معبد پاشوپاتینات، معبد پیروان بودا و هندو در نپال

«معبد پاشوپاتینات» (Pashupatinath Temple) در نپال متعلق به یکی از خدایان هندو، «شیوا» بوده و علاوه بر پیروان آیین بودا و هندو، هر ساله توریست‌های بسیاری را به خود جذب می‌کند.

«شیوا» (Lord Shiva) در آیین هندو، خدای آسمان و زمین، نابودکننده اهریمنان، بخشاینده گناهان و روزی دهنده است. این بنا، جزو یکی از چهار مکان مهم مذهبی متعلق به پیروان شیوا در آسیا محسوب می‌شود. ‌پاشوپاتینات در قرن پنج ساخته و بعدها توسط پادشاهان مالا (Malla) بازسازی شد.

البته گفته می‌شود که بخش اصلی پاشوپاتینات از ابتدای هزاره وجود داشته است. بزرگترین مجموعه معابد در نپال، در دو طرف رود «بگمتی» (Bagmati) قرار دارند که از نظر هندوها مقدس هستند. معبد پاشوتینات یکی از هشت مکانی است که در دره کاتماندو به عنوان میراث فرهنگی یونسکو شناخته می‌شود. بازدید از این مرکز مذهبی به دلیل ترکیب مذهبی، فرهنگی و معنوی خاص آن به شدت توصیه می‌شود و بی‌شک تجربه‌ای بی‌نظیر برای شما رقم خواهد زد.

سقف این معبد طلاکاری شده و چهار طرف آن را با نقره و کنده‌کاری‌های چوبی بسیار باکیفیت پوشانده‌اند. معابدی که به دیگر خدایان بودا و هندو اختصاص دارند، معبد پاشوپاتینات را احاطه کرده‌اند. در نزدیکی آن، «معبد گوهِشوُری» (Guheshwori Temple) را خواهید دید که به همسر شیوا، «ساتی دِوی» (Sati Devi) تعلق داشته و تنها هندوها اجازه‌ی ورود به دروازه‌های معبد اصلی را دارند؛ اما دیگر ساختمان‌ها برای بازدید عموم باز است. در خلوتگاه داخلی، نماد شیوا و در بخش خارجی آن، بزرگترین مجسمه‌ی «ناندی» (Nandi)، گاو معروفی که وسیله‌ی جابجایی شیوا بوده، به چشم می‌خورد. در بهار فستیوال بزرگ «ماها شیواراتی» (Maha Shivarati)، به معنای «شب بزرگ شیوا»، صدها هزار نفر از معتقدین مذهبی را از سراسر نپال و هند جذب خود می‌کند. این معبد همچنین مکانی برای انجام مراسم مرده‌سوزی هندوها است که بر روی سکوهایی در امتداد رودخانه، صورت می‌گیرد.

معبد پاشوپاتینات یکی از معدود میراث‌های فرهنگی فعال در جهان است؛ زیرا بر خلاف دیگر مراکز فرهنگی، در طول هر ۷ روز هفته در هرساعتی از بازدیدکنندگان میزبانی می‌کند یا همراه با آیین‌های منظم و مشخص روزانه، رویدادهای خاصی در هر ماه برگزار می‌گردد. هرساله بسیاری از پیروان سالمند هندو، به این معبد می‌آیند تا پناهگاهی برای آخرین هفته‌های زندگیشان داشته باشند تا با مرگ ملاقات کنند و در سواحل رودخانه سوزانده شوند و آخرین سفرشان را در آب‌های رودخانه مقدس باگماتی طی کنند و در نهایت به رودخانه گنگ مقدس برسند. هندوها بر این باورند که هرکس در این مکان بمیرد، صرف نظر از هر کار اشتباهی که در زندگی انجام داده، دوباره به شکل انسان متولد خواهد شد. البته بسیاری از این تشریفات و اعتقادات برای غربی‌ها عجیب و شگفت‌انگیز به نظر می‌رسد؛ اما شاید غیرطبیعی‌ترین اتفاق در پاشوپاتینات بوی مشخص ناشی از سوزاندن مردگان باشد. دیگر موضوع عجیب هم تصویر زنان محلی است که در پایین رودخانه مشغول شستن لباس هستند.

از آنجا که شیوا حامی حیوانات و تمامی موجودات زنده است، میمون‌ها و گوزن‌ها در سراسر معبد در حال گردش می‌بینید. اغلب هم میمون‌ها نه چندان دوستانه، تقاضای غذا یا بهتر بگوییم از توریست‌ها دزدی می‌کنند. پس مراقب جیب‌هایتان باشید! همچنین روحانیون هندو با ظاهری جالب و رنگ خاص روی بدنشان را خواهید دید که به افراد در حال مرگ کمک می‌کنند. بسیاری از آن‌ها رفتاری دوستانه با توریست‌ها داشته و مشتاق عکس گرفتن با شما هستند. هرچند این کار بدون هزینه نخواهد بود! این روحانیون در اتاق‌های کوچکی در معبد زندگی می‌کنند و زاهدانه و به سختی روزگار می‌گذرانند که برای یک غربی، رفتار مستقل و آزاد آن‌ها ممکن است رازآلود به نظر برسد.