شیر لوسرن؛ غمگین ترین بنای سنگی در جهان

مجسمه ی شیر لوسرن، یکی از جاذبه های گردشگری اصلی و تأثیرگذار این شهر به حساب می آید که در ساخت آن، هنر و تاریخ را به زیبایی با هم ترکیب کرده اند.

شهر لوسرن در سوئیس، یکی از زیباترین شهرهای این کشور و از جاهای دیدنی سوئیس محسوب می‎شود و مقاصد گردشگری بی‌شماری دارد. «یادبود شیر» (Lion Monument) یا همان «شیر لوسرن» (Lion of Lucerne) از جمله جاذبه‌های معروف و تأثیرگذار آن به شمار می‎رود؛ تا جایی که «مارک تواین» آن را «غمگین‌ترین بنای سنگی در جهان» توصیف کرده بود. این یادبود، مجسمه‌ای بزرگ از یک شیر در حال مرگ را به نمایش می‌گذارد که با نیزه زخمی شده است. مجسمه‌ی شیر با مهارت بالایی از ترکیب هنر، تاریخ و زیبایی طبیعی ساخته شده و حتی اگر از داستان آن اطلاع نداشته باشید هم تحت تأثیر چهره‌ی دردمند شیر قرار می‌گیرید. اما ماجرای این یادبود چیست؟

سربازهای ارتش سوئیس، نظم به خصوص و قوانین سرسختی دارند. به همین دلیل گاهی پیش می‌آمد که کشورهای دیگر، این سربازها را به استخدام ارتش خودشان دربیاورند. البته کشور سوئیس به «بی‌طرف بودن» شهرت دارد و خود را در درگیری کشورهای دیگر دخالت نمی‌دهد. این سربازها نیز از طرف سوئیس در جنگ شرکت نمی‌کردند و بعد از خریداری شدن، تمام توانشان را برای انجام وظیفه می‌گذاشتند. در زمان انقلاب فرانسه، حدود ۹۰۰ سرباز سوئیسی برای دفاع از لویی شانزدهم و خانواده‌اش به خدمت این کشور درآمدند که بیش از ۶۰۰ نفر آن‌ها هنگام جنگ و دفاع از «کاخ تویلری» (Tuileries Palace) در سال ۱۷۹۲ میلادی کشته شدند. ۱۰۰ سربازی که توسط دشمن، اسیر شده بودند نیز از شدت خونریزی در زندان جان باختند و آن تعداد هم که به پادگان خودشان برگشتند، با شورشی‌ها روبه‌رو شدند که از قبل انتظار سربازان را می‌کشیدند و آن‌ها را با گیوتین سر بریدند. در نهایت فقط حدود ۱۰۰ نفر توانستند از این جنگ، جان سالم به در ببرند.

مجسمه‌ی شیر زخمی و در حال مرگ که در انتهای یک آبگیر قرار گرفته، امروزه توجه گردشگران زیادی را به سمت خودش جلب کرده و در واقع نمادی از این سربازان سوئیسی است که در دفاع از پادشاه فرانسه کشته شدند. این مجسمه، ۶ متر عرض و ۱۰ متر طول دارد و آن را در یک صخره تراشیده‌اند و بالای آن، سنگ نوشته‌ا‌ی حکاکی شده که به معنی «به افتخار وفاداری و شجاعت سربازان سوئیسی» می‌باشد. طراحی این مجسمه را «برتل توروالدسن» (Bertel Thorvaldsen) دانمارکی در سال ۱۸۱۹ در رم انجام داده و «لوکاس آهورن» (Lucas Ahorn) آلمانی در سال ۱۸۲۰، تراشیدن آن را بر عهده گرفت و یک سال بعد، کار آن را به اتمام رساند. این مجسمه، فاصله‌ی زیادی با موزه‌ی «باغ یخچال» (Glacier Garden) و «الحمرا» (Alhambra) و ۹۰ آینه‌اش ندارد و می‌توانید برای بازدید از همه‌ی آن‌ها در یک روز برنامه‌ریزی کنید.

البته لازم به ذکر است که اگر به خاطر «التی شوفن» (Carl Pfyffer von Altishofen) نبود، این مجسمه هیچگاه ساخته نمی‌شد. التی شوفن، یکی از افسران ارتش سوئیس بود که هنگام حمله‌ی شورشی‌ها به کاخ تویلری، مرخصی‌اش را در خانه می‌گذراند. به همین دلیل، بر خود واجب دید تا بنای یادبودی را به احترام هم‌رزمانش به جا بگذارد. با در نظر گرفتن شرایط آن زمان، تقریباً ۳۰ سال طول کشید تا توانست نظرش را به مرحله‌ی عمل برساند و شروع به جمع‌آوری پول از داخل و خارج از کشور کرد و بعد از آن، کار طراحی این مجسمه آغاز شد. اگر با دقت به این یادبود نگاه کنید، می‌بینید که شیر در حال محافظت از «فلور د لی» (Fleur-de-lis) یا همان نماد گل زنبق بوده که به عنوان نشان سلطنتی از آن استفاده می‌شد و سمبل عامل و دلیل جان باختن این سربازان است. بعد از اینکه شهر لوسرن در سال ۱۸۸۲، این مجسمه را از مالک خصوصی‌اش خرید، بازدید از آن را آزاد گذاشت و این یادبود سنگی، خیلی سریع به یکی از جاذبه‌های گردشگری اصلی این شهر تبدیل شد.