تئاتر ملی لیسبون و سرگذشت عجیبش!

تئاتر ملی دونیا ماریای دوم، با سر در زیبای نئو کلاسیکش، ضلع شمالی میدان روسیو در مرکز لیسبون را در اختیار دارد. امروزه این تئاتر برخی از تماشایی ترین اجراهای شهر را میزبانی می کند.

سفر به شهر رنگارنگ لیسبون در تورهای پرتغال

تئاتر ملی «دونیا ماریای دوم» (Doña Maria II) از مکان‌های دیدنی لیسبون مانند بسیاری از ساختمان‌های تاریخی لیسبون سرگذشت عجیبی دارد. در سال ۱۸۳۶ به دستور ملکه دونیا ماریای دوم یک نویسنده و شاعر معروف به نام «آلمیدا گارت» (Almeida Garrett) مسئول خلق کنسرواتواری برای هنرهای نمایشی شد. محوطه‌ای که برای این امر در نظر گرفته بودند در میدان روسیوی امروزی قرار داشت که در گذشته به آن «پدروی چهارم» می‌گفتند.

 این بنا بر روی ویرانه‌های یکی از عالی‌ترین ساختمان‌های شهر یعنی کاخ «استائوس» (Estaus) ساخته شد که محل دادگاه تفتیش عقاید بود و به علت آتش سوزی از بین رفت. البته این بنا در ابتدا در سال ۱۴۵۰ به عنوان اقامتگاهی برای میزبانی از نجیب زادگان مهمان خاندان سلطنتی در لیسبون مورد استفاده قرار می‌گرفت. انقلاب لیبرال و پایان جنگ داخلی، حال و هوایی را در پرتغال ایجاد کرد که به سمت توسعه هنرها به صورت عمومی و هنر تئاتر به طور خاص می‌رفت. در جلوی ساختمان تئاتر، شش ستون عظیم وجود دارند که بعد از زلزله ویرانگر سال ۱۷۵۵ از صومعه «فرانسیس مقدس» به این مکان منتقل شدند. در کتیبه بالای ورودی، نقش برجسته‌ای با تصویر آپولو و فرشتگانش را می‌بینید و در بام نیز تندیسی از نمایشنامه نویس پرتغالی «ژیل ویسنته» (Gil Vicente) نصب شده است. فضای داخلی تئاتر قبل از آتش سوزی و ویرانی با آثاری از هنرمندان تأثیرگذار پرتغال و اروپا تزئین شده بود.

تئاتر ملی در ۱۳ آوریل سال ۱۸۴۶، روز سالگرد ملکه به روی عموم بازگشایی شد؛ البته در آن زمان آکوستیک بنا بسیار ضعیف بوده و سبب شد تا از فردای همان روز دوباره مجموعه را برای بهسازی‌های لازم تعطیل کنند. این سازه چندین سال بعد با موفقیتی چشمگیر به عرصه برگشت. در اواخر نوامبر سال ۱۹۶۴ صحنه تئاتر ملی شاهد اجرایی از نمایشنامه مکبث اثر شکسپیر بود. اتفاقی که بعد از این اجرا افتاد توسط مردم نوعی نفرین تلقی شد: یک هفته بعد از اولین اجرا تمام ساختمان به جز دیوارهای بیرونی به علت آتش سوزی فرو ریخت. سالن دوباره در سال ۱۹۷۸ بعد از بازسازی به روی عموم گشوده شد و پس از آن اجراهای متعددی از برجسته‌ترین نویسندگان گذشته و امروز بر روی صحنه آن صورت گرفت.

امروزه تئاتر دونیا ماریای دوم جدای از یک سالن کنسرت و اتاق با شکوه «گارت»، اتاق کوچک دیگری هم دارد. سالن بزرگ نیز به یک تئاتر/استودیو تبدیل شده است که دنیایی از فعالیت‌های گوناگون را در دل دیوارهای ارزشمند خود پنهان می‌کند. در سمت دیگر تئاتر می‌توانید ایستگاه قطار روسیو و ایستگاه مترویی به همین نام را پیدا کنید. تئاتر ملی دونیا ماریای دوم از دوشنبه تا جمعه ساعت ۱۰ الی ۱۳ و ۱۵ الی ۱۷ به روی بازدیدکنندگان باز بوده و تورهای هدایت شده به زبان‌های گوناگون در پشت صحنه آن برگزار می‌شود. اگر قصد استراحت و صرف یک نوشیدنی داشتید پیشنهاد می‌کنیم به «کافه گارت» در کنار سرسرای تئاتر، رو به میدان سر زنده روسیو سر بزنید.