استوپای بودانات، بزرگ‌ ترین معبد بودایی نپال

استوپای بودانات یکی از بزرگ‌ترین استوپاهای بودایی دنیا به شمار می‌رود. این معبد، صدها سال به عنوان مرکز باورهای بودایی مورد استفاده قرار گرفته و با چشمان بزرگ و نمادهایی از صلح و زیبایی شهر را تحت کنترل دارد.

استوپای بودانات بزرگ‌ترین استوپای نپال و مقدس‌ترین معبد بودایی‌های تبتی در خارج از تبت به شمار می‌رود. اینجا مرکز فرهنگ تبتی در کاتماندو بوده و پر از نمادهای بودایی است. این استوپا در شهرک بودا در حومه شرقی کاتماندو قرار دارد.

تاریخچه بودانات

بودانات احتمالاً در قرن ۱۴ بعد از حمله مغول‌ها ساخته شده است. افسانه‌های متنوع و جذابی درباره علل ساخته شدن آن وجود دارند. بعد از رسیدن هزاران تبتی، پیرو حمله چینی‌ها در سال ۱۹۵۹، این معبد یکی از مهم‌ترین مراکز بودیسم تبتی شد. امروزه هنوز هم این استوپا یک مکان زیارتی مهم به شمار رفته و بودایی‌های تبتی و نپالی‌ها برای مراقبه به آن سر می‌زنند. البته گردشگران زیادی هم در حوالی آن دیده می‌شوند.

جذابیت‌ های استوپای بودانات

استوپای بودانات از بالا شبیه به یک ماندالای (شکل هندسی مقدسی از مذهب بودایی) عظیم است. همان طور که از تمام ماندالاهای تبتی انتظار می‌رود، چهار بودای دیانی، چهار جهت اصلی را مشخص می‌کنند و تصویر پیکره بودا در مرکز به چشم می‌خورد (در نیمکره سفید استوپا). این پنج بودا را به عناصر پنجگانه یعنی زمین، آب، آتش، هوا و عنصر آسمانی اِتِر نیز نسبت می‌دهند. نمادهای بسیاری در طراحی معماری این استوپا به کار گرفته شده‌اند.

اعداد نمادینی هم در این بین دیده می‌شوند: نه طبقه بودن استوپا نمادی از کوه افسانه‌ای «مرو» (Meru) در مرکز کهکشان‌ها بوده و سیزده حلقه که از زمین شروع می‌شوند نمادی از راه‌های رهایی و رسیدن به شعف معنوی هستند. نام استوپای بودانات نیز از همین راه‌ها گرفته شده است. در پایین استوپا دیواری ۱۶ وجهی و نامنظم با نقاشی‌های گوناگون وجود دارد. به علاوه ۱۰۹ فرم بودا نیز در مجسمه‌هایی که دور آن قرار دارند به تصویر کشیده شده‌اند. یک ذکر اصلی این آیین نیز بر روی چرخ‌های دعا حک شده که در کنار تصاویر بودا پیدایش خواهید کرد.

پایه استوپا سه سکوی بزرگ دارد که از نظر اندازه به صورت کاهنده بالا می‌روند. این سکوها نمادی از زمین هستند و در اینجا می‌توانید همزمانی که به دعاها و آوازهای آیینی گوش می‌دهید، کوهستان با ابهت را تماشا کنید. در اینجا عبادت کنندگان زیادی را می‌بینید که به دور استوپا می‌گردند و دعا می‌خوانند.

احتمالاً تصویر چشم‌هایی که روی برج مربعی بالای استوپا وجود دارد سؤال شما را برانگیزد. این چشم‌ها به جای بینی یک علامت سؤال دارند که البته همان نماد نپالی عدد ۱ است. این عدد نمادی از یگانگی و تنها راه رسیدن به شعف روحانی بوده که از طریق تعالیم بودا امکان پذیر می‌باشد. در بالای این چشم‌ها، چشم سومی وجود دارد که خرد بودا را منعکس می‌کند. این برج مربعی، به مناری هرمی که سیزده پله دارد منتهی می‌شود که نمادی از پله‌های رهایی هستند. شکل مثلث نماد انتزاعی آتش بوده و در بالای برج هم یک سایه بان طلاکاری شده قرار دارد. پرچم‌های دعا که به نوک استوپا وصل شده و در باد تکان می‌خورند، حاوی ذکرها و دعاهایی بهشتی هستند. ورودی اصلی به سکوی بالایی استوپای بودانات در ضلع شمالی قرار دارد. در اینجا تصویری از بودای آینده را می‌بینید. در حوالی استوپای بودانات خیابان‌ها و کوچه‌های باریکی وجود دارند که پر از خانه‌های کوچک و رنگارنگ، صومعه‌های بودایی تبتی و فروشندگان خیابانی‌ هستند.