کوه المپ یونان؛ خانه خدایان یونان باستان

کوه المپ یونان خانه خدایان یونان باستان است که چشم اندازی جذاب از مناظر زیبای این کشور را به تصویر می کشد.

کوه المپ یونان، خانه خدایان و اساطیر یونان باستان است. بلندترین کوه یونان که از آن به‌ عنوان یکی از مرتفع‌ترین قله‌های اروپا هم یاد می‌شود. این کوه یکی از جاذبه‌های دیدنی و معروف یونان بوده که هر ساله میزبان گردشگران بسیاری از سراسر دنیا است. کوهی با ارتفاع بیشتر از ۲۰۰۰ متر که در رشته کوه المپوس در مرز میان تسالی و مقدونیه واقع شده است. کوه المپ یکی از بهترین مناطق برای پیاده‌روی و کاوش در دل طبیعت برای مسافران تور یونان بوده که چشم‌اندازی منحصربه‌فرد از مناظر زیبای این کشور را به تصویر می‌کشد. مسیری هموار، درختان سربه‌فلک کشیده، صخره‌های مرتفع و گل‌های وحشی از زیبایی‌های مسیر رشته کوه‌های المپوس هستند. برای آشنایی با کوه المپ، افسانه‌ها و تاریخ خواندنی آن با این مطلب همراه شوید.

فهرست مطالب

• آشنایی با کوه المپ یونان
• ارتفاع کوه المپوس یونان
• موقعیت جغرافیایی کوه المپ یونان
• نگاهی بر تاریخچه کوه المپ یونان باستان
• خدایان کوه المپ
• افسانه کوه المپ
• کوه المپ یونان در دنیای امروز
• تفریحات و دیدنی های کوه المپ یونان
• بهترین زمان سفر به کوه المپ یونان
• چگونگی سفر به کوه المپ یونان
• اقامت در اطراف کوه المپ یونان

آشنایی با کوه المپ یونان

کوه المپ یونان یا کوه المپوس (Mount Olympus) بخشی از رشته کوه‌های المپ در نزدیکی دریای اژه بوده که در مرز میان مقدونیه و تسالی واقع شده است. کوهی که در طول سالیان دراز به واسطه تغییرات آب‌وهوایی، به همراه دره‌های عمیق، فلات‌هایی مرتفع و قله‌های ناهموار تشکیل شده است. ویژگی‌های جغرافیایی منحصربه‌فرد المپ آن را به زیستگاهی امن برای انواع گونه‌های جانوری و گیاهی تبدیل کرده که بخشی از آن‌ها بومی منطقه هستند؛ در نهایت در سال ۱۹۳۸ این کوه به‌عنوان اولین پارک ملی یونان معرفی شد. در سال ۱۹۸۱ هم یونسکو آن را به‌عنوان ذخیره‌گاه زیست‌کره معرفی کرد.

در افسانه‌های یونان، کوه المپ را خانه ۱۲ خدای یونان باستان مانند هرا و پوزایدون و همچنین محل تاج‌وتخت زئوس می‌دانند. این کوه در کنار عناصر اساطیری، از ارزش‌های مذهبی و تاریخی مهمی هم برخوردار است. در یکی از قسمت‌های کوه المپ تنگه‌ای با نام «تنگه انیپه» (Enipeas Gorge) قرار گرفته که در میان آن یک صومعه ساخته‌اند. صومعه‌ای که به افتخار «آگیوس دیونیسیوس»، قدیسی یونانی، ساخته شده است. این صومعه در طول تاریخ مورد تجاوز و حملات بسیار، به‌ویژه در دوران جنگ جهانی دوم قرار گرفت.

ارتفاع کوه المپوس یونان

کوه المپوس از قله‌های مختلفی تشکیل شده است. ارتفاع بلندترین قله آن حدود ۲۹۱۷ متر گزارش شده است.

موقعیت جغرافیایی کوه المپ یونان

کوه المپوس یا کوه المپ در رشته کوه المپوس در شمال یونان، مرز میان مناطق تسالی و مقدونیه و همچنین میان مناطق لاریسا و پیریا قرار گرفته است. این کوه از ۵۲ قله تشکیل شده که بلندترین قله آن با ارتفاع ۲۹۱۷ متر «میتیکاس» (Mytikas) نام دارد. قله‌ای که صعود به آن کاری پرزحمت و چالشی است. قله اسکالا با ارتفاع ۲۸۸۲ متر و همچنین قله اسکولیو با ارتفاع ۲۹۱۱ متر هم از دیگر قله‌های کوه المپ هستند.

کوه المپ در یونان چندین روستا را هم در اطراف خود جای داده است. در نواحی شمال غربی، روستاهای کوکینوپولو، پترا، ورونتو و دیون قرار گرفته‌اند. در جنوب شرقی این کوه تنگه‌ای با نام تنگه زیلیانا قرار دارد که کوه المپ را از کوه پایینی آن جدا می‌کند. در نواحی غربی کوه هم صومعه «تریادا اسپرمو» دیده می‌شود. شهر آتن، پایتخت یونان، هم در فاصله حدود ۶ ساعتی از جنوب کوه المپوس واقع شده است.

نگاهی بر تاریخچه کوه المپ یونان باستان

کوه المپ در یونان برای تاریخ این سرزمین اوج شکوه و عظمت الهی است. جاذبه‌ای با دنیایی از داستان‌های تاریخی که یک نقطه عطف جغرافیایی محسوب می‌شود. روایت‌های متفاوتی درباره خدایان یونان باستان در کوه المپ و نقش آن‌ها در ادبیات یونانی مطرح شده که در ادامه به برخی از آن‌ها اشاره می‌کنیم:

کوه المپوس زئوس

بر اساس روایت‌های اساطیر یونانی، کوه المپ اقامتگاه آسمانی زئوس، پادشاه خدایان، و همراهان او بود. در همین محل، در میان ابرها و مه، خدایان برای بحث، جشن و شادی گرد هم می‌آمدند و سرنوشت مردم خود را تعیین می‌کردند. آن‌ها معتقد بودند قله‌های بلند و زمین‌های ناهموار این کوه برای انسان عادی دور از دسترس و دست‌نیافتنی است. برای یونانیان باستان کوه المپوس نمادی از باورهای مذهبی و هویت فرهنگی آن‌ها بود. بسیاری از زائران و ارادتمندان از همه جای یونان برای ادای احترام به خدایان به دامنه این کوه می‌آمدند و به دنبال برکت و لطف الهی بودند. افسانه‌ها و داستان‌های این کوه برای قرن‌هایی طولانی الهام‌بخش ادبیات، هنر و فلسفه بود.

ایلیاد و ادیسه هومر

در آثار حماسی هومر، شاعر یونانی، به‌ویژه ایلیاد و ادیسه هومر، از کوه المپ یونان به‌عنوان محل سکونت خدایان و الهه‌های یونان باستان یاد شده است. در بخش‌های مختلف این اثر و در میان داستان‌های قهرمانانه، کوه المپ به‌عنوان قلمرویی اسطوره‌ای ظهور می‌کند. جایی که خدایان گردهم می‌آیند تا سرنوشت انسان‌ها و موجودات فناناپذیر را به صورت یکسان مشخص کنند. در این مجلس زئوس، پادشاه خدایان، بر قله‌های رفیع کوه تکیه زده و ریاست مجلس الهی را برعهده داشته و نمایش‌نامه جنگ تروجان و محاکمه‌های اودیسه را تنظیم می‌کند. هومر در نوشته‌های خود کوه المپ در یونان را مکانی باشکوه، با ارتفاعاتی سربه‌فلک کشیده و با تاج برفی و تاج گل تزئین‌شده در مه، به تصویر می‌کشد. کوهی که در این آثار نمادی از قدرت الهی و نظم کیهانی است.

اهمیت کوه المپ یونان در دوران بیزانس

در دوران امپراتوری بیزانس، کوه المپ همچنان اهمیت و جایگاه خود را حفظ کرد؛ اما این‌بار علاوه‌ بر اهمیت فرهنگی و تاریخی، از اهمیت استراتژیک و نظامی هم برخوردار بود. با رشد و شکوفایی امپراتوری بیزانس، این کوه به‌عنوان یک مرز میان مناطق مختلف به‌منظور دفاع از شهر عمل می‌کرد. نظامیان بیزانسی پاسگاه‌ها و دژهای دفاعی خود را در دامنه کوه المپوس برپا کرده و از مسیرهای مهم مناطق اطراف دفاع می‌کردند. از دیدگاه مذهبی هم صومعه و کلیساهای مسیحی هم برای زیارت مسیحیان در نزدیکی کوه المپ بنا شد. بخش‌هایی از زمین‌های ناهموار و دره‌های اطراف المپوس هم به پناهگاهی برای تنهایی و عبادت راهبان تبدیل شد.

خدایان کوه المپ

در اساطیر یونان باستان، دوازده ایزد المپ‌نشین به‌عنوان قدرتمندترین و مهم‌ترین خدایان شناخته می‌شدند. این خدایان که بر فراز کوه المپ حکومت می‌کردند، جنبه‌های مختلف زندگی انسان‌ها را از جمله آسمان، دریا، زمین، عشق، جنگ و هنر تحت تأثیر قرار می‌دادند. زئوس به‌عنوان پادشاه خدایان، پوزئیدون به‌عنوان خدای دریاها، هرا به‌عنوان ملکه خدایان و آتنا به‌عنوان الهه حکمت، از جمله مهم‌ترین اعضای این گروه بودند.
دوازده خدایی که در کوه المپ زندگی می‌کردند و آنان را المپیان (Olympians) می‌نامیدند عبارتند از: هرا (Hera)، پوزایدون (Poseidon)، هستیا (Hestia) یا دیونیسوس (Dionysus)، دیمیتر (Demeter)، زئوس (Zeus)، هرمس (Hermes)، آفرودیت (Aphrodite)، هفائستوس (Hephaestus)، آرس (Ares)، آرتمیس (Artemis)، آپولو (Apollo) و آتنا (Athena). 

افسانه کوه المپ

در روایت‌های افسانه‌ای و اساطیری یونان باستان، گروهی از خدایان قدرتمند وجود دارند که گفته می‌شود در کوه المپ یونان، بلندترین کوه در این کشور زندگی می‌کنند. این خدایان که به‌عنوان المپیان شناخته می‌شوند، در جنگی ۱۰ ساله کنترل را به دست آوردند. طی این جنگ، زئوس با هدایت خواهر و برادر خود توانست بر تایتان‌ها که نسل قبلی خدایان و حاکم بر مردم بودند، پیروز شوند. زئوس و دیگر خدایان با توجه به جایگاهی که داشتند، بر تمام جنبه‌های زندگی مردمان خود حکومت و سرنوشت آن‌ها را خود مشخص می‌کردند.

خدایان یونان باستان و الهه‌های المپیان ظاهری شبیه به مردان و زنان داشتند؛ اگرچه از توانایی ویژه‌ای برخوردار بودند و می‌توانستند خود را به حیوانات و چیزهای دیگری هم تبدیل کنند. الهه‌های یونان در برابر احساسات و ضعف‌ها آسیب‌پذیر بودند و عواطف انسانی را درک می‌کردند. زمانی که نوبت به تصمیم‌گیری درباره جنگ‌ها، مجازات یا زندگی روزمره مردمان خود می‌رسید، این شورای ۱۲ نفره در کوه المپوس گردهم می‌آمدند و جلسه‌ای به‌منظور حل مسائل تشکیل می‌دادند. خدایان یونان باستان همگی در کوه المپوس خانه داشتند، اما «پوزایدون» قصر زیر دریا را برای خود انتخاب می‌کرد.

کوه المپ یونان در دنیای امروز

کوه المپوس یونان در دنیای مدرن به نماد زیبایی طبیعی، میراث فرهنگی و گردشگری تبدیل شده است. این مکان یکی از مهم‌ترین جاذبه‌های دیدنی کشور به شمار می‌آید که گردشگران زیادی را به سوی خود جذب می‌کند تا در طبیعت بکر اطراف آن کاوش کنند، در مسیرهای ناهموار پیاده‌روی نمایند و از تاریخ غنی و اساطیری آن لذت ببرند. مناطق اطراف کوه المپوس به مرکزی برای طبیعت‌گردی (اکوتوریسم) و ابتکارات توسعه پایدار تبدیل شده است. دولت و مسئولان تلاش‌های زیادی را برای حفظ اکوسیستم منطقه، حفاظت از تنوع زیستی آن و آموزش شیوه‌های صحیح گردشگری به کار گرفته‌اند. در حقیقت، جوامع محلی، سازمان‌های دولتی و نهادهای زیست‌محیطی در تلاش‌اند تا کوه المپ در یونان به‌عنوان یک گنجینه ملی ارزشمند برای همیشه حفظ شود.

تفریحات و دیدنی های کوه المپ یونان

شناخته‌شده‌ترین و بلندترین کوه یونان، کوه المپوس، دنیایی شگفت‌انگیز است. کوهی با دره‌ها، تنگه‌های عجیب و طبیعتی چشم‌نواز که میزبان خوبی برای گردشگران است. اگر در سفر خود به یونان تصمیم به بازدید از این کوه را دارید، می‌توانید سرگرمی‌های زیر را دنبال کنید:

بازدید از تنگه زیبای انیپیاس

یکی از آسان‌ترین و زیباترین بخش‌های بازدید از کوه‌های المپوس، پیاده‌روی در امتداد تنگه رودخانه انیپیس (Enipeas River Gorge) است. این مسیر از لیتوکورو (Litochoro)، شهری در یونان که به کوه المپ می‌رسد، آغاز می‌شود. در این مسیر، پس از عبور از پل چوبی که بر روی رودخانه این شهر قرار دارد، حدود ۴ ساعت پیاده‌روی خواهید داشت تا به صومعه آگیوس دیونیسیوس (Agios Dionysios) برسید. این صومعه که از اواسط قرن پانزدهم در این منطقه واقع شده، فضایی آرامش‌بخش و تاریخی را برای بازدیدکنندگان فراهم می‌آورد.

صعود به قله های المپ یونان

کوه المپ یونان یکی از بهترین جاذبه‌های منطقه برای علاقه‌مندان به کوهنوردی و کاوش در دل طبیعت به شمار می‌رود. قله‌های سربه‌فلک کشیده این کوه، منظره‌های خیره‌کننده‌ای از طبیعت چشم‌نواز یونان را به نمایش می‌گذارند. قله‌های میتیکاس، اسکالا (Skala)، استفانی (Stefani) و اسکولیو (Skolio) با پوششی از ابر، از جمله معروف‌ترین نقاط کوه المپوس برای صعود به حساب می‌آیند، که قله میتیکاس به‌عنوان بخشی چالش‌برانگیز از صعود شناخته می‌شود. بیشتر کوهنوردان سفر به کوه المپ را از منطقه پریونیا (Prionia) که در ارتفاع ۱۱۰۰ متری از سطح دریا واقع شده، آغاز می‌کنند. دسترسی به پریونیا با ماشین وجود دارد، اما از آن‌جا به سمت کوه المپ باید پیاده‌روی کنید.

تجربه هیجان در ماراتن کوه المپوس

ماراتن کوه المپ یکی از هیجان‌انگیزترین مسابقاتی است که در یونان برگزار می‌شود. در این ماراتن، شرکت‌کنندگان باید مسافتی حدود ۴۳ کیلومتر را در اطراف کوه المپ طی کنند. این برنامه  یک‌بار در سال به افتخار خدای محبوب یونان باستان، زئوس، برگزار می‌شود. ماراتن کوه المپ از سایت باستان‌شناسی دیون (Dion) آغاز شده و تا ارتفاع ۲۷۸۰ متری در زیر تخت زئوس ادامه دارد.

بهترین زمان سفر به کوه المپ یونان

کوه المپ دارای آب‌وهوای مدیترانه‌ای است که در تابستان‌ها گرم و خشک و در زمستان‌ها سرد و مرطوب می‌شود. به همین دلیل، فصل گردشگری و کاوش در اطراف المپوس کوتاه بوده و تنها از ماه ژوئن (خرداد) تا پایان اکتبر (مهر) ادامه دارد. میانگین دمای کوه المپ در طول سال بین ۱۰- تا ۱۰ درجه سانتی‌گراد متغیر است و در تابستان به‌طور تقریبی بین صفر تا ۲۰ درجه سانتی‌گراد می‌باشد. در اکثر روزهای فصل زمستان، باران و برف بخش‌های وسیعی از مناطق کوه المپ را سفیدپوش می‌کند. با این حال، بارش برف یا باران در فصل تابستان نیز دور از انتظار نیست.

به‌طور کلی، حدود ۹ ماه از سال، از سپتامبر (شهریور) تا می (اردیبهشت)، کوه المپ پوشیده از برف است. همچنین، میزان بارش‌ها در دامنه‌های شمالی بیشتر از دامنه‌های شمال غربی بوده که این امر باعث ایجاد تفاوت‌هایی در مناظر و طبیعت این بخش‌ها می‌شود.

چگونگی سفر به کوه المپ یونان

کوه المپوس در مرز میان مناطق تسالی (Thessaly) و مقدونیه واقع شده است. اگرچه مسیرهای مختلفی برای رسیدن به این کوه وجود دارد، اما آسان‌ترین مسیرهای پیاده‌روی و دسترسی به این منطقه از دهکده لیتوچورو (Litochoro) در دامنه‌های کوه است. این دهکده در فاصله تقریبی ۴۰۰ کیلومتری از شمال آتن و ۹۰ کیلومتری از جنوب غربی تسالونیکی قرار دارد. برای رسیدن به دهکده لیتوچورو، تسالونیکی انتخاب آسان‌تری است؛ شما می‌توانید با روش‌های زیر به این شهر سفر کنید:

سفر با خودروهای سواری

اگر تصمیم دارید با ماشین به کوه المپ بروید، روش آسان‌تر حرکت از مبدا تسالونیکی است. زیرا رانندگی از جاده‌های A1، جاده E75 Toll و EO 13 حدود سه ساعت زمان نیاز دارد. در مقابل، سفر از مبدا شهر آتن در جاده‌های E75 و E65 حدود ۶ ساعت از کوه المپ فاصله دارد.

سفر با قطار

اگر تصمیم دارید با قطار از آتن به دهکده لیتوچورو بروید، ابتدا باید سوار قطاری از ایستگاه راه‌آهن اصلی آتن به مقصد لاریسا شوید؛ سپس از آن‌جا به منطقه لیتوچورو رفته و در نهایت با یک تاکسی به دهکده برسید. مدت زمان سفر از آتن به لاریسا حدود ۵ ساعت و از لاریسا به لیتوچورو حدود ۳۵ دقیقه است. قطارها در این مسیر معمولاً هر سه ساعت یک‌بار حرکت می‌کنند، بنابراین برای جلوگیری از وقفه‌های طولانی‌مدت، برنامه‌ریزی دقیق برای هر دو بخش سفر ضروری است.

همچنین، اگر از تسالونیکی سفر می‌کنید، می‌توانید با یک قطار مستقیم به لیتوچورو حرکت کنید. این مسیر تقریباً ۷۰ دقیقه طول می‌کشد و پس از رسیدن به ایستگاه، می‌توانید با تاکسی به دهکده بروید.

سفر با اتوبوس

اتوبوس هم روش مرسومی برای سفر به کوه المپ در یونان است. از مبدا تسالونیکی به ترمینال اصلی اتوبوس‌رانی شهر بروید و از آن‌جا خودتان را به المپوس رسانید. این سفر حدود ۲ ساعت و ۱۰ دقیقه طول می‌کشد. این مدت زمان شامل توقفی ۵۰ دقیقه‌ای در شهر کاترینی (Katerini) هم می‌شود. برای این سفر، از مبدا آتن حدود ۷ تا ۸ ساعت زمان نیاز دارید که آن هم شامل توقفی ۵۰ دقیقه‌ای در کاترینی می‌شود.

اقامت در اطراف کوه المپ یونان

منطقه لیتوچورو یکی از بهترین مناطق برای اقامت در نزدیکی کوه المپ در یونان است. منطقه‌ای که به‌خوبی برای حضور کوه‌نوردان و گردشگران سازماندهی و تجهیز شده است. در وب‌سایت Hellenic Chamber of Hotels می‌توانید هتل و اقامتگاه‌های مختلفی را در مناطق لیتوچورو، نئوی پوروی (Neoi Poroi) و لپتوکاریا (Leptokaria) برای اقامت خود در زمان سفر به کوه المپوس در کشور زیبای یونان انتخاب کنید.