معرفی کامل جلاتو؛ از مواد تشکیل دهنده تا طعم ها و نحوه سرو

جلاتو دسر بی نظیری از قلب ایتالیا است که هنوز بسیاری از مردم تفاوت آن با بستنی را نمی دانند.

جلاتو، دسر بی‌نظیری که از قلب ایتالیا می‌آید، در سال‌های اخیر به یکی از محبوب‌ترین خوراکی‌ها در سراسر جهان تبدیل شده است. اما بسیاری از مردم هنوز تفاوت‌های آن با دسرهای یخی دیگر، از جمله بستنی را نمی‌دانند. اگر شما هم جزو افرادی هستید که همیشه برایتان سوال بوده جلاتو دقیقاً چیست و چرا اینقدر محبوب است، این مقاله به تمامی سؤالات شما پاسخ خواهد داد. ما در اینجا قصد داریم شما را با تاریخچه، مواد تشکیل‌دهنده، روش تولید، طعم‌های محبوب و نحوه سرو این دسر خوشمزه آشنا کنیم. همچنین اگر مسافر تور ایتالیا هستند بهترین مکان‌ها برای صرف جلاتو را نیز به شما معرفی خواهیم کرد، پس تا انتهای این مطلب همراه ما باشید.

فهرست مطالب

• جلاتو چیست
• تاریخچه جلاتو
• مواد تشکیل دهنده جلاتو
• نحوه تولید جلاتو
• ارزش غذایی جلاتو
• طعم های محبوب جلاتو
• پیشنهاداتی برای سرو جلاتو
• بهترین مکان های ایتالیا برای سرو جلاتو

جلاتو چیست؟

جلاتو یک دسر سرد است که از مواد طبیعی و ساده‌ای مانند شیر، شکر و کمی خامه تهیه می‌شود. این دسر بافتی غنی و طعمی شگفت‌انگیز دارد که آن را از دیگر دسرهای مشابه متمایز می‌کند. برخلاف بستنی که در بسیاری از کشورها به‌عنوان دسر یخی شناخته می‌شود، جلاتو کمتر هواگیری شده و به همین دلیل متراکم‌تر و خامه‌ای‌تر است. اما چه چیزی باعث می‌شود جلاتو به این اندازه خاص باشد؟ پاسخ در فرآیند تولید منحصربه‌فرد آن نهفته است که از گذشته‌های دور در ایتالیا به‌عنوان یک هنر مطرح بوده و تا به امروز نیز همچنان با تکنیک‌های سنتی تهیه می‌شود.

تاریخچه جلاتو

جلاتو، که نام آن در زبان ایتالیایی به معنی یخ‌زده است، تاریخچه‌ای طولانی و جذاب دارد که به ایتالیا برمی‌گردد. این دسر برای اولین بار در قرن ۱۷ میلادی توسط یک ماهی‌گیر سیسیلی به نام فرانچسکو پروکوپیو دِی کولتلی (Francesco Procopio dei Coltelli) به جهان معرفی شد. او اولین جلاتریا، یا همان فروشگاه جلاتو را تأسیس کرد که به‌سرعت به یک مکان محبوب تبدیل شد. جلاتریای او نه تنها به‌خاطر دسرهای خوشمزه‌اش معروف بود، بلکه به‌عنوان محلی برای تجمع هنرمندان و اندیشمندان برجسته مانند ناپلئون و ولتر (Voltaire) شناخته می‌شد. با گذشت زمان، جلاتو از ایتالیا به سراسر جهان گسترش یافت و به یکی از پرطرفدارترین دسرهای سرد تبدیل شد. امروزه، جلاتو نمادی از فرهنگ و هنر ایتالیایی است و در سراسر جهان میلیون‌ها طرفدار دارد.

مواد تشکیل دهنده جلاتو

یکی از مهم‌ترین ویژگی‌هایی که جلاتو را از سایر دسرهای یخی متمایز می‌کند، کیفیت بالای مواد تشکیل‌دهنده آن است. جلاتو معمولاً از مواد ساده و طبیعی تهیه می‌شود که شامل شیر، شکر و مقدار کمی خامه است. برخلاف بستنی، جلاتو بدون تخم‌مرغ تهیه می‌شود و هیچ‌گونه مواد نگهدارنده یا افزودنی‌های مصنوعی در آن وجود ندارد.

این ترکیبات ساده، همراه با تکنیک‌های سنتی تهیه، باعث می‌شوند که جلاتو طعمی اصیل و طبیعی داشته باشد. یکی از دلایلی که جلاتو به‌عنوان یک دسر باکیفیت شناخته می‌شود، استفاده از مواد تازه و محلی است که طعم‌های منحصربه‌فردی را در آن ایجاد می‌کند.

نحوه تولید جلاتو

تفاوت اصلی جلاتو با سایر دسرهای یخی در فرآیند تولید آن نهفته است. جلاتو به‌طور سنتی با استفاده از دستگاه‌های مخصوصی به نام چرنر تولید می‌شود. این دستگاه‌ها با سرعت کم مواد را هم می‌زنند تا هواگیری کمتری در آن صورت بگیرد. برخلاف بستنی که حدود ۵۰ درصد از حجم آن هوا است، جلاتو تنها ۲۵ تا ۳۰ درصد هوا دارد. این تفاوت در میزان هوا، باعث می‌شود که جلاتو بافتی متراکم و خامه‌ای داشته باشد.

علاوه بر این، جلاتو در دمای بالاتری نسبت به بستنی سرو می‌شود، که این امر کمک می‌کند طعم‌های آن به‌خوبی احساس شوند. در حالی که بستنی را باید در دماهای بسیار پایین نگهداری و سرو کرد، جلاتو در دمایی بین -۱۰ تا -۱۵ درجه سانتی‌گراد نگهداری می‌شود. این دمای بالاتر کمک می‌کند تا طعم‌های جلاتو به بهترین شکل ممکن به زبان شما منتقل شده و تجربه‌ای لذت‌بخش از خوردن آن داشته باشید.

ارزش غذایی جلاتو

جلاتو به‌عنوان یک دسر سرد و خوشمزه، نه تنها به‌خاطر طعم‌های منحصربه‌فردش شناخته شده است، بلکه به‌دلیل داشتن مقادیر کمتر چربی و کالری، به‌عنوان یک انتخاب سبک‌تر نسبت به سایر دسرها نیز محبوب است. در حالی که دسرهایی مانند بستنی حاوی مقدار زیادی چربی و کالری هستند، جلاتو به‌طور معمول چربی کمتری دارد.

برای مثال، ۱۰۰ میلی‌لیتر جلاتوی وانیلی تنها حدود ۱۱۷ کیلوکالری انرژی و ۵.۳ گرم چربی دارد. این در حالی است که ۱۰۰ میلی‌لیتر بستنی معمولی حدود ۱۹۵ کیلوکالری و ۱۱.۸ گرم چربی دارد. به همین دلیل، جلاتو می‌تواند انتخاب مناسبی برای کسانی باشد که به دنبال لذت‌بردن از یک دسر خوشمزه بوده و هم‌زمان می‌خواهند مراقب مصرف چربی و کالری خود هم باشند.

طعم های محبوب جلاتو

جلاتو نه تنها به‌خاطر بافت خامه‌ای و غنی‌اش محبوب است، بلکه تنوع طعم‌های آن نیز هر فردی را جذب می‌کند. در ادامه به برخی از محبوب‌ترین طعم‌های جلاتو که در سراسر جهان طرفداران زیادی دارد، اشاره می‌کنیم:

۱. پسته

جلاتوی پسته از پسته‌های تازه و با کیفیت تهیه می‌شود. طعم طبیعی و خامه‌ای پسته باعث می‌شود که این جلاتو یکی از پرطرفدارترین طعم‌ها باشد؛ به‌ویژه در میان افرادی که به طعم‌های آجیلی علاقه دارند.

۲. استراچاتلا

استراچاتلا یکی از طعم‌های کلاسیک ایتالیایی است که ترکیبی از جلاتوی خامه‌ای و تکه‌های ریز شکلات را ارائه می‌دهد. این جلاتو برای کسانی که به طعم شکلات علاقه دارند اما همچنان می‌خواهند لطافت و خامه‌ای بودن جلاتو را حفظ کنند، انتخابی ایده‌آل است.

۳. توت فرنگی

جلاتو توت‌فرنگی طعمی میوه‌ای و تازه دارد که از توت‌فرنگی طبیعی تهیه می‌شود. این طعم شیرین و کمی ترش، به‌ویژه در روزهای گرم تابستان محبوبیت زیادی دارد.

۴. شکلات

جلاتوی شکلاتی از شکلات تلخ و غلیظ تهیه می‌شود و یکی از محبوب‌ترین طعم‌ها بین عاشقان شکلات است. جلاتوی شکلاتی با طعم عمیق و غنی خود، تجربه‌ای لذت‌بخش را به شما هدیه می‌دهد.

۵. طعم های فصلی و ابتکاری

بسیاری از جلاتریاها در هر فصل طعم‌های نوآورانه و خلاقانه‌ای را عرضه می‌کنند که از میوه‌ها و مواد تازه همان فصل الهام گرفته‌اند. این ابتکار، تجربه‌ای تازه و هیجان‌انگیز را برای مشتریان رقم می‌زند. برخی از جلاتریاها هر ماه طعم‌های جدیدی ارائه می‌دهند، بنابراین با هر بازدید می‌توانید از کشف مزه‌ای متفاوت و تازه لذت ببرید.

پیشنهاداتی برای سرو جلاتو

جلاتو به‌تنهایی یک دسر فوق‌العاده است، اما اگر به دنبال تجربه‌ای جدید و هیجان‌انگیزتر هستید، می‌توانید آن را با سایر خوراکی‌ها ترکیب کنید. در ادامه، چند پیشنهاد جذاب برای سرو جلاتو آورده شده است:

جلاتو با میوه های تازه

یکی از ساده‌ترین و در عین حال لذت‌بخش‌ترین روش‌های سرو جلاتو، ترکیب آن با میوه‌های تازه است. برای مثال، سرو جلاتو با توت‌فرنگی یا بلوبری می‌تواند طعمی تازه و خوشمزه به ارمغان بیاورد. این ترکیب علاوه بر ایجاد تعادل بین شیرینی جلاتو و ترشی میوه‌ها، یک تجربه بصری زیبا نیز ارائه می‌دهد.

جلاتو با دسرهای گرم

اگر در فصل‌های سرد سال به دنبال یک دسر گرم و شیرین هستید، ترکیب جلاتو با دسرهای گرم مانند پای سیب یا هلو می‌تواند انتخابی عالی باشد. این ترکیب گرما و سرما را در کنار هم قرار می‌دهد و تجربه‌ای خاص و دل‌پذیر ایجاد می‌کند.

بهترین مکان های ایتالیا برای سرو جلاتو

شهر رم محل مناسبی برای یافتن بهترین بستنی‌های ایتالیایی است. این شهر با داشتن بستنی‌فروشی‌های اصیل، انتخابی ایده‌آل برای عاشقان جلاتو محسوب می‌شود. بهترین مکان‌های ایتالیا برای سرو جلاتو عبارت‌اند از:

۱. تورچه

کلودیو تورچه (Claudio Torce) از زمان افتتاح اولین بستنی‌فروشی خود در سال ۲۰۰۳ تا به امروز، به‌خاطر طعم‌های فوق‌العاده و نوآورانه‌ی خود بسیار مشهور شده است. او یکی از اولین افرادی بود که از مواد اولیه‌ی جدید مانند کرفس، پنیر چرب و فلفل هابانرو (Habanero) استفاده کرد و همین خلاقیت او دیگر بستنی‌سازان شهر رم را تحت تأثیر قرار داد. فرقی نمی‌کند که بستنی شما از نوع کلاسیک، زنجبیلی یا طعمی دیگر باشد، تورچه همیشه آن‌ها را به بهترین شکل آماده می‌کند. فروشگاه اصلی تورچه در خیابان نیروی هوایی (Viale dell’Aeronautica) بهترین انتخاب از سوی گردشگران بوده و ارزش یک‌بار امتحان کردن را دارد. امروزه آن‌ها در تولید بستنی‌های جدید خود از فروکتوز (قند میوه)، شیر فاقد لاکتوز و نان‌های قیفی فاقد گلوتن استفاده می‌کنند. جلاتوی تورچه همچنان استثنایی است.

۲. فاتامورگانا

فاتامورگانا (Fatamorgana) با ارائه‌ی بستنی‌های متنوعی از قبیل بستنی عسل-نعناع-گردو، ماست-زیره و شکلات-واسابی، شهرت فراوانی در تولید محصولات ترکیبیِ خلاقانه دارد. کافی است این بستنی‌های عجیب‌وغریب را امتحان کنید تا با طعم‌هایی ترکیبی و موزون روبه‌رو شوید. البته همچنان می‌توان بستنی‌های ساده‌ و کلاسیک را در فاتامورگانا پیدا کرد. به‌علاوه تمامی جلاتوها در اینجا از مواد اولیه‌ی باکیفیت و فصلی تهیه می‌شوند. ازآن‌جایی‌که صاحب رستوران دارای بیماری سلیاک است، قیف بستنی و جلاتو هر دو فاقد گلوتن و دیگر مواد آلرژی‌زا مانند شیر و تخم‌مرغ هستند. همین امر بستنی آن‌ها را بسیار مشهور کرده است. فاتامورگانا شعبه‌های فراوانی در رم دارد، اما بستنی‌فروشی آن‌ها در محله‌ی مونتی بهترین مکان برای گردشگران به‌منظور تجربه‌ی طعمی متفاوت از بستنی و تماشای زندگی مردم محلی است.

۳.فیور دی لونا

بستنی‌فروشی فیور دی لونا (Fior di Luna) با بستنی‌های ساده‌ی خود در محله‌ی تراستِوره (Trastevere) آن‌قدرها هم شگفت‌انگیز نیست. با این‌حال، بستنی‌های فیور دی لونا، صرف‌نظر از سادگی، کاملاً طبیعی بوده و طعمی خالص دارند. تمامی شربت‌های میوه در این بستنی‌فروشی (به جز لیمو) از میوه و شکر تهیه شده‌اند. به همین خاطر، هر اسکوپ بستنی مزه‌ای غلیظ از طعم‌های واقعی دارد. این بستنی‌ فروشی همچنین شکلات‌های مخصوص به خود را تولید کرده و همان‌طور که انتظار دارید از آن‌ها در سرو بستنی‌های شکلاتی محبوب هم استفاده می‌کند. پیشنهاد می‌کنیم این بستنی‌ها را همراه با فلفل، فلفل سیچوان، انجیر، عرق نیشکر یا پرتقال امتحان کنید و یا به سراغ شربت‌هایی بروید که با دانه‌های کاکائوی وارداتی از کشورهایی چون پرو، ونزوئلا و اکوادور تهیه شده‌اند.

۴.جلاتریا دل پینیتو

جلاتریا دِل پینیِتو (Gelateria del Pigneto) بدون هیچ تبلیغات گسترده و حتی با یک تابلو که به سختی دیده می‌شود، همچنان محبوبیت فراوانی دارد. مردم محلی برای امتحان جلاتوهای فوق‌العاده و مرتباً در حال تغییر، راهی اینجا می‌شوند. طعم قوی جلاتوها در دل پینیتو متنوع بوده و شامل جلاتو فندقی، بستنی پسته، توت‌فرنگی و گزینه‌های کمتر شناخته‌شده مانند خرنوب، هل و گل اقاقیا می‌شود. می‌توان به صفحه‌ی فیس‌بوک دل پینیتو سر زد و با فرآیند تهیه‌ی جلاتو و مواد اولیه‌ی استفاده‌ شده از سوی آن‌ها آشنا شد.

۵. پونتو جلاتو

راز بستنی‌های گونتر رارجر (Günther Rohregger) با طعمی غلیظ، استفاده‌ی وی از مواد اولیه‌ی باکیفیت است. شیر استفاده‌شده در پونتو جلاتو (Punto Gelato) ارگانیک بوده و حتی آب استفاده‌ شده برای تهیه‌ی شربت هم از نوع معدنی است. مواد اولیه‌ی مورداستفاده به‌منظور خلق طعم‌هایی شیرین و لذیذ باهم ترکیب می‌شوند؛ شیر بوفالو از منطقه‌ی لاتزیو به‌همراه فلفل صورتی کشور ماداگاسکار، پنیر ریکوتا همراه با توت‌فرنگی و سرکه‌ی بالزامیک و گردو و پنیر چرب، مواد اولیه‌ی بستنی‌های پونتو جلاتو را تشکیل می‌دهند.

۶. جلاتریا آرتیجاناله کورونا

این بستنی‌فروشی کوچک در نزدیکی میدان لارگو آرجنتینا (Largo Argentina) بستنی‌های رایج مانند قهوه، پسته و بستنی خامه‌ای را سِرو می‌کند، اما در تهیه‌ی آن‌ها به سراغ استفاده از گیاهان و سبزی‌های معطر می‌رود. از جمله شربت‌های جلاتریا آرتیجاناله کورونا (Gelateria Artigianale Corona) می‌توان به شربت لیمو-ریحان و لیمو-پرتقال-فلفل اشاره کرد. شربت لیمو-عسل-زردچوبه یکی دیگر از گزینه‌های غیرمعمول در این بستنی‌فروشی است.

۷.جلاتریا دل گراکی

یک بستنی‌فروشی معمولی کار خود را در محله‌ی مسکونی پراتی آغاز کرد و حالا موفق به توسعه‌ی کار خود به ۴ شعبه برای سرو بهترین بستنی‌های شهر رم شده است. تمامی این موفقیت‌ها به لطف تلاش‌های آلبرتو ماناسِی (Alberto Manassei) در استفاده از مواد اولیه‌ی طبیعیِ بدون نگهدارنده، رنگ‌های مصنوعی و چربی‌های هیدروژنه بوده است. بستنی‌های جلاتریا دل گراکی (Gelateria del Gracchi) به‌خاطر بافت و خامه‌ی فراوان ارزش امتحان کردن را دارد و بستنی‌هایی چون بستنی فندق، بادام و پسته از همه محبوب‌تر هستند. دسرهای این بستنی‌فروشی مانند گلابی کاراملی یا شیربرنج با مهارت فراوان تهیه می‌شوند.

۸.جلاتریا دل تئاترو

جلاتریا دل تئاترو (Gelateria del Teatro) با نمای سفیدرنگش در خیابان مشهور ویا دل کوروناری (Via dei Coronari) واقع شده و یکی از جذاب‌ترین جلاتریاهای شهر به شمار می‌رود. جلاتوی این مکان به‌اندازه معماری زیبای آن خاص و باکیفیت است. بازدیدکنندگان حتی می‌توانند از آشپزخانه دیدن کرده و از نزدیک با فرآیند تهیه جلاتو و مواد اولیه آشنا شوند. پسته‌ها از سیسیل، شیرین‌بیان از کالابریا، و لیموهای خوش‌عطر از ساحل آمالفی تهیه می‌شوند. در این جلاتریا، همچون سنت ایتالیایی، قهوه اسپرسو با استفاده از موکا پات (Moka pot) دم می‌شود و از آن برای خلق جلاتوی قهوه‌ای بی‌نظیر بهره می‌گیرند.

۹.نوِه دی لاته

نِوِه دی لاته (Neve di Latte) در نزدیکی محله‌ی فلامینیو واقع شده و جلاتوهای آن به‌خاطر استفاده از مواد اولیه‌ی باکیفیت، طرفداران زیادی دارد. بستنی‌ها در اینجا به‌شکل ارگانیک تهیه شده و طعم‌هایی چون شکلات و پسته از محبوب‌ترین‌ها هستند. این بستنی‌فروشی دارای دو جلاتوی پسته‌ای با دو طعم متفاوت است که پسته‌ی یکی از آن‌ها از برونته در سیسیل تهیه شده و پسته‌ی دیگری متعلق به ایران است.

۱۰.اوتالگ

مارکو رادیچونی که در گذشته شاگرد کلودیو تورچه بود، حالا در مغازه‌ی خود بستنی‌هایی با بیش از ۶۰ طعم مختلف سِرو می‌کند. بستنی‌های با طعم پسته، فندق و شکلات از همه محبوب‌تر هستند؛ علاوه بر آن، گزینه‌های دیگر مانند بستنی ترکیبی مایونز و ریشه خردل و رازیانه‌ی وحشی هم طرفداران خود را دارند. راز بستنی‌های رادیچونی استفاده از روش‌های تولید متفاوت و زمان‌بر و همچنین دستگاه مخصوص کاتابریگا (Cattabriga) است. این دستگاهِ عمودیِ بستنی‌ساز هوای کمتری را وارد ترکیب بستنی می‌کند. اوتالگ (Otaleg) قرار است شعبه‌ی دوم خود را به زودی در محله‌ی تراستوره افتتاح کند.