ماربل آرچ لندن، طاق مرمری سفید

ماربل آرچ، نام طاق مرمر سفید رنگی در لندن است که ابتدا از آن به عنوان دروازه‌ی ورودی بخشی از کاخ باکینگهام استفاده می‌شد و امروزه آن را به مکانی نزدیک هاید پارک انتقال داده‌اند.

«ماربل آرچ» (Marble Arch) یا همان «طاق مرمر»، طاق پیروزی سفید رنگی است که در شهر لندن واقع شده و به قرن ۱۹ میلادی تعلق دارد. طراحی این بنا را «جان نش» (John Nash) در سال ۱۸۲۷ برعهده داشت و قرار بود از آن به عنوان ورودی حیاط ««کورت آو آنِر» (Cour d'honneur) کاخ باکینگهام که یکی از جاذبه‌های شهر لندن است استفاده شود. اما مکان این بنا را در سال ۱۸۵۱ میلادی جابه‌جا کردند و امروزه در تقاطع بزرگ «خیابان آکسفورد»، «پارک لین» (Park Lane) و «خیابان اجور» (Edgware Road)، تک و تنها قرار گرفته و با محیط اطرافش همخوانی چندانی ندارد.

ماربل آرچ، یک طاق بزرگ مرکزی و دو طاق کوچک‌تر را دربرمی‌گیرد و جان نش برای معماری اروپایی آن از «طاق کنستانتین» (Arch of Constantine) در رم و «طاق پیروزی کاروسل» (Arc de Triomphe du Carrousel) در پاریس کمک گرفت و برای نمای آن، از سنگ مرمر شهر «کارارا» و «سراوتسا» در ایتالیا استفاده کرد. برجسته‌کاری‌های بالای این طاق‌ها، نمادی از کشور انگلیس، اسکاتلند و ایرلند هستند. ساخت مجسمه‌ی واقع در بالای این بنا به «جان فلکسمن» (John Flaxman) واگذار شد که بعد از مرگ او، افراد دیگری آن را برعهده گرفتند. در نهایت «فرانسیس لگات چانتری» (Francis Leggatt Chantrey)، کار مجسمه‌ی برنز سواره نظام جرج چهارم را در سال ۱۸۲۷ میلادی شروع کرد که ۳ سال بعد با مرگ این پادشاه دست و دل باز متوقف شد. زیرا پادشاه جدید، یعنی ویلیام چهارم، هزینه‌ی بالای ساخت این بنا را غیرضروری می‌دانست.

کار ساخت طاق مرمر دوباره در سال ۱۸۳۲ از سر گرفته شد و «ادوارد بلور» (Edward Blore)، طرح جان نش را تا حدودی کاهش داد و قید مجسمه‌ی آن را هم زد تا در نهایت، ساخت ماربل آرچ در طی یک سال به پایان رسید. مجسمه‌های استفاده نشده از جمله «فریز واترلو» و «پنل نلسون» را در کاخ باکینگهام به کار بردند و مجسمه‌ی سواره نظام جرج چهارم نیز در سال 1843 میلادی به میدان ترافالگار انتقال داده شد. از لحاظ تاریخی، صرفاً اعضای خاندان سلطنتی و سواره نظام‌های پادشاه اجازه‌ی عبور از طاق را داشتند که البته امروزه این اتفاق فقط در مراسم تشریفاتی انجام می‌گیرد و مردم می‌توانند از آن‌ها عبور کنند. همچنین رنگ سفید ماربل آرچ، خیلی زود روشنایی خود را بر اثر آلودگی هوای لندن از دست داد و دیگر درخشش اولیه‌اش را ندارد.

همانطور که گفتیم، طاق مرمر ابتدا کنار کاخ باکینگهام قرار داشت؛ اما بعد از اقامت ملکه ویکتوریا در این کاخ، به این نتیجه رسیدند که این مکان برای خاندان پرجمعیت ملکه کوچک می‌باشد و راه حل آن، این است که بخش کورت آو آنر را هم به زمین‌های آن اضافه کنند. بنابراین ماربل آرچ را به ورودی بخش شمال شرقی هاید پارک یکی از پارک‌های معروف لندن منتقل کردند و «توماس کوبیت» (Thomas Cubitt)، بازسازی‌اش را برعهده گرفت و آن را در سال ۱۸۵۱ به پایان رساند. ۳ اتاق کوچک هم داخل این طاق وجود داشت که تا سال ۱۹۶۸ به عنوان ایستگاه کلانتری از آن‌ها استفاده می‌شد. صحبت‌هایی در سال ۲۰۰۵ درمورد این موضوع انجام گرفت که شاید بهتر باشد طاق را به خیابان روبروی هاید پارک یا جای دیگری انتقال بدهند تا آنقدر دور افتاده نباشد و در مقایسه با مکان فعلی‌اش در تقاطع، راحت‌تر بتوان به آن دسترسی پیدا کرد.