شینکانسن توکایدو، سانیو و کیوشو (smart EX) توسط JR Central ارائه می‌شود و به مسافران این امکان را می‌دهد که با سهولت بیشتری بلیط‌های خود را رزرو کنند. کاربران می‌توانند از بلیط‌های شینکانسن با استفاده از روش‌های مختلفی بهره‌مند شوند؛ آن‌ها می‌توانند از کارت‌های IC استفاده کنند که به خرید الکترونیکی بلیط کمک می‌کند، بلیط‌های دیجیتالی با کد QR خریداری کرده و از آن‌ها برای سوار شدن استفاده کنند، یا بلیط‌های فیزیکی را از دستگاه‌های خودکار بلیط‌فروشی دریافت کنند.

این امکانات باعث می‌شود که سفر با شینکانسن راحت و سریع‌تر شود. اما توجه داشته باشید که بلیط‌ها تنها در ایستگاه‌های مشخص شده در طول مسیر شینکانسن‌های توکایدو و سانیو قابل دریافت هستند.

گذرنامه های ریلی ژاپن

گذرنامه ریلی ژاپن (Japan Rail Pass) می‌تواند برای استفاده در تمامی قطارهای شینکانسن به کار رود و شامل تمامی هزینه‌های مربوطه می‌باشد. رزرو صندلی‌ها می‌تواند به‌صورت رایگان از طریق دستگاه‌های خودپرداز و دفاتر فروش بلیط انجام شود. دارندگان گذرنامه، بلیط رزرو صندلی دریافت می‌کنند که نشان‌دهنده صندلی رزروشده است. آن‌ها هنگام استفاده از صندلی‌های غیر رزروشده، دیگر نیازی به تهیه بلیط ندارند. همچنین، چندین گذرنامه منطقه‌ای نیز برخی از قطارهای شینکانسن را پوشش می‌دهند.

استفاده از تخفیف های قطار شینکانسن

برای سفر با شینکانسن، گزینه‌های متنوعی از بلیط‌های تخفیفی وجود دارد. بلیط‌های رفت‌وبرگشت برای مسیرهای خاص، تخفیف‌های محدودی دارند و پیش‌خرید بلیط‌ها نیز تخفیف بیشتری ارائه می‌دهد که برای کاهش هزینه‌های سفر بسیار مناسب است. فروشگاه‌های بلیط اطراف ایستگاه‌های اصلی هم تخفیف‌های جزئی روی بلیط‌های شینکانسن ارائه می‌دهند.

برای صرفه‌جویی بیشتر، می‌توان از بسته‌های سفر شینکانسن، که توسط آژانس‌های مسافرتی و به‌صورت پیش‌خرید ارائه می‌شوند، استفاده کرد. این بسته‌ها، مخصوصاً برای مسیرهای محبوب مانند توکیو-کیوتو و توکیو-اوزاکا، بسیار مناسب هستند. همچنین، شرکت JR West بلیط‌های یک‌طرفه با تخفیف ویژه برای مسیرهای شینکانسن سانیو و هوکوریو به گردشگران خارجی ارائه می‌دهد. با دریافت کوپن موبایلی، مسافران می‌توانند آن را در دستگاه‌های مخصوص به بلیط تبدیل کنند و سفر راحت‌تری داشته باشند.

چگونه از قطار شینکانسن استفاده کنیم؟

پس از خرید بلیط خود مراحل زیر را دنبال کنید:

۱. عبور از دروازه بلیط عادی: در بسیاری از ایستگاه‌ها، مسافران شینکانسن باید از دو مجموعه دروازه بلیط خودکار عبور کنند: دروازه بلیط عادی و دروازه بلیط شینکانسن. در دروازه بلیط عادی، فقط بلیط پایه خود را در شکاف بلیط وارد کنید، از دروازه عبور کنید و بلیط خود را در سمت دیگر دریافت کنید.

۲. رفتن به سکوهای شینکانسن: تابلوهای دو زبانه را دنبال کنید تا به سکوهای شینکانسن برسید. بسته به ایستگاه، سکوهای شینکانسن گاهی در کنار سکوهای قطار عادی قرار داشته، اما در بیشتر وقت‌ها در بخش یا سطح جداگانه‌ای از مجموعه ایستگاه قرار دارند.

۳. عبور از دروازه بلیط شینکانسن: مجموعه دوم دروازه‌ها سکوهای شینکانسن را از سکوهای قطار عادی جدا می‌کند، اگرچه در برخی ایستگاه‌ها دروازه‌های مستقیمی به سکوهای شینکانسن وجود دارد. این بار، نه‌تنها بلیط پایه خود را، بلکه بلیط اضافی را نیز هم‌زمان در شکاف بلیط قرار دهید و آن‌ها را در سمت دیگر دروازه دریافت کنید.

۴. دسترسی به سکو: نمایشگرهای مربوط به خروجی‌های آینده نشان می‌دهند که قطار شما از کدام سکو حرکت می‌کند، در حالی که تابلوها به وضوح مسیر هر سکو را نشان می‌دهند. تقریباً تمامی سکوهای شینکانسن مجهز به پله‌برقی و آسانسور هستند.

۵. پیدا کردن واگن خود: نمایشگرها در سکوها، خروجی‌های آینده را نشان می‌دهند. سایر نمایشگرها و یا تابلوها محل درها را علامت‌گذاری می‌کنند و شماره واگن‌ها و اینکه آیا واگن رزروشده، غیر رزروشده یا سبز (Green Car) است، را مشخص می‌کنند. برخی ایستگاه‌های شلوغ دو خط رنگی روی سکو در مقابل هر محل در مشخص می‌کنند: یکی برای خروجی آینده و دیگری برای خروجی بعدی. مسافران معمولاً بر اساس این خطوط صف می‌بندند.

۶. پیدا کردن صندلی خود: صندلی‌ها به‌سبک مشابه با هواپیما شماره‌گذاری و حرف‌گذاری شده‌اند. سعی کنید هنگام ذخیره چمدان‌های خود و نشستن در صندلی، راهرو را مسدود نکنید تا ورود سریع فراهم شود.

امکانات و خدمات قطار شینکانسن

علامت‌ها و اعلان‌ها در داخل قطارها به چند زبان ارائه می‌شوند (زبان‌های ژاپنی و انگلیسی در تمام خطوط؛ همچنین کره‌ای و چینی در برخی خطوط منتخب) و اطلاعات مربوط به ایستگاه‌های آینده را اعلام می‌کنند. تعداد فزاینده‌ای از قطارهای شینکانسن توسط چرخ‌های غذای کوچک که شامل گزینه‌هایی از تنقلات، نوشیدنی‌ها و غذاهای بسته‌بندی‌شده هستند، سرو می‌شوند که به‌طور دوره‌ای در طول راهرو عبور می‌کنند. دسترسی به Wi-Fi رایگان در بیشتر قطارهای شینکانسن و همچنین در بسیاری از ایستگاه‌های قطار شینکانسن فراهم شده است.

تمامی قطارهای شینکانسن مجهز به چندین دستشویی هستند که گاهی به‌صورت تفکیک‌شده بر اساس جنسیت طراحی شده‌اند. دستشویی‌ها به‌طور کلی از نوع غربی (فرنگی) هستند، به جز در برخی از مدل‌های قدیمی‌تر. همچنین، مدل‌های جدیدتر مجهز به دستشویی‌های جاداری برای استفاده افراد دارای ناتوانی حرکتی هستند. در خارج از دستشویی‌ها، گوشه‌های شستشو با سینک‌ها و آینه‌های بزرگ وجود دارد. سیگارکشیدن در هیچ یک از قطارهای شینکانسن مجاز نیست. همچنین، سیگارکشیدن در ایستگاه‌ها و روی سکوها نیز، به جز در مناطق مخصوص سیگارکشیدن، ممنوع است. به‌طور کلی، این قانون به حفظ سلامت مسافران و ایجاد محیطی سالم در وسایل نقلیه عمومی کمک کرده و از ایجاد مزاحمت برای دیگران جلوگیری می‌کند. در صورت نیاز به کشیدن سیگار، مسافران باید به مناطق تعیین‌شده مراجعه کنند.

بار و چمدان قطار شینکانسن

طبق مقررات، هر مسافر مجاز است حداکثر دو قطعه بار (به جز کیف‌های کوچک) را به قطار بیاورد، به‌طوری که هر قطعه بیش از ۳۰ کیلوگرم وزن نداشته باشد و اندازه‌ی مجموع عرض، ارتفاع و عمق آن از ۲۵۰ سانتی‌متر بیشتر نشود. با این حال، حتی اگر وزن و ابعاد بار شما کمتر از این حد مجاز باشد، به مسافرانی که چمدان‌های زیادی دارند توصیه می‌شود از خدمات حمل‌و‌نقل استفاده کنند تا سفر راحت‌تری داشته باشند و مزاحم دیگر مسافران نشوند.

قطارهای شینکانسن دارای قفسه‌های بالای سر نسبتاً جاداری هستند (که در برخی مدل‌ها کوچک‌تر است) که می‌توانند چمدان‌های کوچک و متوسط را در خود جای دهند. علاوه بر این، در بسیاری از قطارهای شینکانسن، فضای پا به‌طرز شگفت‌انگیزی وسیع است و ممکن است به اندازه‌ای بزرگ باشد که پاهای شما و یک چمدان متوسط در آن جا بگیرد، هرچند این ممکن است راحت‌ترین راه حل نباشد.

علاوه بر این، در هر واگن، فضایی برای قراردادن دو یا سه چمدان بزرگ پشت آخرین ردیف صندلی‌ها وجود دارد؛ اما به دلایل امنیتی و راحتی، تنها مسافران نشسته در آخرین ردیف باید چمدان‌های خود را در این فضا قرار دهند. از مسافرانی که بدون رزرو برای بارهای بزرگ خود سفر می‌کنند، خواسته می‌شوند که بارهای خود را به فضایی که توسط مدیر قطار مشخص شده، منتقل کنند و هزینه‌ای معادل ۱۰۰۰ ین پرداخت نمایند که تحت پوشش گذرنامه راه آهن ژاپن (Japan Rail Pass) قرار نمی‌گیرد.