میدان وندوم پاریس؛ در تلالو جواهرسازان درجه یک دنیا

مکانی فریبنده تر و درخشان تر از میدان وندوم در سفر به پاریس پیدا نخواهید کرد. میدانی که مملوء از جواهرسازان با شهرت بسیار در فرانسه، نیروهای امنیتی خوش رفتار و بازدیدکننده هایی از نوع سلبریتی ها است.

میدان وندوم از جاهای دیدنی کشور فرانسه، در پاسداشت پیروزهای ارتش لوئی چهاردهم، ملقب به پادشاه خورشید، ساخته شد. پادشاه در سال ۱۶۹۹ میلادی از معمار مخصوص خود «ژول مانسار» (Jules Mansart) که مسئول ساخت بسیاری از بناهای سلطنتی آن دوران بود خواست تا میدان وندوم را طراحی کند. میدان در سال ۱۷۲۰ کامل شد.

بین سال‌های ۱۷۲۰ تا ۱۷۹۷ خاندان بوربون بیشتر میدان را به دست آوردند که شامل ملک موروثی‌ای می‌شود که امروزه هتل ریتز در آن‌جا واقع شده و هنوز هم آپارتمان‌هایی در این منطقه دارند. در ابتدا این میدان «پِلَس د کُنکِت» (Place des Conquêtes) نام گرفت. اما وقتی اوضاع برای ارتش لوئی چهاردهم خوب پیش نرفت، نام آن به «میدان لوئی بزرگ» (Place Louis le Grand) تغییر پیدا کرد تا در نهایت به نام هتلی که «دوک د وندوم» (duc de Vendôme)، پسر نامشروع هنری چهارم در این مکان ساخت، «میدان وندوم» نام گرفت.

مجسمه‌ی لوئی چهاردهم تا سال ۱۷۹۲ در میدان نصب شده بود تا اینکه در انقلاب فرانسه به پایین کشیده شد. ستون ۴۴ متری تحسین برانگیز که امروزه در وسط میدان قرار دارد، توسط ناپلئون اول در سال ۱۸۱۰ برافراشته شد که به افتخار پیروزی جنگ «آسترلیتز» (Austerlitz) در سال ۱۸۰۵، از بزرگ‌ترین پیروزی‌های ناپلئون بود. برجستگی‌های روی ستون صحنه‌هایی از جنگ را نشان می‌دهند و برنز به کار گرفته در ساخت آن از ذوب کردن ۱۲۰۰ توپ که جنگ استفاده شده بودند، تهیه شد. مجسمه‌ی ناپلئون با لباس رومی بر بالای ستون در طی «انقلاب کمون» (Commune Revolution) به پایین کشیده شد. اما در سال ۱۸۷۴ مجدداً آن را نصب کردند و تا امروز به عنوان مشخصه‌ی برجسته‌ی میدان باقی مانده است.

معماری اروپایی میدان وندوم نمایان‌گر شهرسازی کلاسیک فرانسه است و بیشتر سردرهای آن در دسته‌بندی اثر تاریخی قرار گرفته‌اند. این منطقه جایگاه خود را به عنوان مکان درجه یکِ طراحان جواهر به دنیا نشان داده است. در ابتدا «هتل ریتز» (Ritz Hotel) بود که پای جواهرسازها و ساعت‌سازهای لوکس دنیا را به میدان وندوم باز کرد. نابغه‌ی تجارت سوئیس، «سزار ریتز» (César Ritz) این هتل را در سال ۱۸۹۸ بازگشایی کرد که اولین هتل در جهان بود که حمام‌ اختصاصی، تلفن و برق در هر اتاق داشت. پس جای تعجب نیست میدان وندوم مقصد گردشگری ثروتمندترین افراد آن دوران شد.

میدان وندوم از جاهای دیدنی پاریس بود و از ملکه الیزابت دوم، پرنسس دیانا، همینگوی، پروست، شوپن و شانل میزبانی کرد. امروزه ۲۴ جواهرساز و ۱۸ ساعت‌ساز در میان ساکنان وندوم زندگی می‌کنند. مالک برند بوشرون، «فردریک بوشرون» (Frédéric Boucheron) سال ۱۸۹۳ به این‌جا نقل مکان کرد. کارتیه، شانل، بروگت، رولکس، لوئی ویتون، هابلوت و ون کلیف اند آرپلز هم از دیگر ساکنان وندوم هستند که مدرسه‌ی جواهرسازی و ساعت‌سازی آن به نام «مدرسه ون کلیف اند آرپلز» (L’École Van Cleef & Arpels) هم در سال ۲۰۱۲ در این مکان افتتاح شد. این مدرسه تاکنون بیش از ۲۲۰۰ دانشجو از ۳۰ کشور جهان را به خود جذب کرده است و مباحثی مانند تشخیص سنگ‌های قیمتی، هنر نو و سنگ‌های جادویی را به زبان‌های فرانسوی و انگلیسی ارائه می‌دهد.

جواهرسازان در سطح جهانی همیشه با اشتیاق از سال‌های ۱۹۲۰ حرف می‌زنند که خلاقیت و جذابیت در این عرصه شکوفا شد. در سال ۱۹۲۸ مهاراجه‌ی هندی «پاتیالا» (Patiala) به فروشگاه بوشرون در میدان وندوم قدم گذاشت، ۷۵۷۱ الماس و ۱۴۳۲ زمرد سبز با خود آورد و جواهری با بیش از ۱۴۰ قطعه را سفارش داد که بوشرون می‌گوید بزرگ‌ترین و مهم‌ترین سفارش میدان وندوم محسوب می‌شود. از مشتری‌های دیگر بوشرون می‌توان «دوک بزرگ الکساندر» (Grand Duke Alexander) روسیه، تزار الکساندر سوم، ملکه الیزابت مادر که تاج بوشرون محبوبش در سال ۱۹۲۹ ساخته شد، ملکه رانیا اردن و سلبریتی‌های هالیوودی مانند نیکول کیدمن و پنه‌لوپه کروز را نام برد. هتل ریتز قرن‌ها منزلگاه کوکو شنل بود. در طی جنگ جهانی دوم او در اینجا زندگی می‌کرد. شنل بوتیک خود در میدان وندوم را در سال ۲۰۰۷ دوباره طراحی کرد و جواهری او در پلاک ۱۸ میدان وندوم قرار دارد. جایگاه امروزیِ «شومه» (Chaumet) در پلاک ۱۲ میدان وندوم، روزگاری خانه‌ی شوپن بود. بالای مغازه «موزه‌ی شومتس افمرال» (Chaumet’s Ephemeral Museum) وجود دارد که آثار نمایش داده شده در آن هر شش ماه عوض می‌شوند.